ျပန္မရႏုိင္ေသာ အတိတ္က အကယ္ဒမီ ညမ်ား

အကယ္ဒမီ ကုိ ဒီႏွစ္မွာေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္ အဆင့္ပြဲလမ္းသဘင္ေတြ မွသာ က်င္းပျပဳလုပ္ခြင့္ ရေလ့ရွိတဲ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေျမနီကုန္း ရွိ ျပည္သူ႔ ရင္ျပင္ မွာ မတ္လ ၁၈ ရက္ေန႔ ညပုိင္းက စည္းကား သုိက္ၿမိဳက္စြာ နဲ႔ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ ျမတ္ ႀကီးေနာက္ခံ ထားၿပီး ဆင္ယင္ က်င္းပခြင့္ ရခဲ့၍ ျမန္မာ လူမ်ိဳး ဗုဒၥဘာသာ၀င္ တစ္ဦး အေနျဖင့္ အင္မတန္ကုိမွ ပိတိျဖစ္မိသည္။

ျမန္မာ့ ရုပ္ရွင္ဟာ ၁၉၂၀ ခုႏွစ္က ေမတၱာႏွင့္ သူရာ ဆုိသည့္ ရုပ္ရွင္ ဇာတ္ကားနဲ႔ စတင္ခဲ့သည္။ ထုိေခတ္တုန္းက အကယ္ဒမီ ဆု ဆုိတာ မ်ိဳး ျမန္မာ့ ရုပ္ရွင္မွာ မရွိခဲ့ေသးပါ။ထုိေနာက္ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္ ပထမဦးဆုံး ျမန္မာ့ အကယ္ဒမီ ဆုေပးပြဲႀကီးကုိမႈ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ ခန္းမႀကီး အတြင္းမွာ က်င္းပခဲ့သည္ဟု မွတ္သား သိခဲ့ရသည္။ ထုိစဥ္ကတည္းက အကယ္ဒမီဆု ရသင့္ရထုိက္သူ တုိ႔ကုိ အဆုံး အျဖတ္ေပးရန္ အတြက္ ျမန္မာ့ရုပ္ရွင္ အဆင့္အတန္း ျမွင့္တင္ေရး အကဲျဖတ္ အဖြဲ႔ကုိလည္း ဖြဲ႔စည္း ထားႏူိင္ခဲ့သည္။ အကယ္ဒမီ ဆုေပးပြဲ မ်ား ထုိႏွစ္မွ စ၍ ဆက္တုိက္ ေပးအပ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၆၃ ခုႏွစ္တြင္ တစ္ႏွစ္ မေပးအပ္ျဖစ္ခဲ့ပါ။ ထုိ႔အျပင္ ၁၉၈၆၊ ၁၉၈၇၊ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ မ်ားတြင္ လည္း အကယ္ဒမီ ဆုမ်ားကုိ မေပးအပ္ျဖစ္ခဲ့ပါ။

အကယ္ဒမီ ဆုေပးပြဲကုိ ပထမဦးဆုံးအျဖစ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ ခန္းမတြင္ က်င္းပခဲ့ၿပီး ေနာက္ပုိင္းႏွစ္ မ်ားမွာ မွတ္မွတ္ရရ ဆုိလွ်င္ ယခင္တုန္း က ၀ိဇယ႐ံု ဆိုတာ ရွိသည္။ အဲ့သည္တြင္လည္း ျပဳလုပ္ က်င္းပခဲ့ဖူးသည္။ စက္မႈ အထက္တန္းေက်ာင္း မွာလည္း လုပ္ခဲ့ဖူး သည္။ န၀ေဒး ႐ုပ္ရွင္႐ံု မွာ လုပ္ခဲ့ဖူးတာ ရွိသလို အင္းလ်ားလိတ္ ဟိုတယ္ မွာလည္း က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ဖူးသည္။ ႐ုပ္ရွင္ျမႇင့္တင္ေရး၊ ျမန္မာ့ အသံ ျမက္ခင္းျပင္ စသည့္ ေနရာေတြမွာ လည္း က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။

