ဂီတေရ မင္းအသံသာေလး တိတ္သြားတဲ့အခါ အာ႐ုံငါးပါးနဲ႔ရွင္သန္ေသာ လူသားေတြမို႔ ခံစားမႈေနာက္မွာ တြယ္ၿငိက်န္တတ္တာပါပဲ။ သီခ်င္း တစ္ပုဒ္ကို နားေထာင္ၿပီး အၾကာႀကီးေနသည္အထိ ၾကား ေယာင္မိေနတုန္းဆိုတာ ကြၽန္မတို႔အားလုံး အနည္းနဲ႔ အမ်ားျဖစ္ဖူးၾကပါတယ္။ အဲဒီလို ခ်စ္ျခင္း သတိရျခင္းတို႕ ေၾကာင့္ ရင္မွာပဲ့တင္က်န္ရစ္တဲ့ အျဖစ္ေတြ ကို ရွယ္လီ (Percy Bysshe Shelley)က ဂီတေရ မင္းအသံသာ ေလး တိတ္သြားတဲ့အခါ Music,When Soft Voices Die–ကဗ်ာမွာ ေရးသြားတာေလးရွိပါတယ္။ ဒီကဗ်ာပါဝင္ တဲ့ ပုံႏွိပ္စာအုပ္မွာေတာ့ “သို႔” ရယ္လို႔သာ ေခါင္းစဥ္ ေပးထားတာ ေတြ႔ရမွာပါ။ ရွယ္လီဟာ ၁၇၉၂-ႏွစ္မွာ ေမြးၿပီး ၁၈၂၂ ခုႏွစ္မွာ ကြယ္လြန္ပါတယ္။ သူေသဆုံး ခ်ိန္မွာ အသက္ ၃ဝ ႏွစ္သာ ရွိပါေသးတယ္။ ဒီကဗ်ာေလး ဟာ သူ႔ရဲ႕ အထင္ရွားဆုံး အေရးအသားထဲမွာ ပါဝင္ ခဲ့ပါတယ္။ စုစုေပါင္း ကဗ်ာအေၾကာင္းေရ ၈ ေၾကာင္းသာ ရွိတာမို႔ တိုတိုေလးဆိုေပမယ့္ စာဖတ္သူစိတ္ထဲ ႏွစ္ သက္မႈ လႈပ္ခတ္သြားေအာင္ ဘယ္လိုေရးဖြဲ႔ထားလဲ ဆိုေတာ့ ….
Music, when soft voices die,
Vibrates in the memory;
Odours, when sweet violets sicken,
Live within the sense they quicken.
Rose leaves,when the rose is dead,
Are heaprd for the beloved’s bed;
And so thy thoughts, when thou art gone,
Love itself shall slumber on.
ႏြဲ႔ညႇင္းသံသာ တိတ္သြားတဲ့အခါ
ဂီတဟာ စိတ္ထဲမွာ ယိမ္းခါလို႔ က်န္ရတယ္
ဗိုင္းအိုလက္ပန္းလွေလးေတြ နာဖ်ားၾကတဲ့ေနာက္
သူတို႕ရနံ႔ဟာ ႐ွဴ႐ိႈက္သူအာ႐ုံထဲ
အရွိန္ျမႇင့္ ရွင္သန္ေနပါတယ္
ႏွင္းဆီပန္းႏြမ္းေသြ႕သြားတဲ့အခါ
ခ်စ္သူစက္ရာထက္
သူ႔အ႐ြက္ ပြင့္ဖတ္တို႕ပုံစုေပးလိုက္တယ္
ခ်စ္ရသူသင္ မရွိေတာ့တဲ့အခါမွာေတာ့
သင့္ကိုသတိရျခင္းမ်ားစြာနဲ႔သာ
ေမတၱာဟာ အိပ္စက္လို႔ ေနသြားပါလိမ္႔မယ္။
ကဗ်ာက ပထမစာေၾကာင္းေလး ျဖစ္တဲ့ Music, when soft voices die, Vibrates in the memory (ႏြဲ႔ညွင္းသံသာ တိတ္သြားတဲ့အခါ ဂီတဟာ စိတ္ထဲမွာ ယိမ္းခါ လို႔က်န္ရတယ္) ဆိုတဲ့ စာေလးဟာဆိုရင္ စာေပ၊ ဂီတ၊ ရုပ္ရွင္ အႏုပညာရပ္ဝန္းမွာ ပုံစံအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ျပန္သုံး ၾက၊ မွီးၾကနဲ႔ သက္ေရာက္ ႏွစ္သက္မႈ ႀကီးလွပါတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီကဗ်ာေလးကို ကဗ်ာဆရာ မကြယ္လြန္ခင္ တစ္ႏွစ္အလို ၁၈၂၁ ခုႏွစ္က ေရးဖြဲ႕ခဲ့တာပါ။ ကြယ္လြန္ သြားတဲ့ သူ႔ ဇနီးအေပၚ သူ႔ခ်စ္ျခင္းကို ၫႊန္း ခဲ့တာလားလို႔ လည္း ထင္ျမင္ခ်က္ေပးတာရွိပါတယ္။ ရွယ္လီဟာ ဥာဏ္ထက္ျမက္ၿပီး ႐ုပ္ရည္ေခ်ာေမာလွပါတယ္။ သူ႔ကို စြဲလမ္းေသာ အမ်ိဳးသမီးတို႕မွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ သတ္ ေသတဲ့ အျဖစ္ေတြေတာင္ ပါဝင္ထားတာ ဖတ္ရပါတယ္။ သူဟာခံစားတတ္ လြန္းတာမို႔ အျဖစ္အပ်က္ တခ်ဳိဳ႕အေပၚ ေျဖမေျပႏိုင္သမွ် သူျမတ္ႏိုးကြ်မ္းက်င္ရာ စာဖြဲ႔ေတြနဲ႔ မွတ္ တမ္းတင္ထားတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
ကဗ်ာတစ္ပုဒ္လုံးဟာ အာ႐ံုတို႕အေၾကာင္းကို အေသးစိတ္ မႊန္းျခယ္မႈတို႕နဲ႔ အလွဆုံးေရးထားတာ ျဖစ္ ပါတယ္။ ကဗ်ာလွလွေလး ဖတ္ၿပီးခ်ိန္မွာ ခံစားမူေနာက္ စြဲလမ္းတတ္သူတိုင္းရဲ႕ရင္ထဲက လိႈင္းခတ္သံမစဲတဲ့ အျဖစ္ကို ေစာေၾကာမိပါတယ္။ လူအမ်ားစုဟာ မိမိတို႕ ႏွစ္သက္စြဲၿငိမႈအားနဲ႔အမွ် ေမ့လိုက္ဖို႔လည္း ခဲယဥ္းတတ္ တာပဲ မဟုတ္လားရွင္။ ဆင္ျခင္ယုတၱိနယ္ပယ္အလြန္ စည္းေက်ာ္ခ်င္လည္း ေက်ာ္မိ/ ကန္႕သတ္ေဘာင္ေတြ အလြန္ထိ စိတ္ကို ရြက္လႊင့္တတ္ၾကတာပဲေလ။ လြင့္ေမ်ာ စီးဆင္းသြားတာကလြဲလို႔ အမွားအမွန္ မရွိေသာစိတ္ကူး ကိုယ္ပိုင္ကမၻာပါပဲ။
ယဥ္ဝါျဖဴ