12:02 pm
မတ္လအတြင္း ရန္ကုန္အပါအဝင္ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ား၏ အပူခ်ိန္မ်ားဆက္တုိက္ျမင့္တက္လာၿပီး ျပည္သူမ်ား အပူဒဏ္ကို သိသိသာသာခံစားလာရၿပီျဖစ္သည္။ ေနျပည္ေတာ္ႏွင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၏အျမင့္ဆုံး အပူခ်ိန္မွာ ၃၇ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္၊ မႏၲေလးၿမိဳ႕၏ အျမင့္ဆံုးအပူခ်ိန္မွာ ၃၄ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္အထိ ရွိလာၿပီျဖစ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ တစ္ျပည္လုံးတြင္ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္အၫႊန္းကိန္းလြန္ကဲအဆင့္တြင္ ရွိေနေၾကာင္း မုိးေလဝသႏွင့္ဇလေဗဒပညာရွင္ဦးထြန္းလြင္က သတိေပး ထားသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ အပူဒဏ္ ႏွင့္ပတ္သက္၍ ျဖစ္ပြားတတ္ေသာေရာဂါမ်ား၊ အပူခ်ိန္ျမင့္ေနခ်ိန္တြင္ ေဆာင္ရန္၊ ေရွာင္ရန္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ေရာင္ျခည္ သစ္ အခမဲ့ကုသုိလ္ျဖစ္ေဆးခန္း တာဝန္ခံ ေဒါက္တာေက်ာ္စြာဦးႏွင့္ ေတြ႕ဆုံေမးျမန္း ေဖာ္ျပလုိက္ပါသည္။
ေရာင္ျခည္သစ္အခမဲ့ကုသုိလ္ျဖစ္ေဆးခန္းတာဝန္ခံ ေဒါက္တာေက်ာ္စြာဦးႏွင့္ ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းျခင္း
အခုလုိ အပူခ်ိန္ျမင့္ေနတဲ့ ရာသီ မွာ ဘယ္လိုေရာဂါမ်ိဳးေတြ အျဖစ္ မ်ားလဲဆုိတာ အရင္ဆုံးသိပါရေစ ခင္ဗ်။
အဓိကေတာ့ ၿခဳံၿပီးေျပာရမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ေလ အပူရွပ္တာေပါ့ ေနာ္။ အပူရွပ္တာကေတာ့ အျပင္းထန္ဆံုးအဆင့္ေပါ့။ ေနပူတဲ့အခါ မွာ ေခြ်းေတြအရမ္းထြက္ၿပီးေတာ့ လူေတြဟာပင္ပန္းႏြမ္းနယ္တာေပါ့ ေလ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အလုပ္မလုပ္ခ်င္ မကိုင္ခ်င္ျဖစ္တာေပါ့။ ပူတဲ့ အခါမွာေတာ့ တစ္ခါတေလက် ေတာ့ မူးရင္း မိုက္ခနဲျဖစ္သြားတာမ်ဳိးေတြျဖစ္တတ္တယ္။ ၿပီးလို႕ရွိရင္ တစ္ခါတေလ အပူခ်ိန္ ျပင္းထန္တဲ့အတြက္ ေခြၽးထြက္ အရမ္းမ်ားတာေပါ့။ အဲဒီအခါက်ရင္ ၾ<ြကက္ တက္သလုိ ျဖစ္တတ္တာ။ ၾ<ြကက္သားေတြ နာက်င္တာေတြ ျဖစ္ တတ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ အဲဒီထက္ ဆိုးလာၿပီဆိုလို႕ရွိရင္ အပူတက္တာေပါ့။ အဲဒီလိုမ်ဳိးေတြျဖစ္ တတ္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ အသက္ အႏၱရာယ္ရွိတဲ႔အထိ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ ျမင့္တာေၾကာင့္ အပူခ်ိန္ျမင့္တာေပါ့။ အပူခ်ိန္ျမင့္ မားတဲ့အတြက္ ေနေလာင္ဒဏ္ေၾကာင့္ အနီစက္ေတြထတာ ျဖစ္တတ္္ပါတယ္္။
အပူဒဏ္နဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လုိအသက္အရြယ္ပိုင္းေတြ၊ ဘယ္လုိ လူေတြက ပိုၿပီးဂ႐ုစိုက္ဖို႔ လိုပါသလဲ။
ျဖစ္ႏုိင္ေျခရွိတာကေတာ့ အ သက္အရြယ္တိုင္းေပါ့။ အထူးသ ျဖင့္ အပူခ်ိန္ လြန္ကဲတဲ့အခါမွာ ေခြၽးအရမ္းထြက္တာေပါ့ေလ။ ေခြၽးထြက္တဲ့အတြက္ အရည္ဓာတ္ ဆံုး႐ံႈးျခင္း လကၡဏာေတြကေတာ့ လူႀကီး လူငယ္မေရြး အသက္အ ရြယ္တုိင္းမွာ ခံစားရတတ္ပါတယ္။ အရည္ဓာတ္ဆံုး႐ံႈးျခင္း လကၡဏာ ဆိုတာကေတာ့ ပင္ပန္းႏံုးခ်ည့္တာ တို႔၊ တစ္ခါတေလမူးၿပီးလဲတာတို႔၊ တခ်ဳိ႕ဆိုရင္ တကယ့္ တကယ္ တအားျဖစ္လာရင္ သတိလစ္တာတုိ႔ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္လုိလူေတြက ပိုၿပီး သတိထား ရမလဲဆိုလို႔ရွိရင္ အသက္ႀကီးတဲ့သူ တို႔၊ ကေလးတို႔က ပိုၿပီးခံစားရလြယ္ တယ္ေလ။ အဲဒီအထဲမွာမွ ေသြးတိုး၊ ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွိတဲ႔လူေတြက ပုိၿပီးခံစားရႏိုင္ပါတယ္။
အဲဒီလိုမ်ဳိး ေရာဂါေတြမျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုပုံစံမ်ဳိး ျပဳမူေနထိုင္သင့္ပါသလဲ။ ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္ေလး ေတြကို ေျပာေပးပါဦး ခင္ဗ်။
က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစား ဝန္ႀကီးဌာနကလည္း အသိေပးႏိႈး ေဆာ္ထားတယ္ေလ။ သတင္းစာ မွာလည္းပါတယ္။ ျပည္သူလူထု အေနနဲ႔လည္း အဲဒါေတြကုိ လက္ လွမ္းမီသေလာက္ ဖတ္ၿပီးေတာ့ လိုက္နာသင့္ပါတယ္။ အဓိက က ေတာ့ ေနပူထဲသြားရင္ အခ်ိန္မေရြး ေပါ့ေနာ္ အေဆာင္းေလးေတြပါဖို႔၊ ဦးထုပ္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ထီးပဲျဖစ္ျဖစ္ေပါ့ ေနာ္။ ေနာက္ အလုပ္လုပ္ေနရင္းနဲ႔ ပုဆိုးေလး အုပ္ထားတာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ထီးေလး ေဆာင္းထားတာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေပါ့။ အဲဒီလိုေလးေတြ လုပ္သင့္ပါ တယ္။ ေနာက္တစ္ခါ အပူဒဏ္ခံ ႏိုင္ေအာင္လို႔ ခ်ည္သားေတြဝတ္ဖို႔၊ အက်ႌ လက္ရွည္ေတြ ဝတ္ဖို႔ေပါ့။ ေနာက္ အပူဒဏ္ကုိကာကြယ္ႏုိုင္ ေအာင္ ျမန္မာ့႐ိုးရာ သနပ္ခါးကုိ လိမ္းလို႔ ရတာေပါ့။ မ်က္ႏွာေတြ ဘာေတြကုိ အပူမေရာက္ေတာ့ဘူး ေပါ့။ ေနပူထဲမွာ အလုပ္လုပ္ရတဲ့ သူေတြဟာလည္း ေခြၽးေတြ အရမ္း ထြက္တာေၾကာင့္မို႔လို႔ တတ္ႏုိင္ ရင္ေတာ့ အရိပ္မွာ လုပ္လိုက္ နား လိုက္ေပါ့။ အဲဒီလိုလုပ္ေစခ်င္ပါ တယ္။ ဒါမွလည္း ေနပူသက္သာမွာ ေပါ့။ ေနာက္တစ္ခုကက်ေတာ့ တတ္ႏိုင္လို႔ရွိရင္ ေနကာမ်က္မွန္ ေတြ ဘာေတြ တပ္သြားရမယ္ေလ။ ေနာက္ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျဖစ္ေနတာက ေတာ့ အရမ္းႀကီးပူတဲ႔အခ်ိန္မွာ Air con အခန္းထဲဝင္သြားတာတို႔၊ Air con ခန္းထဲကေန ေနပူထဲကုိ ထြက္တာတို႔ အဲဒီလိုလုပ္ရင္ တစ္ခါတေလက်ရင္ အခန္႔မသင့္လို႔ မူးေမာ္တာတို႕ ျဖစ္တတ္တာေပါ့ေလ။ ေနမေကာင္းျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ အဲဒီလိုမ်ိဳးေတြ မျဖစ္ေအာင္ အခန္းထဲကေန အျပင္မထြက္ခင္ ေနရိပ္ထဲမွာ ခဏေလာက္ သံုးမိနစ္ ငါးမိနစ္ေလာက္ အနားယူတာတို႔၊ အဲဒီလိုပဲ အျပင္ကေန လာရင္လည္း အခန္းထဲမဝင္ခင္ အနားယူတာတို႔ လုပ္သင့္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ေနပူထဲက ျပန္လာတဲ့အခါမွာ မ်က္ႏွာသစ္ တာတို႔ ဘာတို႔ ခ်က္ခ်င္းမလုပ္ဖို႔ကုိ ဂ႐ုစုိက္ဖို႔ လိုပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ၫႊန္းကိန္းကလည္း လြန္ကဲအဆင့္ ေရာက္ေနတဲ့အတြက္ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ကို ကာကြယ္ဖုိ႔ ဘာေတြလုပ္သင့္ပါသလဲခင္ဗ်။
ခုနက ေျပာသလိုပါပဲ။ မ်က္ ႏွာေတြ ဘာေတြမွာလည္း သနပ္ ခါးလိမ္း၊ ေနာက္ ဃမနော ေပါ့ေနာ္။ ေနေရာင္ဒဏ္ ကာကြယ္တဲ႔ ဃမနော ေတြကုိ လိမ္းဖို႔လိုတာေပါ့။ အထူး သျဖင့္ ဦးထုပ္ကုိ လွ်ာရွည္တဲ့ ဦး ထုပ္ကုိ ေဆာင္းေစခ်င္တယ္။ ထီး ေတြေဆာင္းေစခ်င္ပါတယ္။ အဓိက ေနေရာင္နဲ႔ တိုက္႐ိုက္ထိေတြ႔ျခင္း ခံရတဲ့ မ်က္စိတို႔၊ အသားတို႔ကုိ ကာကြယ္ဖို႔လိုတာေပါ့။
ဒီလို အပူခ်ိန္ျပင္းတဲ႔ရာသီမွာ အ ရက္ေသာက္တတ္တဲ႔ သူေတြအေနနဲ႔ေကာ ဘယ္လိုမ်ဳိး ဆင္ျခင္သင့္ပါသလဲ။