ထုိစဥ္ အကယ္ဒမီ ပြဲမ်ား က်င္းပခဲ့စဥ္က ယခုကဲ့သုိ႔ တတ္ေရာက္သူ ဦးေရ မမ်ားျပားေသးပါ။ အမ်ားဆုံးရွိမွ ၇၀၀ ဦးေရပင္မျပည့္။ ရုပ္ရွင္ေလာကသား အဖြဲ႔ဦးေရ နည္းပါးေသးသည့္ ေခတ္ျဖစ္သည္။ (ယခုကဲ့သုိ႔ ေထာင္ဂဏန္းခ်ီ မမ်ားျပားေသးပါ)။ ထုိစဥ္က အကယ္ဒမီပြဲ ကုိ တတ္ေရာက္ သတင္းယူသည့္ မီဒီယာသမား ဆုိလွ်င္ ၇ ဦးေလာက္ သာရွိခဲ့သည္။ ထုိအျပင္ ထုိစဥ္က မွတ္မွတ္ ရရ ေျပာျပရရင္ အကယ္ဒမီဆု ရရွိသည့္ သူဆုိသည္မွာ တကယ့္ကုိ ၀ါရင့္သည့္ အႏုပညာသည္ႀကီး ေတြကသာလွ်င္ အကယ္ဒမီဆု မ်ားကုိ ဆြတ္ခူး ယူခဲ့ၾကသည္ ျဖစ္သည္။

ကၽြန္ေတာ့ အတြက္ မွတ္မွတ္ရရ အကယ္ဒမီပြဲ တစ္ခုမွာ ျမန္မာ့ အသံ ျမက္ခင္းျပင္ကြင္း ထဲတြင္ ျပဳလုပ္က်င္းပခဲ့သည့္ ၁၉၇၁ခုႏွစ္ အကယ္ဒမီ ပင္ ျဖစ္သည္။ ဒါရုိက္တာဆု ကုိ ေမာင္၀ဏၠ ကဆြတ္ဆူး ရရွိခဲ့သည့္ႏွစ္ ျဖစ္သည္။ ရရွိခဲ့သည့္ ဇာတ္ကားက ကတီၳပါ ဖိနပ္ စီးေရႊထီးေဆာင္း ျဖစ္သည္။ ထုိစဥ္က ဒါရုိက္တာ ေမာင္၀ဏၰမွာ တကၠသုိလ္ ေက်ာင္းသားဘ၀ ၿပီးခါစ မွာပင္ ရုိက္ကူးခဲ့သည့္ ပထမ ဦးဆုံး ဇာတ္ကားျဖစ္သည္။ ေမာင္၀ဏၰ ႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္သည္ အေတာ္ပင္ ခင္မင္ရင္းႏွီးသည့္ သူငယ္ခ်င္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ သူ အကယ္ဒမီဆု ရၿပီဟု ေၾကျငာလုိက္စဥ္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သူငယ္ခ်င္းေတြ အေပ်ာ္လြန္ သြားခဲ့ၿပီ ဒါရုိက္တာ ေမာင္၀ဏၰ ကုိ ေျမွာက္ ၿပီး ျမန္မာ့ အသံျမက္ခင္းကြင္း ထဲကုိ ပတ္ေျပးၿပီး ေအာင္ပြဲ ခံခဲ့ၾကသည္ ကုိ ယခုအခ်ိန္ အထိ မွတ္ဥာဏ္ေတြ အတြင္းက မထြက္ေသးပါ။ ထုိအျပင္ ထုိစဥ္က အကယ္ဒမီ ရရန္ေရပန္းစားသည့္ အျပဳိင္အဆုိင္ေခတ္ ျဖစ္ေသာ္လည္း တစ္ေယာက္က အကယ္ဒမီ ဆုရသြားသည့္ အေပၚ အကယ္ဒမီ မရသည့္ သူေတြက သြားေရာက္ ေထြးေပြ႔ၾကသည္။ ရုိးသားသည့္ အျပဳံးမ်ားျဖင့္ အားေပးသည္ ။ေထြးေပြ႔ သည္။ ႏႈတ္ဆက္ ၾကသည္။ အခုေခတ္လုိမ်ိဳး ေ၀ဖန္သံမ်ား မရွိ။ ျပန္မရႏုိင္သည့္ အကယ္ဒမီ အတိတ္ေန႔ရက္ မ်ား ျဖစ္သည္။ အခုေခတ္ တြင္ေတာ့ ထုိကဲ့သုိ႔ ခံစားမႈမ်ိဳး အကယ္ဒမီ ဆုေပးပြဲတြင္ သိပ္မေတြ႔ရသည္မုိ႔ ျပန္မရႏုိင္ေတာ့ေပ။

