5:32 am
ဒီတစ္ေခါက္ ကြမ္က်ိဳးမွာလုပ္တဲ့ တ႐ုတ္အာဆီယံေဆြးေႏြးပဲြေတြမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက စက္မႈဝန္ႀကီးတက္ေရာက္ေဆြးေႏြးတာ ၾကားရတယ္။ သူက ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကေန သင္ခန္းစာယူ စရာေတြရိွတယ္လို႔ေျပာေတာ့ တ႐ုတ္သု ေတသီေတြက ျမန္မာဝန္ႀကီးဟာ မဝင့္ဝါဘူး (လွ်ိဳတယ္)လို႔ မွတ္ခ်က္ခ်တယ္။
ေဆြးေႏြးပဲြမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ လုပ္တဲ့အေၾကာင္း၊ မၾကာခဏ ၾကားရသလို၊ ျမန္မာႏိုင္ငံက ျပန္လာတဲ့လုပ္ငန္းေတြနဲ႔လည္း ေတြ႕ပါတယ္။ ခက္ တာက သူတို႔အမ်ားစုဟာ အဂၤလိပ္လို မေျပာတတ္ေလေတာ့၊ စကားျပန္မပါဘဲ၊ စကားေျပာလို႔မရဘူး။ နန္းရွာ အထူးစီးပြား ေရးဇုန္ကို ကြမ္က်ိဳးကေန တစ္နာရီေလာက္ သြားၾကရတာလမ္းမွာ ပါေမာကၡႏွစ္ေယာက္ က သူတို႔အခ်င္းခ်င္းပဲ တ႐ုတ္လို ေျပာၾကတယ္။ ညစာစားတဲ့အခါက်မွ စကားျပန္ ေခၚၿပီး စားပဲြမွာလာထိုင္ စကားေျပာတယ္။ ကံအားေလ်ာ္စြာ၊ အာဆီယံႏိုင္ငံေတြထဲက စင္ကာပူ၊ ဗီယက္နမ္တို႔က တ႐ုတ္လိုေျပာႏိုင္ၾကလို႔ ေတာ္ေသးတယ္။
အခု ခရီးစဥ္မွာ တိုက္႐ိုက္ေလယာဥ္ ၃ နာရီေလာက္ပဲ စီးရတာမို႔ ကြမ္က်ိဳးဆို တာ အနီးေလးပဲလို႔ သေဘာေပါက္သြား တယ္။ ေလယာဥ္ေပၚမွာကတည္းက တ႐ုတ္ သတင္းစာေတြယူဖတ္ၾကည့္ေတာ့ ရပ္ဝန္း တစ္ခုလမ္းေၾကာင္းတစ္ခု (Belt and Road) ဆိုတဲ့တ႐ုတ္ရဲ႕ မဟာစီမံကိန္းႀကီးအေၾကာင္း ဟိမဝႏၲာခ်ီးမြမ္းခန္းေတြ စဖြင့္ေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီမဟာ စီမံကိန္းႀကီးဟာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ေရာ၊ အျခားပါဝင္ပတ္သက္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြ အားလံုးပါ အက်ိဳးရိွမယ္လို႔ တ႐ုတ္ကေျပာေပမယ့္ သံသယရိွသူေတြက အမ်ားႀကီးပါ။ ဒီစီမံကိန္းေၾကာင့္ GEကုမၸဏီကေန တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြက ပစၥည္းအမွာေတြ တိုးလာတယ္။ စက္ပစၥည္းေတြ၊ ေဆာက္လုပ္ေရး ပစၥည္းေတြဝယ္ၾကတာမွာ အရင္ႏွစ္ကထက္ (၃) ဆတိုးလာတယ္။ ပစၥည္းေတြရဲ႕ ေလး ဆယ္ရာခိုင္ႏႈန္းကေတာ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ ထုတ္လုပ္တာလို႔ ဆိုပါတယ္။ တ႐ုတ္ယြမ္ ေငြက၊ ႏိုင္ငံတကာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖဲြ႕ ရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္အရ၊ အထူးေငြထုတ္ယူခြင့္ (SDR)ထဲမွာ ပါလာေလေတာ့ တ႐ုတ္ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဘဏ္ေတြအတြက္၊ ျပည္တြင္းျပည္ပက ေဖာက္သည္ေတြအ တြက္၊ ဝန္ေဆာင္မႈေတြ ပိုေပးႏိုင္ေတာ့မွာ ျဖစ္လို႔အခြင့္အလမ္းေကာင္းေတြ ျဖစ္ေအာင္ျပင္ဆင္ေနၾကေၾကာင္း ေရးထားတာကိုလည္း ဖတ္ရတယ္။
