မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရ အဖြဲ႕၊ အားကစားႏွင့္ကာယပညာ ဦးစီးဌာန၊ ျမန္မာႏိုင္ငံေလွေလွာ္ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္တို႔ ပူးေပါင္း၍ ၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္ တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္႐ိုးရာ ေလွေလွာ္ၿပိဳင္ပြဲကို ေအာက္တိုဘာလ ၂၇ ရက္ႏွင့္ ၂၈ ရက္ေန႔မ်ားတြင္ မႏၲေလး နန္းၿမိဳ႕႐ိုးက်ံဳးအေနာက္ ဘက္၌ ျမန္မာ့ေလွေလွာ္အားကစား အ ဆင့္အတန္း တိုးတက္ျမင့္မားေရး၊ မ်ိဳးဆက္သစ္ေလွေလွာ္အားကစား သမားမ်ား ေပၚထြက္ေစေရး၊ ျမန္မာ့ ေလွေလွာ္အသင္းအတြက္ အရန္ အင္အားမ်ားေပၚေပါက္လာေစေရး၊ တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္မ်ား စု စည္းခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈ ရရွိၿပီး ျပည္ ေထာင္စုစိတ္ဓာတ္ ခိုင္ၿမဲေရးဟူေသာ ဦးတက္ခ်က္မ်ားျဖင့္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ ျခင္းျဖစ္ေပသည္။
ျမန္မာ့႐ိုးရာ ေလွေလွာ္ၿပိဳင္ပြဲ သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ေရွးျမန္မာမင္း မ်ားသည္ ေတာ္သလင္းလ၏ ရာသီ ပြဲေတာ္အျဖစ္ က်င္းပေလ့ရွိၾကသည္။ ‘ေတာ္သလင္းကို၊ ျမစ္တြင္းသင္ျဖဴး ခင္း’အဆိုႏွင့္အညီ ျမစ္ေရျပင္သည္ ၾကည္လင္ေသာ ေကာင္း ကင္ျပင္ႏွင့္ လိုက္ဖက္စြာ လိႈင္းေလကင္းစင္သ ျဖင့္ သင္ျဖဴမ်ားခင္းထားဘိသကဲ့သို႔ ျပန္႔ျပဴးၿငိမ္သက္လ်က္ရွိသည္ကို ေတြ႕ရေပမည္။ ဤသို႔ ရာသီဥတုသာ ယာၾကည္လင္၍ ျမစ္ျပင္တြင္ လိႈင္း ေလၿငိမ္သက္ေသာ ေရသင္ျဖဴးခင္း ထားသည္သို႔ရွိေသာေၾကာင့္ ေရွးျမန္ မာဘုရင္မ်ားသည္ သာယာၿငိမ္သက္ သည့္ ေရျပင္တြင္ရာသီႀကိဳက္ေသာ ေလွၿပိဳင္ပြဲကို ဆင္ယင္က်င္းပခဲ့ၾက ဟန္ရွိသည္ဟု ပညာရွင္တို႔ကဆိုၾက ၏။
ေလွၿပိဳင္ပြဲသဘင္ကို ပန္းလုလင္ သဘင္၊ ေရပြဲသဘင္၊ ျမစ္ယံပြဲ စသည္ျဖင့္ အမည္အမ်ိဳးမ်ိဳး ေခၚခဲ့ ၾကသည္ဟု ဆို၏။ ေရွးျမန္မာဘုရင္ တုိ႔သည္ ေလွပြဲသဘင္ကို လြန္စြာ ႏွစ္ သက္ျမတ္ႏိုးေတာ္မူၾကသည္။ ဘုရင္ ႏွင့္တကြ ေလွာ္ကားမွဴးႀကီးမ်ား ၾကပ္ မတ္၍ ခင္းက်င္းျပဳလုပ္ေလ့ရွိၾက သည္။ ဘုရင္မင္းျမတ္ ကိုယ္ေတာ္ တိုင္ မွဴးမတ္ဗိုလ္ပါမ်ား ၿခံရံလ်က္ ဘုရင္၏ ေရႊေလွေတာ္ႀကီးျဖစ္ေသာ ‘ျပည္ႀကီးမြန္’ ေပၚတြင္ ေလညင္းခံ ကာ ေလွေလွာ္သဘင္ကို ႐ႈစားေတာ္ မူေလ့ရွိသည္။ ျပည္ႀကီးမြန္ေလွ ဆိုသည္မွာ ျမန္မာမင္းကို တစ္ရာ ေသာမင္းတို႔ ဦးၫြတ္ဟန္၊ ဦးမွပဲ့ အထိ လက္ဝဲလက္ယာ အ႐ုပ္ငါး ဆယ္စီထုလုပ္တန္ဆာ ဆင္ထား သည့္ ဘုရင့္ေရႊေလွေတာ္ ျဖစ္ေပ သည္။ ဤသို႔ဘုရင္ကိုယ္တိုင္ ၾကြ ေရာက္႐ႈစားအားေပးေသာ ေလွပြဲ သဘင္သည္ အလြန္ႀကီးက်ယ္ စည္ကားခမ္းနားမည္မွာ မလြဲေပ။
