ဇွန် ၁၉
မတ်လအတွင်းက လှုပ်ခတ်ခဲ့သော ပြင်းထန်သည့်ငလျင်ဒဏ်ကြောင့် ပျ-က်စီးဆုံးရှုံးမှုတန်ဖိုး အမေရိကန်ဒေါ်လာတစ်ဘီလျံရှိမည်ဟု ကမ္ဘာ့ဘဏ်က ခန့်မှန်းထားပြီး မြန်မာနိုင်ငံသည် ကပ်ရောဂါဖြစ်ပွားပြီး နောက်ပိုင်း အဆိုးရွားဆုံး အခြေအနေသို့ ဦးတည်နေသည်ဟုဆိုသည်။
မတ်လ၂၈ ရက် နေ့က ပြင်းအား ၇ ဒသမ ၇ အဆင့်ရှိ ငလျင်လှုပ်ခတ်မှုကြောင့် လူ ၁၇ သန်းကျော် ထိခို-က်ခဲ့ပြီး မြန်မာ့ဂျီဒီပီ၏ သုံးပုံတစ်ပုံခန့်ရှိသည့် ဒေသများရှိ လူနေအိမ် အဆောက်အအုံများ၊ အများပြည်သူဆိုင်ရာ အခြေခံအဆောက်အဦးများနှင့် အမွေအနှစ်နေရာများ ပျ-က်စီးခဲ့ရသည်။
ငလျင်၏သက်ရောက်မှုသည် လူနေမှုဘဝနှင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းလုပ်ငန်းများကို အနှောင့်အယှက်ဖြစ်နေစေပြီး “ဘေးဒဏ်သင့်ဒေသများရှိ ခက်ခဲသောအခြေအနေများကို ပိုမိုဆိုးရွားစေသည်” ဟု ကမ္ဘာ့ဘဏ်က ကြာသပတေးနေ့တွင်ထုတ်ပြန်သော အစီရင်ခံစာတစ်စောင်၌ ရေးသားဖော်ပြထားသည်။
မြေငလျင်ကြောင့် ပျ-က်စီးဆုံးရှုံးမှုသည် ၂၀၂၆ ခုနှစ် မတ်လကုန် ဘဏ္ဍာရေးနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဂျီဒီပီ၏ ၄ ရာခိုင်နှုန်းခန့်နှင့် ညီမျှမည်ဟု ကမ္ဘာ့ဘဏ်က ခန့်မှန်းထားသည်။ ပြန်လည်တည်ဆောက်ရေး ကြိုးပမ်းမှုများနှင့် အခြေခံနိမ့်ကျမှုကြောင့် နောက်နှစ်တွင် တိုးတက်မှု ၃ ရာခိုင်နှုန်းသို့ ပြန်လည်မရောက်ရှိမီ စီးပွားရေးသည် ၂၀၂၅-၂၀၂၆ တွင် ၂.၅ % ကျဆင်းသွားမည် ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။
မန္တလေးနှင့် နေပြည်တော် အပါအဝင် မြို့နယ်များတွင် လူပေါင်း ၃,၈၀၀ ေ-သဆုံးပြီး လူပေါင်း ၂၀၇,၀၀၀ အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ဖြစ်ခဲ့သည့် ငလျင်မတိုင်မီက ကမ္ဘာ့ဘဏ်က ယခုနှစ်တွင် ၂ ရာခိုင်နှုန်း တိုးလာမည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ အဆိုးရွားဆုံး ဒဏ်ခံရသော ဒေသများသည် ဧပြီလမှ စက်တင်ဘာလအတွင်း ၎င်းတို့၏ ထုတ်လုပ်မှု၏ သုံးပုံတစ်ပုံခန့် ဆုံးရှုံးဖွယ်ရှိကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားထားသည်။
“ငလျင်ကြောင့် စီးပွားရေး နောက်ဆက်တွဲ လှုပ်ခတ်မှုတွေက ပဋိပက္ခတွေကနေ ဆက်ပြီး စိန်ခေါ်မှုတွေ ကြုံလာရပြီ” ဟု ကမ္ဘာ့ဘဏ်က ဆိုသည်။
ယခုနှစ် ဧပြီလအထိ တစ်နှစ်အတွင်း ၃၄.၁% သို့ အမြန်ရောက်ရှိခဲ့သော ငွေကြေးဖောင်းပွမှုသည် ငလျင်လှုပ်ခတ်မှုနှင့် ပဋိပက္ခဆိုင်ရာ ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုများနှင့် ဆက်နွှယ်နေသော ထောက်ပံ့ရေးကွင်းဆက်ပြတ်တောက်မှုများကြောင့် လက်ရှိဘဏ္ဍာရေးနှစ်တွင် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုသည် ၃၁% ဝန်းကျင်တွင် ဆက်လက်မြင့်မားနေနိုင်သည်။ ဆင်းရဲနွမ်းပါးမှုနှုန်းသည် ယမန်နှစ်က ၃၁ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်မားသောအချိုးမှ ၂ ဒသမ ၈ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ပိုမိုတက်လာနိုင်သည်ဟု ကမ္ဘာ့ဘဏ်က ခန့်မှန်းထားသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဘတ်ဂျက်လိုငွေပြမှုသည် လာမည့်နှစ် မတ်လကုန်တွင် ၆ ဒသမ ၉ ရာခိုင်နှုန်းအထိ တိုးလာကာ ဗဟိုဘဏ်မှ လိုငွေပြမှု အများစုသည် ဘဏ္ဍာငွေများ ထောက်ပံ့မှုဖြင့် ယခင်နှစ်ထက် ၅.၁ ရာခိုင်နှုန်းအထိ တိုးလာသည်ဟု အစီရင်ခံစာက ဆိုသည်။
“မြေငလျင်ကြောင့် အသက်ဆုံးရှုံးမှုတွေ သိသိသာသာ များလာပြီး ခက်ခဲတဲ့ စီးပွားရေး အခြေအနေတွေ ပိုဆိုးလာနေချိန်မှာ မြန်မာနိုင်ငံက ပြည်သူတွေရဲ့ ခံနိုင်ရည်စွမ်းကို စမ်းသပ်နေပါတယ်” ဟု ထိုင်းနိုင်ငံနှင့် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကမ္ဘာ့ဘဏ်ဌာနခွဲ ဒါရိုက်တာ မလင်ဒါ ဂွတ် က သတင်းထုတ်ပြန်ချက်တွင် ေပြာကြားထားသည်။ “ပြန်လည်ထူထောင်ရေး ကြိုးပမ်းမှုများသည် ထိခိုက်လွယ်သော လူဦးရေကို ကူညီရန် မရှိမဖြစ် အလိုအပ်ဆုံးဖြစ်ပါသည်။”
Ref: ဘန်ကောက်ပို့စ်