4:09 pm
“ဘီးကေလးကိုစီး၊ အခ်စ္ကေလးကို တင္ၿပီး၊ ေခၚသြားရတာေလ၊ အင္မတန္မွေပ်ာ္၊ စၾကာ၀ဠာ အဆံုးအထိ နင္းရမလား၊ သိပ္ေမာ သြားလား ေမာင္ရယ္တဲ့၊ အခ်စ္ကေမးတယ္၊ တကယ္ တကယ္ တကယ့္ ေမာေတာ့ေမာတာေပါ့ ဒါေပမဲ့ မေမာဘူး
(ေရး-စိုင္းခမ္းလိတ္၊ ဆို-စိုင္းထီးဆိုင္)
မႏၱေလးသား တစ္ပိုင္းျဖစ္ခဲ့တဲ့ ရွမ္းတိုင္းရင္းသား ေတးေရးဆရာ စိုင္းခမ္းလိတ္ စက္ဘီးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေရးခဲ့တဲ့ သီခ်င္းေလး တစ္ပုဒ္ပါ။ သူတုိ႔ကိုယ္ သူတို႔ `မန္းေလး´လို႔ေခၚတဲ့ မႏၱေလးသား၊ မႏၱေလးသူေတြက ဟိုးေရွးတုန္းကတည္း ကစက္ဘီးနဲ႔ အကၽြမ္းတ၀င္ ရွိခဲ့ၾကပါ တယ္။ ဂ်င္ရစ္ခန္တို႔ လက္ထက္က မြန္ဂိုေတြ ျမင္း နဲ႔ဖက္ၿပီးေမြးခဲ့ ၾကသလို မႏၱေလးသားေတြ လည္းစက္ဘီး နဲ႔ဖက္ၿပီးေမြး လာၾကတာ လို႔ေတာင္မွ ေျပာလုိ႔ ရပါတယ္။ မႏၱေလးမွာ ေဆးေက်ာင္းတက္ခဲ့တဲ့ စိုင္းခမ္းလိတ္ေတာင္မွ စက္ဘီးနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ အမွတ္ တရေလးေတြ ရွိခဲ့တာမို႔ သိသေလာက္ဆိုရင္ စက္ဘီးသီခ်င္း ႏွစ္ပုဒ္ေရးခဲ့တာ ေရးပါတယ္။ `ေမာေတာ့ေမာတာေပါ့´ နဲ႔ `ဘီးနံပတ္ အိုေက 01220 အယ္လ္´ (`မန္းေလး´သားေတြကစက္ဘီးကို `ဘီး´ (အသံထြက္ ဘိန္း)လို႔ ေခၚၾကတယ္။)
ေျပာခ်င္တာ ကေတာ့ ဟိုးတုန္းက စက္ဘီးေတြ လမ္းအျပည့္ စီးခဲ့ၾကတဲ့ မႏၱေလးမွာ အခုေတာ့ ဆိုင္ကယ္ေတြ နဲ႔ ျပည့္ေနတာ ကိုေျပာခ်င္တာပါ။ ဒါကေတာ့ သူ႔အေၾကာင္းနဲ႔ သူေပါ့ေလ။ ဆိုင္ကယ္ေတြက ၀ယ္ရတာ လြယ္လာၿပီ။ ဆိုင္ကယ္က စက္ဘီးထက္ ပို လည္းျမန္၊ လူလည္း သက္သာေတာ့ ဆိုင္ကယ္ကို သံုးလာၾကေတာ့တာေပါ့။
ရန္ကုန္ မွာေတာ့ အခုဆိုရင္ အေၿခခံ လူတန္းစားေတြနဲ႔ လူလတ္ တန္းစားေတြ စက္ဘီး ပိုစီးလာၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါကလည္း သူ႔ အေၾကာင္း နဲ႔သူပါပဲ။ ကားလမ္းေတြ ကပိတ္၊ တျခား အမ်ားသံုး သယ္ယူ ပို႔ေဆာင္ေရးေတြ က လည္းေလာက္ေလာက္ လားလား အားကိုးႏိုင္စရာ မရွိေသး၊ ဆိုင္ကယ္ ကိုလည္း သံုးခြင့္ မရွိေတာ့ စက္ဘီး ဘက္ လွည့္လာၾကတာ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