အရမ္းအပူျပင္းတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ မေသာက္ေစခ်င္ဘူးေပါ့ ေနာ္။ အပန္းေျဖတဲ့အေနနဲ႔ ေသာက္ရင္လည္း ညေနပိုင္းေလာက္မွ ေသာက္ေစခ်င္တယ္။ အပူျပင္းတဲ႔ ေန႔ခင္းဘက္တို႔လို အခ်ိန္ေတြမွာေသာက္ရင္ အႏၲရာယ္ မ်ားပါတယ္။ မေသာက္ရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးေပါ့။
အခုက သႀကၤန္နဲ႔လည္းနီးလာၿပီ ဆိုေတာ့ သႀကၤန္ေရကစားမယ့္သူေတြအတြက္ ဂ႐ုျပဳသင့္တာေတြ ေျပာျပေပးပါဦး။
သႀကၤန္မွာ အဓိကေတာ့ ေရ ပက္ခံထြက္တာတို႔မွာ ေနပူေတာ့ တစ္ခါတေလ ကိုယ္လက္ ကိုက္ခဲတာ၊ နာက်င္တာ၊ ေခါင္းကိုက္တာ တို႔ တခ်ဳိ႕လည္းဖ်ားတာတို႔၊ ေခ်ာင္း ဆိုးတာတို႔ ျဖစ္တတ္တာပဲ။ အဲဒါ ေၾကာင့္ အပူရွပ္ျခင္းမျဖစ္ေအာင္ ဂ႐ုစိုက္ဖို႔ေတာ့လုိပါတယ္။ ၿပီး ေတာ့ အရက္ေတြ အလြန္အကြၽံ မေသာက္ဖို႔ လိုတာေပါ့။ ေနာက္ၿပီး ေတာ့ မီးသတ္ပိုက္ေတြ၊ ဖိအား မ်ားတဲ႔ ပိုက္ေတြနဲ႔ ထိုးတဲ႔အခါက်ေတာ့ မ်က္စိေတြ၊ နားေတြ ထိခိုက္ မႈရွိ တတ္ပါတယ္။ အဲဒါေတြကုိ လည္း ဂ႐ုစုိက္ဖို႕ လိုတာေပါ့။ ေရ ပက္တဲ့ လူေတြကလည္း အဲဒါေတြ ကုိ တတ္ႏိုင္သေလာက္ မသံုးရင္ေတာ့ ပိုေကာင္းတာေပါ့ေလ။ သူမ်ားေတြအတြက္ အျပစ္ျဖစ္မွာ စိုးလို႔ပါ။
အပူဒဏ္ကာကြယ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ ၿပီး ေဒါက္တာ့အေနနဲ႔ ျဖည့္စြက္ ေျပာခ်င္တာရွိရင္လည္း ေျပာေပးပါဦး ခင္ဗ်။
က်န္းမာေရးနဲ႔ အားကစား ဝန္ႀကီးဌာနက ထုတ္ျပန္ထားတဲ႔ သတင္းေၾကညာခ်က္ေတြ၊ ဇာတ္ လမ္းေတြကို ဖတ္သင့္တယ္၊ နားေထာင္သင့္တယ္။ ကိုယ့္မိသားစု ေဆြမ်ိဳးေတြကုိလည္း ေဝမွ်သင့္ပါ တယ္။ ကုိယ္ကိုယ္တိုင္ကလည္း လိုက္နာဖို႔လိုတာေပါ့ေလ။ က်န္း မာေရးဗဟုသုတေတြ အၿမဲတမ္း ရွိထားတာကေတာ့ အေကာင္း ဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ ဘာပဲေျပာေျပာ ဒီလို ေနပူခ်ိန္ျပင္းတဲ႔ရာသီမွာ စား တာ ေသာက္တာကအစ ဆင္ျခင္ ဖို႔လိုတာေပါ့ေနာ္။ အခ်ိဳျပင္းေသာ၊ အငန္ျပင္းေသာ အစားအစာေတြကုိ ေရွာင္ဖုိ႔၊ ေနာက္အတတ္ႏိုင္ဆံုး အရိပ္ရတဲ႔ေနရာေတြမွာ ေနဖုိ႔ေပါ့။ ေနပူထဲမွာ အလုပ္လုပ္ရတဲ့သူေတြ အေနနဲ႔လည္း ေခြၽးဓာတ္ ဆံုး႐ံႈး သြားတဲ႔အတြက္ အားကစားသမား ေတြ ေသာက္တဲ႔ အခ်ဳိရည္တို႔၊ ဓာတ္ဆားရည္တို႔ကုိ ေသာက္ေပး ဖို႔ လိုတာေပါ့။
လင္းဟိန္း ေမးျမန္းသည္။