တ႐ုတ္ China Daily အဂၤလိပ္သတင္းစာထဲမွာ ပိုၿပီးစိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းတာက စေတာ့ဒိုင္မွာ စာရင္းဝင္ထားတဲ့ကုမၸဏီေတြရဲ႕ စေတာ့ရွယ္ယာေတြကို အေရာင္းအဝယ္ လုပ္ရာမွာ ဘာလို႔ခ်မ္းသာတဲ့သူေတြက အက်ိဳးအျမတ္ေတြရေန ၾကသလဲဆိုတာကို ေမးထားေျဖထားတာပါ။ အေျဖကလည္း လြယ္ပါသတဲ့၊ ခ်မ္းသာတဲ့သူေတြဟာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ လုပ္ရာမွာ တျခားသူေတြထက္ ပိုေတာ္လို႔ပါတဲ့။ စေတာ့ရွယ္ယာေတြ ေစ်းက်ၿပီဆိုရင္ ေစ်းမက်ခင္ကတည္းက ခ်မ္းသာတဲ့သူေတြဟာ ရွယ္ယာေတြကို အျမင့္ေစ်းနဲ႔ ထုတ္ေရာင္း ၿပီးေနၿပီး သာမန္လူေတြကေတာ့ ရွယ္ယာ ေစ်းေတြက်ၿပီဆိုမွ ထုတ္ေရာင္းတတ္ၾက တယ္တဲ့။ အဲဒါ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ဆယ္ႏွစ္အ ေတြ႕အႀကံဳပဲတဲ့။ ရွယ္ယာေစ်း မက်ရင္ေတာင္မွ အက်ိဳးရိွေနတာပါ။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ရဲ႕ ဥပေဒအရစာရင္းေပါက္ကုမၸဏီက ရွယ္ ယာရွင္ေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ မူလရွယ္ယာေတြ ကို စာရင္းေပါက္ကုမၸဏီျဖစ္ၿပီး သံုးႏွစ္အတြင္း ေရာင္းခ်ျခင္း၊ လႊဲေျပာင္းျခင္းမလုပ္ရလို႔ တားျမစ္ထားပါသတဲ့။ ၂ဝ၁၄ ေအာက္တိုဘာလေရာက္မွ၊ အဲဒီဥပေဒကိုဖ်က္ပစ္ လိုက္ေတာ့ ရွယ္ယာေစ်းေတြ ေန႔ခ်င္းညခ်င္း ခုန္တက္သြားခဲ့တယ္။
တ႐ုတ္လုပ္ငန္းရွင္ေတြဟာ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈနဲ႔ေဒသခံေတြအေပၚ ထိခိုက္မႈေတြကို အခုထိ သိပ္အေလးထားရေကာင္း မွန္းမသိေသးဘူး။ တ႐ုတ္ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေတြမွာ ျပႆနာေတြျဖစ္ၾကတာဟာ၊ ကိုယ့္ဘက္က အားနည္းခ်က္ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ တယ္။ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံနဲ႔ ေဒသကသတင္း ေတြမွာ တ႐ုတ္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြနဲ႔ ပတ္ သက္လို႔ ေကာင္းသတင္းေတြ ၾကားရဖို႔ အ ေရးႀကီးတယ္လုိ႔ လုပ္ငန္းရွင္တစ္ေယာက္က ေျပာတာမ်ိဳးကို ဒီတစ္ေခါက္ပဲ ၾကားဖူးတယ္။ ျပည္နယ္အစိုးရေတြ ကိုယ္တိုင္က ေဒသတြင္းမွာရိွတဲ့ တ႐ုတ္စီးပြားေရးလုပ္ ငန္းေတြ၊ ျပည္ပကို သြားေရာက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ ဖို႔ အားေပးအားေျမႇာက္လုပ္ေနတာ ေတြ႕ ရတယ္။ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကို ပဲြထုတ္တယ္။ ျပည္ပက ပညာရွင္ေတြကို သူတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးအေျခအေနအေၾကာင္း၊ ဖိတ္ ေခၚေဟာေျပာရာမွာ ပါဝင္နားေထာင္ေဆြး ေႏြးေစတယ္။ ေမးခြန္းေတြ ေမးၾကတယ္။