ေလွၿပိဳင္ပြဲသဘင္ကို ေတာ္သ လင္းလဆန္း ၈ ရက္၊ လျပည့္ေန႔၊ လျပည့္ေက်ာ္ ၈ ရက္ လကြယ္ေန႔ မ်ား၌ က်င္းပေလ့ရွိသည္။ ၿပိဳင္ပြဲ တြင္ ေလွာ္ကား၊ ေလွေတာ္ႀကီး၊ ေလွာ္ကားေတာ္၊ ေလွာ္ေလွေတာ္၊ ခတ္ေလွေတာ္၊ ေလာင္းေတာ္၊ ရဲေလွ စသည္ျဖင့္ အမ်ိဳးအစားခြဲက်င္းပ သည္။ ၿပိဳင္ပြဲသို႔ ဘုရင့္ေရတပ္မ ေတာ္အဖြဲ႕မ်ား နာမည္ရ သာမန္ အရပ္သားတို႔ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကသည္။ ျမစ္တြင္း၌ ဂဠဳန္ငွက္ကဲ့သို႔ မာန္တ ဝင့္ဝင့္ရွိေနၾကသည့္ ၿပိဳင္ေလွတုိ႔ ျပည့္ႏွက္ေနသည္ဟုဆို၏။ ေလွ ေလွာ္သားမ်ားတုိ႔ ဝတ္စားဆင္ ယင္ ထားသည့္ ေရႊဦးထုပ္မ်ားႏွင့္ ေငြ လက္က်ပ္မ်ားသည္ ေနေရာင္တြင္ ေျပာင္လက္ေတာက္ပလ်က္ရွိသကဲ့ သို႔ ယင္းတုိ႔၏စိတ္ဓာတ္မ်ားသည္ လည္း ျမဴးၾကြေတာက္ပေနၾကသည္။ ေလွေလွာ္သားတုိ႔သည္ ေလွေလွာ္ တက္မ်ားကို အခ်ီအခ် ညီၫြတ္စြာ ေလွာ္ခတ္ျခင္းျဖင့္ လွပစြာ တက္ေရး ျပလ်က္ရွိေနသည္မွာလည္း မ်ိဳးခ်စ္ စိတ္ တတ္ၾကြေစလ်က္ရွိေနေပမည္။
ၿပိဳင္ပြဲဝင္ရန္ အလွည့္က်ေသာ ေလွာ္ေလွခတ္ေလွတို႔သည္ ‘ေရႊသား စက္ကြင္း’ရွိရာသို႔ အႀကိတ္အနယ္ လုယက္ေလွာ္ခတ္ၾကသည္။ ပန္းတိုင္ တြင္ အဝါေရာင္စကၠဴအလယ္၌ အ မည္းကြက္ပါရွိေသာ ‘ေရႊသားစက္ ကြင္း’ကို ထားေပးသည္။ ေလွာ္ေလွ ခတ္ေလွတို႔သည္တာမွ ထြက္သည္ ႏွင့္ စည္၊ ဗံု၊ ေမာင္းတီးသည့္ တူရိ ယာတုိ႔ကို ျမဴးၾကြစြာတီးမႈတ္ေပးၾက သည္။ အမရပူရေကာင္းစားသည့္ အခ်ိန္အခါက ေရႊခဲေလွေတာ္၊ နတ္ ျမႇားေလွေတာ္၊ ေရႊတံုးေလွေတာ္ စ သည္ၿပိဳင္ပြဲေလွမ်ား နာမည္ေက်ာ္ခဲ့ သည္ဆိုပါသည္။ ထိုၿပိဳင္ေလွေက်ာ္ မ်ားမွ ေလွေတာ္သားတုိ႔သည္ မိမိတို႔ ၏ေလွကိုဂုဏ္တင္၍ ေလွခ်င္းသံ မ်ားကို ျမစ္လံုးညံမွ် သီဆိုက်ဴးရင့္ ေလ့ရွိၾကသည္။
ေလွၿပိဳင္ပြဲႀကီး ၿပီးပါက ဘုရင့္ ေရတပ္မေတာ္မွ ေလွခြင္ေလွကြင္း ျပဳလုပ္ၿပီး မင္းစီးေလွာ္ကားေတာ္ကို ေရွ႕ဆံုးတြင္ထားသည္။ ေနာက္ပိုင္း တြင္ ရာထူးရာခံအလိုက္ အရာရွိ ေလွေတာ္မ်ား လိုက္ပါ၍ ေလွတပ္ ႀကီးဖြဲ႕ကာ ျမဴးၾကြတူရိယာသံမ်ား ၾကားတြင္ ေလွခ်င္းမ်ား သီဆိုကာ တက္ေရး ၃၇ ပါးအလိုက္ အစုန္အ ဆန္ သိုက္ၿမိဳက္စြာ ေလွာ္ခတ္ၾကရာ ျမစ္ျပင္တစ္ခုလံုးပဲ တင္သံမ်ားဖံုး လႊမ္းလ်က္ရွိေပသည္။
