ေပၚျပဴလာစာေပအႏု ပညာဂ်ာနယ္ သက္တမ္းႏွစ္၂ဝ သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ေလၿပီ။ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၃ဝ ရက္ ေန႔တြင္ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သည့္ ေပၚျပဴလာစာေပအႏုပညာဂ်ာနယ္ သည္ ဂ်ာနယ္ေလာကတြင္ ႏွစ္သက္ရွည္စြာ ရပ္တည္ေနေခ်ၿပီ။ သက္တမ္းႏွစ္၂ဝ သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ေလၿပီ။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၁၈၉၇ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ သတင္းစာအမည္ခံ ဟံသာဝတီသတင္းစာ စတင္ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ တစ္ပတ္တစ္ႀကိမ္ထုတ္ျဖစ္၍ သတင္းစာ အမည္ခံေသာ္လည္း ဂ်ာနယ္သေဘာပင္ျဖစ္သည္။ ယင္းအခ်ိန္မွစၿပီး ေခတ္ကာလအေျခအေနကို အေျချပဳ၍ ဂ်ာနယ္မ်ားစြာ ေပၚ ထြက္လာခဲ့သည္။ အမ်ိဳးသားေရး လႈပ္ရွားမႈႏွင့္အတူ ထြက္ေပၚလာ ၾကသည့္ ဂ်ာနယ္မ်ားစြာလည္း ရွိခဲ့ သည္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ၿပီးေနာက္ တြင္ ျပည္သူတစ္ရပ္လံုး ဖက္ဆစ္ ဆန္႔က်င္ေရး၊ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ လြတ္ လပ္ေရးလႈံ႕ေဆာ္ သည့္ ဂ်ာနယ္မ်ားစြာ ေပၚထြက္လာ ခဲ့သည္။ ယေန႔ထိလည္း ဂ်ာနယ္မ်ား စြာ ထြက္ေပၚလ်က္ရွိသည္။ ထင္ရွား ေသာ၊ ၾသဇာရွိေသာ ဂ်ာနယ္မ်ားစြာ ရွိခဲ့ေသာ္လည္း သက္တမ္းရွည္ေသာ ဂ်ာနယ္ကားရွားပါးလွသည္။ ေခတ္ ကာလအေျခအေန ေျပာင္းလဲမႈႏွင့္ လုပ္ငန္းရပ္တည္မႈ အခက္အခဲ ျဖတ္ သန္းရျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ငုပ္ခ်ည္ ေပ်ာက္ခ်ည္ ျမဳပ္ခ်ည္ ေပၚခ်ည္ႏွင့္ ရွိခဲ့ၾကသည္။ ေပၚျပဴလာစာေပ အႏုပညာဂ်ာ နယ္သည္ ဂ်ာနယ္မ်ားေပၚေပါက္လာသည့္ ႏွစ္ ၁ဝဝ ခန္႔ၾကာခ်ိန္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၃ဝ ရက္ေန႔တြင္ စာဖတ္ပရိသတ္တုိ႔အား စာေပအႏုပညာရသမ်ားေပးရန္ သႏၷိ႒ာန္ရည္မွန္းခ်က္မ်ားျဖင့္ ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။
