အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း(အာဆီယံ) ခေါင်းဆောင်များသည် လာမည့်အောက်တိုဘာလတွင် ကျင်းပမည့် အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေး၌ တီမောလက်စ်တီးကို အဖွဲ့၏ ၁၁ နိုင်ငံမြောက်အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအဖြစ် လက်ခံရန် သဘောတူလိုက်ကြသည်ဟု ထိုင်းအကြီးတန်း သံတမန်တစ်ဦးက ပြောသည်။
တီမောကို အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအဖြစ် လက်ခံရန် အာဆီယံခေါင်းဆောင်များက သဘောတူလိုက်ခြင်းသည် အဖွဲ့ကို အားကောင်းစေရန် အထောက်အကူဖြစ်လိမ့်မည်ဟု ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန အာဆီယံရေးရာ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် Bolbongse Vangphaen က ပြောကြားခဲ့သည်။
“တီမောလက်စ်တီးကို ပေါင်းထည့်တာဟာ အာဆီယံကို ပိုမိုအားကောင်းလာစေဖို့ တပ်ဆင်ပေးလိုက်သလိုပါပဲ” ဟု ကွာလာလမ်ပူတွင် မလေးရှားနိုင်ငံက ဦးဆောင်ကျင်းပသည့် ခေါင်းဆောင်များ၏ ထိပ်သီးအစည်းအဝေး ရလဒ်နှင့်ပတ်သက်သော ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် မစ္စတာ Bolbongse က ပြောကြားခဲ့သည်။
၂၄ နှစ်ကြာ အသိမ်းပိုက်ခံဖြစ်ခဲ့ပြီးနောက် ၂၀၀၂ ခုနှစ်တွင် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံထံမှ လွတ်လပ်ရေးရခဲ့သော အရှေ့တီမောသည် အရှေ့တောင်အာရှတွင် အသေးငယ်ဆုံးနိုင်ငံဖြစ်သည်။
နိုင်ငံ၏ သမ္မတ ဟိုဆေးရာမို့စ် ဟော်တာသည် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်ဖြစ်လာရန် ကာလကြာရှည် စည်းရုံးဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် လူဦးရေ ၁ ဒဿမ ၃ သန်းဝန်းကျင်ရှိ ပေါ်တူဂီကိုလိုနီဟောင်းနိုင်ငံက ပထမဆုံး အဖွဲ့ဝင်လျှောက်ထားလွှာတင်ခဲ့သည်။
အရှေ့တီမောသည် လူတန်းစားမညီမျှမှု၊ အာဟာရချို့တဲ့မှု၊ အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်မှု မြင့်မားသည့်အခြေအနေကို ရင်ဆိုင်နေရကာ ရေနံအပေါ် ကြီးမားစွာ မှီခိုနေရဆဲဖြစ်ပြီး အခြားကဏ္ဍများနှင့် အနည်းငယ်သာ ကွဲပြားမှုရှိသည်။
အာဆီယံ၏ စီးပွားရေးအသိုက်အဝန်းတွင် ထိရောက်စွာ ပါဝင်ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် အရေးကြီးသည့် အခြေခံအဆောက်အဦးနှင့် လူသားအရင်းအမြစ်စွမ်းရည်တို့တွင်လည်း စိန်ခေါ်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။
ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံက အလှည့်ကျဥက္ကဌတာဝန်ယူခဲ့သော ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် တီမောကို အဖွဲ့ဝင်ခွင့်ပြုရန် အာဆီယံခေါင်းဆောင်များက မူအားဖြင့် သဘောတူခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ၎င်းတို့က လေ့လာသူနိုင်ငံအဆင့် ပေးအပ်ခဲ့ကာ ထိပ်သီးစုံညီအစည်းအဝေးများ အပါအဝင် အစည်းအဝေးအားလုံးတွင် ပါဝင်တက်ရောက်ခွင့်ပြုခဲ့သည်။
နိုင်ငံ၏ တင်းပြည့်အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ရေးဆိုင်ရာ စံသတ်မှတ်ချက် အခြေခံအစီအစဉ်ကို တရားဝင်ချမှတ်ရန်နှင့် စွမ်းရည်မြှင့်တင်ရေးအကူအညီများမှတဆင့် ၎င်းကို အပြည့်အဝပံ့ပိုးပေးရန် ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် အဖွဲ့၏ ခေါင်းဆောင်များက သဘောတူခဲ့သည်။
“ယခုအချိန်မှာ အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်အားလုံးက တီမောလက်စ်တီး အောက်တိုဘာလမှာ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအဖြစ် တင်းပြည့်ဝင်ရောက်ခွင့်ရရှိရေး လုပ်ငန်းစဉ်မှာ ကူညီပေးကြမှာပါ” မစ္စတာ Bolbongse က ပြောကြားခဲ့သည်။
Ref: ဘန်ကောက်ပို့စ်