ေရရွားပါးမႈျပႆနာ
၂ဝ၃ဝ ေလာက္က်ရင္ ကမၻာမွာ ေရငတ္ျပႆနာႀကံဳမယ္။ လူဦးေရသန္း ၂ဝဝကေန ၃ဝဝေလာက္အထိက လံုးဝေရျပတ္သြားမယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း ေက်ာက္ပန္း ေတာင္းတို႔၊ ထီးလင္းတို႔ဘက္မွာ ေရကရွားတယ္။ ထန္းရည္ထြက္တဲ့ ေဒသေတြဆို ထန္းေရ ၅ပုလင္း၊ ေရ ၁ပုလင္းေတာင္ လဲေနၾကၿပီ။ ထန္း ေရက ေပါေနတယ္။ ေသာက္သံုး ေရက ရွားေနတယ္။ ရန္ကုန္ဆို ရင္လည္း ရန္ကုန္တစ္ဖက္ကမ္း ဒလမွာဆိုရင္ ႏွစ္စဥ္ေရရွားေတာ့ ႐ုပ္ရွင္သ႐ုပ္ေဆာင္ေတြ၊ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြက ေရသြားသြား လွဴၾကတယ္။ အဲဒီေတာ့ ျမန္မာ တစ္ျပည္လံုးမွာလည္း ေရရွားပါးမႈ ျပႆနာႀကံဳမွာ က်ိန္းေသတယ္။
ကမၻာ့ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေရခ်ိဳရရွိေအာင္ နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ေဆာင္႐ြက္ေနၾက
ေရဟာ ၂၁ရာစုရဲ႕ တန္ဖိုး အ႐ွိဆံုးနဲ႔ အ႐ွားပါးဆံုး သယံဇာတဆိုၿပီးေတာ့ ကမၻာကေျပာထားတယ္။ ကမၻာအရပ္ရပ္မွာေတာ့ ေရနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စီမံကိန္းေတြ အမ်ားႀကီး လုပ္ထားတယ္။ ကမၻာ့လူဦးေရက တစ္ေန႔တျခားမ်ားလာတယ္။ ေရက တစ္ေန႔တျခားရွားလာတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ိန္းေသတယ္။ လူဦးေရနဲ႔ ေသာက္သံုးေရက မမွ်ေတာ့ ဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဘာလုပ္ရလဲဆို ေတာ့ တစ္အခ်က္အေနနဲ႔ ေရကို ၿခိဳးၿခံ သံုးစြဲရတယ္။ တျခား ႏိုင္ငံေတြမွာ ဘယ္လိုလုပ္သလဲဆိုရင္ ကေလးေတြကို လက္ေဆးရင္ ေရတစ္ခြက္နဲ႔ စင္ေအာင္ေဆးနည္း၊ ေရတစ္ခြက္နဲ႔ မ်က္ႏွာေျပာင္ေအာင္ သစ္နည္း၊ သြားတိုက္နည္း အဲဒါေတြကို မူလတန္းကေလး ေတြကေနစၿပီး ေတာ့ သင္ေနၿပီ။ ေနာက္တစ္ခု ေရခ်ိဳးတဲ့ ေနရာမွာလည္း ဗံုးေပါလေအာနဲ႔ ေရမခ်ိဳးဘဲနဲ႔ ေရနည္းနည္းနဲ႔ သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ ေအာင္ေရခ်ိဳးနည္း၊ ပန္းကန္ေဆးနည္း အဲဒါေတြ ကိုသင္တယ္။ ႏွစ္အခ်က္ကေတာ့ တခ်ိဳ႕ ေခတ္မီ ၿပီးေတာ့ သိပ္ပံၸပညာ ထြန္းကားတဲ့ ႏိုင္ငံေတြက ပင္လယ္ ဆားငန္ေရကေန ေရခ်ိဳျဖစ္ေအာင္ ခ်က္တဲ့နည္းကို သုေတသနလုပ္ၿပီး ရလည္းရေနၿပီ။ ဒါေပမဲ့ ေစ်းႀကီးတယ္။ အဲဒါကို ေစ်းသက္သက္ သာသာနဲ႔ ပင္လယ္ဆားငန္ေရေတြ ကို ေသာက္သံုးေရျဖစ္ေအာင္ လုပ္တဲ့နည္းကို သံုးေနၾကၿပီ။ သံုးအခ်က္အေနနဲ႔ကေတာ့ အစၥေရး ႏိုင္ငံမွာက ထူးျခားတယ္။ သူ႔ရဲ႕ နယ္ေျမရဲ႕ ငါးပံုတစ္ပံုေလာက္က လည္း သဲကႏၱာရ ျဖစ္ေနေတာ့ ေရအရမ္းရွားတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေနာက္ဆံုးေပၚနည္းက မစင္တုိ႔၊ က်င္ငယ္ရည္တို႔ ကေနၿပီး ေတာ့ ေရျပန္ခ်က္တယ္။ အဲဒီဟာက လည္း ေအာင္ျမင္သြားၿပီ။ ဒါေပမဲ့ ေစ်းႀကီး တယ္။ ေစ်းသက္သက္သာသာနဲ႔ျဖစ္ ေအာင္လုပ္ေနတယ္ေပါ့ေနာ္။ ေလး အခ်က္ကအဲဒီ မိလႅာက ေနရတဲ့ ေရေတြကို ၂ ပိုင္းသံုးတယ္။ တစ္ပိုင္း က စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္း ေတြမွာသံုး တယ္။ အဲဒီလို သံုးတဲ့ အခါမွာ ဘယ္ေလာက္ အထိေကာင္း သြားလဲ ဆိုရင္အသီးအႏွံေတြကပိုၿပီး ထြား ႀကိဳင္းသြားတယ္။ ပိုၿပီးေတာ့ အရသာ ေကာင္းေစတယ္။ အာဟာရ ဓာတ္ လည္းျပည့္ဝတယ္။ အဲဒီေတာ့ အသီး အႏွံ စိုက္ပ်ိဳးတဲ့ေနရာမွာ ႐ိုး႐ိုး ေရ ေတြ မကုန္ေတာ့ဘူး။ မိလႅာေရ ေတြ ကိုပဲ က်ိဳခ်က္ၿပီးေတာ့ ျပန္သံုးတယ္။
ႏြားတစ္ေကာင္သည္ ေရငုပ္သေဘၤာတစ္စီးစာ ျမဳပ္ေစေလာက္ေသာ ေရပမာဏႏွင့္ ညီမွ်
အခ်ိဳရည္ကုမၸဏီေတြက အခ်ိဳရည္တစ္ပုလင္းရဖို႔အတြက္ ေရသန္႔က ၅ပုလင္းေလာက္ ကုန္ တယ္။ အဲဒီေတာ့ အခ်ိဳရည္စက္႐ုံ ေတြမ်ားျပားလာတာနဲ႔အမွ် ေသာက္ သံုးေရေတြ ပိုၿပီးနည္းသြားတယ္။ ဒီေသာက္သံုးေရေတြက အာဟာ ရျဖစ္တယ္။ ဓာတုေဗဒနည္းနဲ႔ လုပ္တဲ့အခ်ိဳရည္ေတြက အာဟာရ မျပည့္ဘူး။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ေျပာရရင္ ေရငတ္မေျပဘူး။ အဲဒီ အတြက္ ဒီအခ်ိဳရည္လုပ္ငန္းေတြ ကိုလည္း က်န္တဲ့ေနရာေတြမွာ ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔အတြက္ လူေတြက ဆႏၵ ေကာက္ယူၾကတယ္။ ဆႏၵျပၾက တယ္။ ေနာက္တစ္ဆင့္ကက်ေတာ့ အေရးႀကီးဆံုးေျပာရရင္ အမဲသား မစားၾကဘူးေပါ့။ ဘာေၾကာင့္ အမဲသားမစားၾကလဲဆိုေတာ့ ႏြား တစ္ေကာင္ကို အ႐ြယ္ေရာက္ ေအာင္ေမြးျမဴရမယ္ဆိုရင္ ေရပမာ ဏဟာ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ကုန္သလဲဆိုရင္ ေရငုပ္သေဘၤာ တစ္စီးစာ ျမဳပ္ေလာက္တဲ့အထိ ေရပမာဏကုန္တယ္။ အဲဒီေတာ့ လူတစ္ေထာင္၊ ႏွစ္ေထာင္ေလာက္ အမဲသားမစားဘူးဆိုရင္ ႏြား တစ္ေကာင္ သက္သာသြားမယ္။ ႏြားတစ္ေကာင္ သက္သာသြား တာနဲ႔အမွ် ေရငုပ္သေဘၤာတစ္စီးစာ ျမဳပ္ေလာက္တဲ့ေရပမာဏ သက္သာ သြားမယ္။ ျမန္မာလူမ်ိဳး၊ ဗုဒၶဘာသာ ေတြက အမဲသားမစားတာ ကိုယ့္ေက်းဇူးရွင္မို႔လို႔၊ ကုသိုလ္ရေအာင္ လုပ္တာေပါ့ေနာ္။ ႏိုင္ငံတကာ မွာကေတာ့ အမဲသားမစားတာက ေရၿခိဳးၿခံတာ။ အမဲသားအစား ဆိတ္တို႔၊ ဘဲတို႔၊ ၾကက္တို႔စားတယ္။ အဲဒီေလာက္အထိ ေရကို စနစ္တက် ၿခိဳးၿခံ သံုးစြဲေနၾကၿပီ။
သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးႏွင့္ ေရကို စနစ္တက် သံုးစြဲေရး
လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္တစ္ရာ၊ ႏွစ္ရာ ေလာက္က ျမန္မာျပည္ မွာ ၿဗိတိသွ်နဲ႔ စစ္ျဖစ္တာက သစ္ကို အေၾကာင္း ျပဳၿပီးစစ္ျဖစ္တာ။ ေနာက္ပိုင္း က်ေတာ့ အာရပ္ႏိုင္ငံ ေတြမွာ စစ္ျဖစ္ၾကတာက ေရနံကို အေၾကာင္းျပဳၿပီးစစ္ျဖစ္တယ္။ မၾကာခင္ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ စစ္ေတြကေတာ့ ေရကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ျဖစ္ လာေတာ့မယ္။ ေရမရွိတဲ့ ႏိုင္ငံ ေတြက အင္အားႀကီးလာရင္ ေရ႐ွိတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကို ဝင္ေရာက္ သိမ္းပိုက္ မယ္။ အဲဒီေလာက္အထိ ျဖစ္ေပ လာႏိုင္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ေရဟာ အေရးႀကီးတဲ့အတြက္ ျမန္မာ ျပည္မွာလည္း အခုကတည္းက စၿပီးေတာ့ ေရကို စနစ္တက်သံုးစြဲ ဖို႔လိုတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းရင္လည္း ေျမေအာက္ကေရေတြ သိုေလွာင္မႈအေနအထားေကာင္းမွာေပါ့ေနာ္။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္း မယ္။ သစ္ပင္ေတြမ်ားမ်ားစိုက္မယ္။ ပလတ္စတစ္အိတ္ေတြ မသံုးဘူး။ အဲဒီနည္းအားျဖင့္ ကမၻာေျမႀကီးရဲ႕ ပူေႏြးမႈကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ေျမေအာက္ကေရသယံဇာတေတြကိုအခ်ိန္အၾကာႀကီး သံုးစြဲႏိုင္မယ္။ အပင္ေတြစိုက္တဲ့ေနရာေတြမွာလည္း တိုးတက္တဲ့ႏိုင္ငံေတြမွာ အပင္ ႀကီးတစ္ပင္ကို ေရတစ္ပံုးသံုးမယ္။ ၿပီးေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ေဘးနားက ႏွင္းဆီပန္းေလးတစ္ပင္ကို ေရတစ္ပံုး သြားေလာင္းရင္ ဒါဟာျဖဳန္းတီးရာ ေရာက္တယ္။ သူက သစ္ပင္အႀကီး အငယ္အလိုက္ ေဖာ္ျမဴလာနဲ႔ ေရ ေလာင္းဖို႔ေျပာထားတယ္။ သစ္ပင္ အႀကီးဆိုရင္ ေရမ်ားမ်ား၊ သစ္ပင္အေသးဆိုရင္ ေရနည္းနည္းေလာင္းတဲ့ စနစ္ေတြလည္းလုပ္ၾကတယ္။
မ်ိဳးေမာင္