သုိ႔ေသာ္ အခုႏွစ္ ျပည္သူ႔ ရင္ျပင္မွာ က်င္းပခြင့္ ရခဲ့သည္မုိ႔ေတာ့ ၀မ္းသာ ၾကည္ႏႈး ျဖစ္မိေနရသည္။ ယခုႏွစ္ အကယ္ဒမီ က်င္းပရန္ ရည္ရြယ္ၿပီး က်င္းပမည့္ ေနရာရွာေဖြရာတြင္ အေတာ္ပင္ အခက္အခဲ ရွိခဲ့သည္။ လူဦးေရ မ်ားမ်ား ဆံ့ခ်င္ေသာ ဆႏၵ တုိ႔ေၾကာင့္ ေနရာ က်ဥ္းေျမာင္သည့္ ေနရာမ်ားကုိ ေရြးခ်ယ္၍ မျဖစ္ရာမွ အခက္အခဲ ျဖစ္လာၿပီး ေနာက္ဆုံးတြင္ ရန္ကုန္တုိင္း ေဒသႀကီး အစုိးရအဖြဲ႔ ဆီတြင္ အကူအညီ ေတာင္းခဲ့ရာမွ ထုိေနရာတြင္ က်င္းပခြင့္ ရခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ျပည္သူ႔ ရင္ျပင္သည္ ႏုိင္ငံေတာ္ပြဲ မ်ားကုိသာ က်င္းပေလ့ ရွိသည့္ေနရာ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာ့ ရုပ္ရွင္သည္လည္း ႏွစ္တစ္ရာျပည့္ ဆီသုိ႔ နီးကပ္လ်က္ ရွိလာၿပီမုိ႔ ယခုႏွစ္အကယ္ဒမီ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ ကုိ ျမန္မာ့ ရုပ္ရွင္ ႏွစ္ တစ္ရာျပည့္ဆီသုိ႔ ဆုိသည့္ ေဆာင္ပုဒ္ျဖင့္ ဆင္ယင္ က်င္းပခဲ့သည္။ လာမည့္ ၂၀၂၀ ခုႏွစ္တြင္ ႏွစ္တစ္ရာျပည့္ ဆီေရာက္ၿပီ ျဖစ္ သည္။ ေငြရတု ပြဲေတာ္တုန္းက ဆုိလွ်င္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ကုိယ္တုိင္ တတ္ေရာက္ ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့သည္။ ေရႊရတု ၊ စိန္ရတု စသည္ျဖင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ အဆင့္ျဖင့္ ျမန္မာ့ရုပ္ရွင္ ပြဲေတာ္ကုိ က်င္းပခဲ့သည္။ ထုိစဥ္က ရုပ္ရွင္ႏွင့္ ပတ္သတ္သည့္ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲ မ်ားစြာကုိ တပ္မေတာ္ ခန္းမႀကီး အတြင္းတြင္ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ညပုိင္းေရာက္သည့္ အခါတြင္ မုိင္ဒါကြင္းမွာ ရုပ္ရွင္ႏွင့္ သက္ဆုိင္ သည့္ ေပ်ာ္ပြဲ ရႊင္ပြဲ မ်ားစြာ ျဖင့္ ျဖတ္သန္းခဲ့ၾကသည္။ မၾကာမီ ေရာက္ရွိလာမည့္ ႏွစ္တစ္ရာျပည့္တြင္လည္း ႏုိင္ငံေတာ္ အဆင့္ စည္းကား သုိက္ၿမိဳက္ စြာျဖင့္ ျပဳလုပ္ႏုိင္ရန္၊ အာဆီယံ အဆင့္ ရုပ္ရွင္ပြဲေတာ္ တစ္ခု အျဖစ္ က်င္းပႏုိင္ရန္ ဆုိသည္မွာ ရုပ္ရွင္ေလာကသား တုိ႔၏ ႀကိဳးစား အားထုတ္မႈေတြ မ်ားစြာလုိအပ္သည္။ ထုိ႔အျပင္ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရ၏ ပံ့ပုိးကူညီမႈ ‘အား’ မ်ားစြာလည္း လုိအပ္ေနမွာ အမွန္ပင္ ျဖစ္သည္။

ေအးၾကဴေလး