ျပည္ပကို သြားေရာက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံၾကရာမွာေတာ့ တခ်ိဳ႕ကေဒသခံ တ႐ုတ္မ်ိဳး ႏြယ္ေတြကို အားကိုးၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ တ႐ုတ္အခ်င္းခ်င္းကို မယံုၾကည္ၾကတဲ့သူ ေတြကေတာ့ အစိုးရေတြကတစ္ဆင့္ သူ တို႔နဲ႔ လက္တဲြမယ့္သူကို ရွာေဖြၾကတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ တ႐ုတ္-ရေယာင္းစက္မႈဇုန္က ပုဂၢိဳလ္က သူတို႔စက္မႈဇုန္မွာ ရာႏႈန္းျပည့္ ပိုင္ဆိုင္မႈကိုခြင့္ျပဳၿပီး ၈ ႏွစ္ အခြန္လြတ္ၿငိမ္း ခြင့္ေပးတယ္လို႔ဆိုတယ္။ ႏိုင္ငံျခားကိုသြား ၿပီး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတဲ့အခါ လုပ္ခတစ္ခုတည္း သာမဟုတ္ တျခားအေၾကာင္းေတြပါထည့္ စဥ္းစားဖို႔လိုတယ္။ ျပည္ပႏိုင္ငံေတြက တ႐ုတ္ နည္းပညာေတြဟာ ပတ္ဝန္းက်င္ကို ညစ္ ညမ္းေစတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေလာင္စာေတြ၊ စြမ္းအင္ေတြ၊ သံုးစဲြမႈမ်ားတဲ့ ေခတ္မမီ ေတာ့တဲ့ နည္းပညာေတြကို ျပန္ေပးေနတယ္ လို႔ အထင္လဲြခံရသတဲ့။ တ႐ုတ္ပစၥည္း ေတြကို အေနာက္တိုင္းထုတ္ပစၥည္းေတြနဲ႔ မယွဥ္ႏိုင္တဲ့ ခပ္ညံ့ညံ့ပစၥည္းေတြလို႔ အ ထင္ခံရသတဲ့။ သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံက စာရြက္စာတမ္းေတြဟာ တ႐ုတ္ဘာသာနဲ႔ေရး ထားတာ မရိွလို႔ နားလည္ေအာင္ႀကိဳးစား ဖို႔ လိုတယ္။ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြက ဝန္ေဆာင္မႈေပးရာမွာ စကား ျပန္ေတြ၊ ဘာသာျပန္ေတြပါ ထားေပးတယ္လို႔ သိရတယ္။ အခု ကြမ္က်ိဳး ႏိုင္ငံျခားေလ့လာေရး (ဘာသာစကားတည္း မဟုတ္) တကၠသိုလ္မွာ ဘာသာျပန္တာကို ဘာသာရပ္တစ္ခု သတ္မွတ္ၿပီး မဟာဘဲြ႕ေပးတာ ကို သတိထားမိတယ္။
ပထဝီႏိုင္ငံေရးရဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈလည္းရိွတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကမၻာၾကည့္ ၾကည့္ျမင္ေဒသလို မဟာဗ်ဴဟာခ်မွတ္ နည္းဗ်ဴဟာက ျပည္တြင္းနည္းလို႔ဆိုတာ ကိုလည္း ၾကားသိရတယ္။ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈလုပ္တဲ့အခါ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ နဲ႔ ကုန္သြယ္မႈ ဘယ္ေလာက္ဆက္စပ္သ လဲ၊ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈလုပ္လို႔ကုန္ သြယ္မႈ ဘယ္ေလာက္တက္သလဲဆိုတာ လည္း စဥ္းစားဖို႔လိုတယ္။ ျပည္တြင္းေရး ေတြကို နားလည္ေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႔လိုေပ မယ့္ဝင္မပါဘဲ၊ လက္ေရွာင္ဖို႔ အႀကံေပးတာလို႔လည္း ၾကားသိရတယ္။ ထူးျခားတဲ့ ေဆြးေႏြးမႈတစ္ခုကေတာ့ ဆိပ္ကမ္းေတြ၊ သေဘၤာက်င္းေတြကိုေပါင္း ၿပီး ေရေၾကာင္းသြားလာေရးက႑ရယ္လို႔ က႑တစ္ခုခဲြၿပီးစာရင္းအင္းတြက္ခ်က္တာေတြ႕ရတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ သေဘၤာက်င္းကို ေရာက္ေတာ့လည္း သေဘၤာအေသး၊ အ ႀကီး ေျမာက္ျမားစြာ တည္ေဆာက္ေနတာကို မ်က္ျမင္ကိုယ္ေတြ႕ ေတြ႕ရတယ္။