ဤသို႔ခမ္းနားစြာ ေရွးျမန္မာ မင္းမ်ားသည္ ေလွၿပိဳင္ပြဲမ်ားကို က်င္းပခဲ့ျခင္းသည္ ေပ်ာ္ပြဲသက္ သက္ မဟုတ္ပါေခ်။ ေရွးအခါက ေလယာဥ္မ်ားေပၚ ထြန္းျခင္းမရွိေသး သည္ေၾကာင့္ ၾကည္းတပ္၊ ေရတပ္တုိ႔ ကိုသာ အေျခခံအင္အား ေတာင့္ တင္းေအာင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ရသည္။
ေရတပ္ကို ဖြဲ႕စည္းရာတြင္ သေဘာၤအစု၊ သမၺာန္အစု၊ သရပတ္ အစု၊ ရဲေလွအစု၊ ခတ္ေလွအစု၊ ေလွ လ်င္အစုဟူ၍ ဖြဲ႕စည္းထားရွိသည္။ သေဘာၤအစုတြင္ ကပၸီတန္၊ စတ္ဆ ရာႏွင့္ သေဘာၤအမႈထမ္းမ်ားပါဝင္ သည္။ သမၺာန္အစုသည္ မင္းစီး ေလွမ်ားကို ဆြဲေလ့ရွိသည္။ မင္း တုန္းမင္း လက္ထက္တြင္ သေဘာၤ အစုႏွင့္ တစ္ေပါင္းတည္း ဖြဲ႕စည္း သည္။
သရပတ္အစုတြင္ ေသြးေသာက္ ႀကီး၊ အၾကပ္အမႈထမ္းမ်ား ပါဝင္ သည္။ ရဲေလွႏွင့္ ခတ္ေလွတို႔ ေလွပံု သ႑ာန္ ျခားနားေသာ္လည္း ေထာင္ကဲ၊ ပဲ့နင္း၊ ေသြးေသာက္ႀကီး၊ ဦးစီးတက္မကိုင္၊ အမႈထမ္းမ်ား ပါဝင္သည္။ ေလွအလ်င္အစုတြင္ ေလွာ္ေလွ၊ ေလွာ္ေလာင္း၊ စက္ေလွ မ်ား ပါဝင္သည္။
ဤသို႔ စနစ္တက် ဖြဲ႕စည္း ထားေသာ ျမန္မာ့ေရတပ္မေတာ္ တြက္ ေရတပ္အင္အားကို စမ္းသပ္ ေလ့လာမႈျဖစ္သည္။ ေရတပ္မေတာ္ သားမ်ား၏ အရည္အေသြး တိုးတက္ ေစေသာ ပြဲေတာ္လည္း ျဖစ္သည္။ ေရတပ္မေတာ္သား တိုးပြားေစေသာ ပြဲလည္းျဖစ္သည္။
ယခုေခတ္၌ ေတာ္သလင္းလ၏ ေလွၿပိဳင္ပြဲသည္ ေပ်ာက္ကြယ္သ ေလာက္ ရွိေနေပသည္။ အခ်ိဳ႕ ေက်း လက္ေတာရြာမ်ား၌သာ ေလွၿပိဳင္ပြဲ ကို ျမင္ေတြ႕ႏိုင္ၾကၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ၌ လည္း ရာသီပြဲေတာ္အျဖစ္ မဟုတ္ဘဲ အေၾကာင္းအားေလ်ာ္စြာ ကန္ေတာ္ ႀကီးတြင္ က်င္းပသည့္ ေလွၿပိဳင္ပြဲ သဘင္ရွိသည္။
ဤသို႔အခ်ိန္အခါသမယမ်ိဳး တြင္ မႏၲေလး တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရအ ဖြဲ႕သည္ ႐ိုး ရာေလွေလွာ္ၿပိဳင္ပြဲအား ရည္ရြယ္ခ်က္ ႀကီးမားစြာျဖင့္ က်င္းပေပးခဲ့ေသာေၾကာင့္ ဝမ္း ေျမာက္ႀကိဳဆိုမိပါသည္။ အစဥ္အ လာမပ်က္ က်င္းပခဲ့သည္မွာ သံုး ႀကိမ္တိုင္ ရွိခဲ့ၿပီျဖစ္၍ ေနာင္ႏွစ္မ်ား တြင္လည္း ႐ိုးရာအစဥ္လာမပ်က္ ႐ိုး ရာေလွေလွာ္ၿပိဳင္ပြဲမ်ားကို ဆက္လက္ က်င္းပႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ယံုၾကည္ေမွ်ာ္ လင့္ေနမိပါသည္။
ျမတ္မင္းလိႈင္
မွီျငမ္း
၁။ ဦးေအးႏိုင္ (BA) အစိုးရဓမၼာစရိယ၏ ဆယ့္ႏွစ္လရာသီ
၂။ စန္းသမိန္၏ ျမန္မာ့ေသြး၊ ျမန္မာ့ဓား၊ ျမန္မာ့စစ္ပညာ။