တကယ္ေတာ့ ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး ႏိုင္ငံေတြ မွာလည္း စက္ဘီးကို သံုးေနၾက တာ ေတြ႕ပါတယ္။ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ ရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္ ျဖစ္တဲ့ ၀ါရြန္ တန္ ဒီစီမွာေတာင္မွ လမ္းေဘး ပလက္ေဖာင္းေတြေပၚမွာ စက္ဘီးစီးႏိုင္ေအာင္ လုပ္ထားၿပီး စက္ဘီးေတြနဲ႔ သြားလာေနၾက တာေတြ႕ ပါတယ္။ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံ ၿမိဳ႕ေတာ္ဘာလင္ မွာဆိုလည္း ရာသီဥတု သိပ္မေအးတဲ့ အခ်ိန္ဆိုရင္ စက္ဘီးပဲ အစီးမ်ားၾကတယ္။ အေရွ႕တိုင္း မွာေတာ့ စက္ဘီးအစီးဆံုး ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး ႏိုင္ငံဟာ ဂ်ပန္ပဲျဖစ္မယ္ ထင္တယ္။ ေနရာတိုင္းမွာ စက္ဘီးေတြ ျပည့္ေနတာပဲ။ ဂ်ပန္ေတြ စက္ဘီး စီးလြန္းေတာ့ ဂ်ပန္က်တစ္ပတ္ရစ္ စက္ဘီးေတြ ေထာင္ နဲ႔ေသာင္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ထိုင္းက တစ္ဆင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ ၀င္ေနၾကတာ ေတြ႕ပါတယ္။ ဂ်ပန္ စက္ဘီးေတြက မာလည္း မာတာမို႔ ျမန္မာေတြက ႀကိဳက္ၾကတယ္။ “တာယာေတာင္မွ အေတာ္ခံတာမို႔ ဒီဘီး၀ယ္တာ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ၿပီ။ ေလေတာင္မွ ဂ်ပန္ေလပဲ။ အခုထက္ထိ ေလမထိုးရေသးဘူး´´ လို႔ ၾကြားတာလည္း ၾကားရဖူးပါတယ္။ ၾသစေတးလ် မွာဆို လည္း ဆစ္ဒနီတုိ႔၊ မဲဘုန္းတို႔မွာ စက္ဘီး အေတာ္ စီးၾကတာေတြ ေတြ႕ရပါတယ္။
မဲလ္ဘုန္းမွာ ဘာေတြ႔ခဲ့သလဲဆိုေတာ့ စက္ဘီးကို အေၾကြး၀ယ္ကတ္ နဲ႔ အလြယ္တကူ ငွားၿပီးစီးလုိ႔ရေအာင္ စီစဥ္ထားတာပါ။ လမ္းေဘး ကေထာင္ထားတဲ့ စက္ဘီးစင္ကိုသြား၊ ကတ္ဖတ္စက္ မွာကိုယ့္ရဲ႕ အေေၾကြး၀ယ္ ကတ္ ကိုထည့္ၿပီး ဆြဲလိုက္တာ နဲ႔ ေသာ့ပြင့္ၿပီး စက္ဘီးတစ္ စီးကိုစီး သြားရံုပါပဲ။ ကိုယ္သြားခ်င္တဲ့ ေနရာေရာက္ရင္ အနီးဆံုး စက္ဘီးစင္ကိုသြားကယ္ဖတ္စက္ မွာေနာက္တစ္ႀကိမ္ ကတ္ကို ဆြဲလိုက္တာနဲ႔ ငွားခ ပိုက္ဆံျဖတ္ၿပီး သားျဖစ္သြားလို႔ အေတာ္ကို အဆင္ေျပတဲ့စနစ္ပါ။