လြတ္လပ္စြာ ကုန္သြယ္မႈဇုန္ကိုသြား ေတာ့ ထူးျခားတာက ကိုယ္ေမွ်ာ္လင့္ထား သလို၊ ဘာမွကို ထူးထူးျခားျခား မေတြ႕ရတာ ပါ။ ပစၥည္းအဝင္အထြက္၊ ကားအဝင္အ ထြက္ေတြကို ဖြင့္ေဖာက္စစ္ေဆးတာမ်ိဳးမရိွ ဘဲ၊ အီလက္ထရြန္းနစ္နည္းစနစ္နဲ႔ မွတ္ တမ္းတင္၊ စစ္ေဆး၊ ဝင္ခြင့္ထြက္ခြင့္ျပဳတာ မ်ိဳးျဖစ္ေနလို႔ပါ။ သေဘၤာေတြ ဆိပ္ကမ္းမွာ အခမဲ့ ရပ္နားခြင့္ရက္တိုးေပးလုိက္တယ္ ဆိုတာမ်ိဳးကပါေသး။ နန္းရွာ ကုန္သြယ္မႈ ဇုန္နဲ႔ ေဟာင္ေကာင္တို႔၊ မကာအိုတို႔က တစ္ဆက္တည္းလို ရိွေနတာပါ။ အထူး စီးပြားေရးဇုန္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေဆြးေႏြးရာ မွာေတာ့ တည္ေဆာက္တာက လြယ္တယ္။ စီမံခန္႔ခဲြရတာက ပိုခက္တယ္။ လုပ္သား ေရးရာမွာလည္း လုပ္သာကိုင္သာရိွဖို႔လို တယ္။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြလာေအာင္ ဖိတ္ရတာ၊ အလြန္လက္ဝင္တယ္။ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အခုတေလာ ေဆြး ေႏြးေနၾကသလို၊ ႏိုင္ငံျခားေငြလဲလွယ္ႏႈန္း အတက္အက်အေျပာင္းအလဲရဲ႕ ဒဏ္ကို တ႐ုတ္ လုပ္ငန္းေတြလည္း ခံေနရတယ္ဆို ေတာ့ ၿပံဳးမိတယ္။ အစိုးရေခါင္းေဆာင္ေတြ ရဲ႕ ေဆြးေႏြးပဲြမွာ၊ ထိုင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ပါဝင္ေဆြးေႏြးၿပီး၊ သူကေတာ့ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ (Cooperation) အေၾကာင္းကိုပဲ ထပ္ခါတလဲလဲ ေျပာသြားခဲ့တယ္။
ကြမ္က်ိဳးအေၾကာင္းေျပာရင္ လမ္းေဘး မွာ အလွဆင္ေနၾကတဲ့ စြယ္ေတာ္ေတြအေၾကာင္းမပါလို႔မျဖစ္ အပြင့္ျပာေတြ ပြင့္ေန တာ ဘာပင္ပါလိမ့္လို႔ၾကည့္လိုက္ေတာ့ အရြက္ေတြ အပြင့္ေတြ ပိုႀကီးေနတဲ့ စြယ္ေတာ္ေတြျဖစ္ေနတာ ေတြ႕လိုက္ရတယ္။ နံနက္ပိုင္း လမ္းေလွ်ာက္တဲ့အခါ ျပည္သူ႔ ရင္ျပင္မွာ အပြင့္ေတြေၾ<ြကေနတာ ျမင္ေတြ႕ ေနၾကေလ။ အရြက္ႀကီး အပြင့္ႀကီးေနလို႔ ႐ုတ္တရက္ မမွတ္မိတာ။ ႀကီးဆိုလို႔ လူဦး ေရမ်ားတဲ့ ႏိုင္ငံဆိုေတာ့ ေဆာက္ထားတဲ့ ခန္းမႀကီးေတြက အႀကီးႀကီး၊ လုပ္အားေပး လူငယ္ေတြကလည္း အျပည့္၊ အဖြင့္မိန္႔ ခြန္းလည္းေျပာပါ၊ ေခါင္းစဥ္ႏွစ္ခုလည္း ေဆြးေႏြးေပးပါဆိုေတာ့ တစ္ရက္ခြဲအတြင္း သံုးခုျပင္ရေျပာရတာကေတာ့ မသက္သာ။ ကြမ္က်ိဳး ႏိုင္ငံျခားေလ့လာေရးတကၠသိုလ္ထဲက Roden – Thinker႐ုပ္ထုနဲ႔ မာ့က္စ္အစ အိုင္စတိုင္းအဆံုး ထင္ရွားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးေတြရဲ႕႐ုပ္တုေတြကလည္း အမွတ္ရစရာ။ ၿပီးေတာ့ နန္းရွာကုန္သြယ္ေရးဇုန္က အျပန္ညဘက္မွာ ေရာက္ခဲ့ရတဲ့ ကန္တုန္ ေမွ်ာ္စင္ေပၚ ၁ဝ၇ ထပ္ ကေနၾကည့္ခဲ့ရတဲ့ မီးေရာင္စံု ၿမိဳ႕အလွေတြကို ခ်န္ထားခဲ့လိုမရ။
ခင္ေမာင္ညိဳ (ေဘာဂေဗဒ)