ေပၚျပဴလာစာေပအႏုပညာ ဂ်ာနယ္ကို ၁၉၉၇ခုႏွစ္၊ ဇြန္လတြင္ စတင္မ်ိဳးေစ့ခ်ခဲ့သည့္သူမ်ားကား ဆရာျမသန္းစံ၊ ဆရာေအာင္ျပည့္တုိ႔ ႏွင့္အတူ ဆရာဟိန္းလတ္တို႔ျဖစ္သည္။ ဆရာျမသန္းစံသည္ အႏုပညာစကားလံုးမ်ားျဖင့္ ေတးခ်စ္သူတုိ႔ နားေထာင္၍ မ႐ိုးႏိုင္သည့္ စတီဒီယိုသီခ်င္းမ်ားစြာ ဖန္တီးခဲ့သူျဖစ္သည္။ ယေန႔တိုင္ပင္ ဆရာျမသန္းစံ၏ သီခ်င္းမ်ားကား ေတးခ်စ္သူတို႔ အနား ရစ္ဝဲေနဆဲျဖစ္သည္။ ဆရာေအာင္ျပည့္သည္ စာေပ အႏုပညာ၊ ႐ုပ္ရွင္ဘက္စံုထူးခြၽန္သူျဖစ္သည္။ ျပည့္စံုသည့္ စာေပ အႏုပညာရွင္တစ္ဦးျဖစ္သည္။ ဆရာဟိန္းလတ္သည္လည္း ထိုအခ်ိန္ခါကပင္ စာေပေလာကတြင္ ႏွစ္၂ဝေက်ာ္ က်င္လည္ေနသူ၊ အယ္ဒီတာလုပ္ငန္းအေတြ႕ အႀကံဳ ရွိသူျဖစ္သည္။ မတည္တည္ေထာင္သူကလည္း စာေပဝါသနာရွင္ျဖစ္ၿပီး အျမတ္အစြန္းထက္ စာဖတ္ပရိသတ္ထံသို႔ စာေပအႏုပညာသတင္းမွန္ မ်ား ေပးပို႔ေစလိုသူျဖစ္သည္။
မ်ိဳးေစ့ခ်ခဲ့သည့္ဆရာမ်ားသည္ ခ်မွတ္ထားသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္၊ ဦးတည္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ စာေပ အႏုပညာ၊ ႐ုပ္ရွင္၊ သဘင္၊ ဂီတတုိ႔ ပကတိအေျခအေနမ်ားကိုသာ ဘက္မလိုက္ တင္ဆက္ခဲ့သည္။ အခ်ိန္တိုတြင္းမွာ စာဖတ္ပရိသတ္တုိ႔ အားေပးမႈရရွိခဲ့သည့္ ဂ်ာနယ္တစ္ ေစာင္ျဖစ္လာသည္။ အေျခအေနႏွင့္ အခ်ိန္အခါအလိုက္ ေခတ္စနစ္တုိ႔ ေျပာင္းလဲခဲ့ေသာ္လည္း ေပၚျပဴလာ အယ္ဒီတာအဖြဲ႕သည္ တည္တည္ တံ့တံ့ ဘက္မလိုက္ ဆက္လက္ ေလွ်ာက္လွမ္းခဲ့သည္။ အဂတိေလး ပါး ကင္းရွင္းစြာ ရဲရဲဝံ့ဝံ့ တင္ျပေပးခဲ့ သည္။
မ်ိဳးေစ့ခ်ခဲ့သည့္ဆရာမ်ား၏ ရည္မွန္းခ်က္၊ ဦးတည္ခ်က္မ်ားကို မိ်ဳးဆက္သစ္မ်ားကလည္း ေသြဖည္ ျခင္းမရွိ၊ အစဥ္အလာေကာင္းမ်ား ကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္း ေဖာ္ေဆာင္ ၾကလ်က္ရွိသည္ေၾကာင့္ ေပၚျပဴလာ စာေပအႏုပညာဂ်ာနယ္သည္ သက္ ၂ဝျပည့္သည့္တိုင္ ရပ္တည္ေနႏိုင္ ျခင္းျဖစ္သည္။ စာဖတ္ပရိသတ္တုိ႔ အားေပးမႈ၊ စိတ္ဝင္စားမႈရွိေနဆဲ စာေပအႏု ပညာ စာေပဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္ အျဖစ္ ခိုင္မာစြာရပ္တည္ေနႏိုင္ ျခင္းျဖစ္သည္။ ဤသို႔ ရရွိၿပီးေသာ အေျခအေနေကာင္းမ်ားကို မ်ိဳးဆက္ သစ္မ်ားသည္ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္း ကာ စာေပအႏုပညာဂ်ာနယ္စစ္စစ္ အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾကသည္ႏွင့္ အမွ် ေပၚျပဴလာဂ်ာနယ္သည္ ဆက္ လက္ရွင္သန္ေနမည္ကို ယံုၾကည္ မိပါသည္။
ျမတ္မင္းလိႈင္