မၾကာခင္မွာ တရုတ္ျပည္ကို သြားတုန္း ကေတာ့ အဲဒီထက္ ပိုေကာင္း တဲ့ ပံုစံတစ္ခု ကိုေတြ႕ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ မိုဘိုင္းဖုန္း နဲ႔ စက္ဘီး ငွားစီးတဲ့စနစ္ပါ။ အခုဆိုရင္ ေပက်င္းမွာ လမ္းေဘး တေလ်ာက္ Mobike လို႔ ေရးထားတဲ့ အ၀ါေရာင္၊ ပန္းေရာင္ ခ်စ္စရာ စက္ဘီး ကေလးေတြ ေထာင္ထား၊ လွဲထား တာေတြ႕ ရပါတယ္။ Mobike ဆိုတာကေတာ့ Mobile နဲ႔ Bike ေပါင္း ထားတာ ပါ။ အဲဒီ စက္ဘီးကိုေတြ႕တဲ့ေနရာမွာ ကိုယ့္ မိုဘိုင္းဖုန္း နဲ႔ စက္ဘီးေသာ့္ေပၚ ကေလးေထာင့္ပံု ကုန္သေကၤတ ကို စကင္ဖတ္ၿပီး ဖြင့္လုိ႔ ရပါတယ္။ စက္ဘီး ငွားတဲ့ အက္ပလီေကး ရွင္း တစ္ခုေတာ့ ႀကိဳၿပီး ေဒါင္းလုတ္ ဆြဲထားရတာေပါ့။ ၿပီးရင္အဲဒီ ဘီးနဲ႔ သြားခ်င္တဲ့ေနရာ စီးသြား၊ ေရာက္ရင္ စက္ဘီးကို ဖုန္းနဲ႔ စကင္ တစ္ခါ ထပ္ ဖတ္ၿပီးေသာ့ ပိတ္လွဲခ်ၿပီးေတာ့ ထားခဲ့ရံုပဲ။ ငွားခကို ဖုန္းေငြျဖည့္ စနစ္ ကေန ျဖတ္သြားတာပါ။ ငွားခကလည္း အေတာ္ သက္သာပါတယ္။ တစ္နာရီစီးမွ တစ္ယြမ္ပဲ က်တယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲေတာ့ ဘယ္သူမွ စက္ဘီး ၀ယ္ မစီးေတာ့ ဘူး။ ေတာ္ံုဆိုငွားပဲစီးၾကေတာ့တယ္။
ေပက်င္းမွာဒါက စက္ဘီးေတြ တစ္ခါျပန္ၿပီး ေခတ္စားလာတာပါ။ 1997 ခုႏွစ္၊ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္က ေပက်င္းကို စၿပီးေရာက္ဖူးေတာ့ တစ္ၿမိဳ႕လံုး စက္ဘီးခ်ည္းပါပဲ။ ကားရယ္လို႔ လမ္းေပၚမွာ မ်ားမ်ားစားစား မရွိေသးပါဘူး။ အဲဒီတုန္း ကေတာ့ အမ်ားစု ကေဆးျပယ္ၿပီး သံေခ်းေရာင္ လိုက္ေနတဲ့ ဘီးေတြမ်ားပါတယ္။ ဒီလိုပဲလမ္းေဘးမွာ လွဲထားခဲ့ၾကတာပဲ။ ခိုးမယ့္သူ၊ မသြားမယ့္ သူလည္း မရွိပါ ဘူး။ ေနာက္ေတာ့လည္း ဆယ္ႏွစ္ေလာက္ အတြင္း ကားေတြ မ်ားလာလိုက္တာ ပုရြတ္ဆိပ္ေတြ အံုထဲက ထြက္လာသ လိုပဲ။ ႏိုင္ငံျခား ကား ကုမၸဏီေတြနဲ႔ ဖက္စပ္ထုတ္ ေတာ့ ႏိုင္ငံေပါင္းစံုက တံဆိပ္ေပါင္းစံုကို တရုတ္စာေတြ နဲ႔ေရာၿပီး တရုတ္လုပ္ ကားသစ္ေတြ လမ္းေပၚ မွာ ျပည့္ၾကပ္ကုန္ပါတယ္။ 2000ျပည့္ႏွစ္မွာ ကားစီးေရ 2သန္းပဲ ရွိတဲ့ တရုတ္ျပည္ဟာ 2010 ျပည့္ႏွစ္မွာ ကားစီးေရ 18 သန္း ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ လူေတြကလည္း ခ်မ္းသာလာေတာ့ အကုန္ကား၀ယ္စီး ၾကရင္း