တန္ခိုးႀကီးမားေသာ သမိုင္းဝင္ ပခုကၠဴၿမိဳ႕ဂုဏ္ေဆာင္သီဟိုဠ္ ရွင္ျမတ္စြာဘုရားႀကီးသည္ ၁၃၇၉-ခုႏွစ္ တန္ေဆာင္ မုန္းလတြင္ ႏွစ္၉ဝဝ ျပည့္ေျမာက္ေၾကာင္းသိရသည္။
သီဟိုဠ္ရွင္ျမတ္စြာ ဘုရားႀကီးသည္ ပခုကၠဴၿမိဳ႕အေနာက္ပိုင္း အမွတ္ (၁၃-၁၄-၁၅-) ရပ္ကြက္ဆံုရာ ေျမေနရာ၌ လွဴဒါန္းတည္ထားခဲ့ ေသာ ပုဂံျပည့္ရွင္ က်န္စစ္မင္းႀကီး၏ ေျမးေတာ္သီရိေဇယ်သူရ ဘြဲ႔မည္ရ ေျမးေတာ္ အေလာင္းစည္သူမင္းႀကီး၏ ေကာင္းမႈေတာ္ ျဖစ္ သည္။ဘုရားႀကီးသည္ ဒကၡိဏာ သာခါမဟာေဗာဓိသစ္ေတာ္-စႏၵကူးႏွစ္သစ္ ေတာ္-သရကၡန္ႏွစ္သစ္ေတာ္-သေျပႏွစ္သစ္ေတာ္-ထင္း႐ႈး ႏွစ္သစ္ ေတာ္-ပင္လယ္ကသစ္ႏွစ္သစ္ေတာ္-ကုကၠိဳႏွစ္ သစ္ေတာ္-သခြပ္ႏွစ္ သစ္ေတာ္-ထိန္ႏွစ္သစ္ေတာ္ နံ႕သာႏွစ္သစ္ေတာ္ဟူသည့္ သစ္သားႏွစ္ ဆယ္မ်ိဳးကိုထူးျခားစြာေရာစပ္၍ သံေတာင္၃-ေတာင္၂-မိုက္ရွိေသာ မတ္ တတ္ရပ္ေတာ္ ဆင္းတုေတာ္ ထုလုပ္ၿပီး သီဟိုဠ္ဘုရင္မင္းျမတ္က အေလာင္းစည္သူမင္းႀကီးထံ ဆက္သသည့္ထူးျခားအံ့မခန္းသည့္ ျမတ္ စြာဘုရားျဖစ္ေလသည္။
သီဟိုဠ္ရွင္ဘုရားႀကီးအား ေကာဇာ သကၠရာဇ္၄၇၉ ခုႏွစ္တြင္ပုဂံျပည့္ရွင္ အေလာင္းစည္သူ မင္းႀကီးတည္ ထား ကိုးကြယ္ ပူေဇာ္ခဲ့ပါသည္။သကၠရာဇ္ ၁၁၇၈ခုႏွစ္၊ဝါဆိုလ အခါသမယ ျမင္သာရြာအုပ္ႀကီးသည္ သီဟိုဠ္ရွင္ျမတ္စြာဘုရားႀကီး၏ လက္ဝဲ လက္ယာ ဆင္းတုေတာ္ ႏွစ္ဆူ တည္ထားကိုးကြယ္ပါသည္။
သီဟိုဠ္ရွင္ျမတ္စြာ ဘုရားႀကီး ဗုဒၶပူဇနိယ ပြဲေတာ္ကို ႏွစ္စဥ္ ၃ႀကိမ္က်င္းပေတာ္မူပါသည္။ နယုန္လဆန္းမွ လကြယ္အထိအနယ္နယ္ အရပ္ရပ္မွ ပြဲေစ်းသည္မ်ားျဖင့္ စည္ကားသိုက္ ၿမိဳက္စြာ က်င္းပျပဳလုပ္ သည္။ နယုန္လျပည့္ေန႔တြင္ သံဃာေတာ္ အရွင္ သူျမတ္ ၁၅ဝဝေက်ာ္အား ဆြမ္းသ ပိတ္ဆက္ ကပ္လွဴဒါန္းသည္။ သီတင္းကြၽတ္လျပည့္ေန႕တြင္မူ မီးထြန္းပြဲေတာ္ က်င္းပဆင္ယင္ၿပီး ဓမၼသဘင္ တရားပြဲမ်ားႏွင့္ စည္ကားေသာ သီတင္းကြၽတ္ပြဲေတာ္ႀကီးလည္းျဖစ္သည္။ တတိယပြဲေတာ္ ခ်ိန္ခါမွာ သႀကၤန္တြင္းကာလျဖစ္သည္။ ထူးျခားေသာ ကဆုန္လျပည့္၊ တေပါင္းလျပည့္ေန႔၊တန္ေဆာင္မုန္းလ ျပည့္ေန႕မ်ားတြင္လည္း ဗုဒၶဘာ သာပြဲေတာ္မ်ားေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲမ်ား ဆင္ယင္ က်င္းပေတာ္မူပါသည္။ သီဟိုဠ္ ရွင္ျမတ္စြာဘုရား ႀကီးၿပီးစီး ေအာင္ျမင္ခ်ိန္ဝယ္ႀကီး က်ယ္ခမ္းနားေသာ အလွဴသဘင္ကို ၇ ရက္တိုင္ ဆင္ယင္ေရစက္သြန္းခ်ရာ မိုးႀကိဳးပစ္ ျခင္း-မိုးသည္းထန္ျခင္း-ေကာင္းကင္တစ္ခြင္ညသပိတ္ေရာင္လႊတ္ ျခင္း-လွ်ပ္ပန္းလွ်ပ္ႏြယ္ ဆန္းၾကယ္စြာလႊတ္ျခင္း -ေျမငလ်င္လႈပ္ျခင္း-ေတာ္လဲ ျခင္း-ေရာင္ျခည္ေတာ္ လႊတ္ျခင္းတို႔ ျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး ယေန႕ကာလ ထိတိုင္ ထူးျခားဆန္းၾကယ္ေသာ ေရာင္ျခည္ေတာ္ကြန္႕ျမဴးလ်က္ရွိပါသည္။
ဘုရားႀကီးအား ၾကည္ညိဳသူတိုင္း မီး၁၁ပါး၊ ရန္သူမ်ိဳး ၅ ပါး၊ ဖုတ္ၿပိတၱာရန္ဘယာကင္း ေဝးျခင္း၊ စီးပြားလာဘ္လာဘေပါမ်ားျခင္း၊ ရာထူးတက္ျခင္း၊ လျပည့္၊ လကြယ္ အဓိ႒ာန္ဝင္ပါက လိုရာဆႏၵျပည့္ဝ ျခင္းစသည္တို႕ေၾကာင့္ ပခုကၠဴၿမိဳ႕တစ္နယ္လံုးသာမက ျမန္မာျပည္ အနယ္နယ္အရပ္ရပ္မွ ဘုရားဖူးမ်ားျဖင့္ေန႔စဥ္ စည္ကားသိုက္ၿမိဳက္ လ်က္ရွိပါသည္။ လာမည့္ တန္ေဆာင္မုန္းလကုန္ ရက္ပိုင္းတြင္မူ ဘုရား ႀကီး၏ ႏွစ္၉ဝဝျပည့္ ဗုဒၵပြဲေတာ္ႀကီး ဆင္ယင္ က်င္းပေတာ့မည္ ျဖစ္ ေၾကာင္းသိရပါသည္။
ေမာင္နန္းေဝ (ပခုကၠဴ)