လမ္းပိတ္ဆို႔မႈေတြ အႀကီး အက်ယ္ျဖစ္ေတာ့ တာပါပဲ။ ၿမိဳ႕ပတ္လမ္းေတြ သုံးထပ္ေလာက္ လုပ္တာလည္း ႏိုင္ေအာင္ မရွင္းႏိုင္ပါဘူး။ ေျမေအာက္ ရထားလမ္းေတြ လည္းေဖာက္ တာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ လူဦးေရ 22သန္းရွိၿပီး ကားစီးေရ 6 သန္းရွိတဲ့ ေပက်င္း ၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးက တစ္ၿမိဳ႕တည္းတြင္ တစ္ႏို္င္ငံစာ ထက္ ကား ပိုမ်ားေနတာမို႔ ၾကည္သည္ထက္ ၾကပ္လာေနပါတယ္။ ေမာ္ေတာ္ကားေတြကိုစံု နံပတ္နဲ႔ မနံပတ္ တစ္ရက္စီခြဲ ၿပီးေမာင္းခြင့္ျပဳဖုိ႔ ႀကံစည္ ခဲ့ပါေသးတယ္။ လူေတြ၀ိုင္း ကန္႔ကြက္ၾကလုိ႔ မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါဘူး။
အခုေတာ့ ဒီစက္ဘီးအငွား လုပ္ငန္းက ေနာက္ထပ္ ႀကိဳးစားမႈတစ္ခုေပါ့ေလ။ စိတ္ကူးေလး မဆိုးပါဘူး။ စက္ဘီး ဆိုေတာ့ မီးခိုးမထြက္လို႔ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ကိုလည္း ထိန္းၿပီးသား ျဖစ္တယ္။ လူေတြလည္း က်န္းမာေရး အတြက္ ေလ့က်င့္ခန္း ရတာေပါ့။ ေငြေၾကး ကုန္က်လည္း သက္သာသြားတယ္ေလ။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရန္ကုန္မွာ လည္းဒီလို စနစ္ေလး လုပ္ေပးရင္ ေကာင္းမယ္ ထင္တာပဲ။ ပလက္ေဖာင္းေတြ ကိုေတာ့ စက္ဘီးစီး လို႔ရေအာင္ လုပ္ေပးဖို႔လိုမွာေပါ့ေလ။ ဒါမွမဟုတ္ တိုက်ိဳတို႔၊ ေပက်င္းတို႔လို ပလက္ေဖာင္းနဲ႔ ကပ္လ်က္ လမ္းေပၚမွာ သံုးေလးေပေလာက္ က်ယ္တဲ့ စက္ဘီးလမ္းေတြလးေတြ သံပန္းနဲ႔ကာၿပီး လုပ္ေပးလိုက္ရင္ ရႏိုင္ပါတယ္။ လမ္းေပၚ တက္ေရာင္းတဲ့ လမ္းေဘးေစ်း သည္ေတြလည္းရွင္းၿပီးသားျဖစ္သြားတာေပါ့။ ေမာ္တာေသးေသးေလး နဲ႔လည္တဲ့ လွ်ပ္စစ္ဘီး ကေလးေတြေလာက္ ကိုခြင့္ျပဳ လိုက္မယ္ ဆိုရင္ ဆင္ေျခဖံုးၿမိဳ႕နယ္ ေတြကေန ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္းကို ကိုယ့္စက္ဘီး နဲ႔ကိုယ္လာမယ့္သူေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္လာမယ္ ထင္ပါတယ္။ `ဘီးကေလးကိုစီး´ၿပီး ကိုယ္သြားလိုရာကို စိတ္ေအးခ်မ္းသာ သြားႏိုင္ၾကမယ္ ဆိုရင္ `ေမာေတာ့ ေမာတာေပါ့၊ ဒါေပမဲ့ မေမာဘူး´ေပါ့ဗ်ာ။
ကိုကိုလိႈင္
