အခုျဖစ္ေနတာက ႏုိင္ငံျခားမုန္႔ေတြကုိပဲ အစားအစာလုိ႔ထင္ၾကၿပီးေတာ့ ဗမာမုန္႔ကုိစားရေကာင္းမွန္းမသိ ျဖစ္ေနပါတယ္

အခုျဖစ္ေနတာက ႏုိင္ငံျခားမုန္႔ေတြကုိပဲ အစားအစာလုိ႔ထင္ၾကၿပီးေတာ့ ဗမာမုန္႔ကုိစားရေကာင္းမွန္းမသိ ျဖစ္ေနပါတယ္
June 1, 2017 Asian Fame

5:23 pm
အခုျဖစ္ေနတာက ႏုိင္ငံျခားမုန္႔ေတြကုိပဲ အစားအစာလုိ႔ထင္ၾကၿပီးေတာ့ ဗမာမုန္႔ကုိစားရေကာင္းမွန္းမသိ ျဖစ္ေနပါတယ္

Health

မၾကာမီ အေျခခံပညာေက်ာင္းမ်ား ဖြင့္ေတာ့မည္ျဖစ္သည္။ ေက်ာင္းက်န္းမာေရး၊ ကေလးမ်ား အစားအေသာက္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဘးအႏၲရာယ္ကင္းရွင္းေရးတို႔အတြက္ စည္ပင္က်န္းမာေရး ဌာနႏွင့္ ၿမိဳ႕နယ္ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးဦးစီးဌာနတုိ႔ ပူးေပါင္းကာ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးကာကြယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ျခင္း၊ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ အသိပညာေဟာေျပာပြဲမ်ားျပဳလုပ္ျခင္း၊ မုန္႔ေစ်းတန္း မ်ားအား စစ္ေဆးျခင္း၊ ေစ်းသည္မ်ားအား အသိပညာေပးျခင္းတုိ႔ကို လုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ယခုႏွစ္ေက်ာင္းဖြင့္ရာသီအတြင္း လုပ္ေဆာင္သြားမည့္ ေက်ာင္းက်န္းမာေရးလုပ္ငန္း စဥ္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီက်န္းမာေရးဌာနမွ ေခတၱဌာနမွဴး ေဒါက္တာသန္းသန္းလြင္ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းခဲ့ပါသည္။

ေက်ာင္းဖြင့္ခ်ိန္လည္း ေရာက္လာ ၿပီဆိုေတာ့ စည္ပင္ က်န္းမာေရး ဌာနအေနနဲ႔ ဒီႏွစ္မွာ ေက်ာင္း က်န္းမာေရးအတြက္ ဘာေတြလုပ္ ေဆာင္သြားဖုိ႕ရွိပါသလဲခင္ဗ်။

ေက်ာင္းမဖြင့္ခင္ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးကာကြယ္ေရး အဓိကထား လုပ္ေဆာင္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီႏွစ္မွာက မုိးဦးကာလမွာေတာင္ ေသြးလြန္တုပ္ေကြး အျဖစ္မ်ားေနတာကုိ ေတြ႕ရပါ တယ္။ ေမလေလာက္မွာေတာင္ တစ္ေထာင္ေက်ာ္ေလာက္ ျဖစ္ပြား ၿပီး ငါးဦးေလာက္ ေသဆုံးေနတာကုိေတြ ့ရပါတယ္။ မႏွစ္က ႏွစ္ဝက္ ေလာက္မွာျဖစ္တ့ဲဟာ အခုေစာၿပီး ျဖစ္ေနပါတယ္။ အျဖစ္မ်ားမယ္လု႔ိ ယူဆၿပီး ေက်ာင္းေတြကုိ ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရး ဦးစီးဌာနနဲ႔ စည္ပင္က်န္းမာေရးဌာနတုိ႔ ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ လုပ္ပါတယ္။ မႏွစ္ကေတာ့ ေက်ာင္းဦးစီးကေန ေဆးမႈတ္တာ ၅၁၈ ေက်ာင္း၊ စည္ပင္ကေန မႈတ္တာကေတာ့ ၄၇၄ ေက်ာင္းကုိ ေဆးေတြမႈတ္ ခ့ဲပါတယ္။ ဒီႏွစ္မွာေတာ့ အဲဒါ ထက္ မ်ားခ်င္လည္းမ်ားမွာ ျဖစ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ေက်ာင္း မဖြင့္မီ ကေလးေတြေနတ့ဲ မူလ တန္းေဆာင္ေတြ၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီး စာသင္ေက်ာင္းေတြကုိ အဓိက ထားပါတယ္။ မူႀကိဳေက်ာင္းမွာဆုိရင္ေတာ့ ခန္းဆီးလုိက္ကာေတြ၊ ျခင္ေထာင္ေတြကုိ ေဆးစိမ္ေပးပါ တယ္။ ဒါေတြကေတာ့ ကေလးေတြ ရဲ ့ေသြးလြန္တုပ္ေကြးအတြက္ ႀကိဳ တင္ ေဆာင္ရြက္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အျဖစ္မ်ားတ့ဲ ၿမိဳ႕ နယ္ေတြမွာ ေလာက္လန္း ေသေစတ့ဲ ေဆးေတြနဲ ့လုပ္ေဆာင္ေပးပါတယ္။

ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေရာဂါ ကာ ကြယ္ေရးအျပင္ ေက်ာင္းက်န္းမာေရးအတြက္ တျခားဘာေတြ လုပ္ဖို႔ ရွိပါသလဲခင္ဗ်။

အစားအေသာက္ေဘး အႏၲ ရာယ္ကင္းရွင္းေရးအတြက္ ေက်ာင္း မုန္႔ေစ်းတန္းေတြကုိ စစ္ပါမယ္။ ပညာေပးေတြလုပ္ပါမယ္။ ေက်ာင္း စဖြင့္တာနဲ႔ သူတုိ႔ေတြရဲ႕ မုန္႔ေစ်း တန္းကုိ စၿပီးစစ္ေဆးလု႔ိေတာ့ မရ ေသးပါဘူး။ ေရာင္းခ်တ့ဲေနရာ ေတြအေျပာင္းအလဲ ရွိတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းအပ္ႏွံတ့ဲအခါ ကုန္က်စရိတ္ေတြရွိပါတယ္။ ေစ်း သည္ကလည္း သိပ္ မေရာင္း ေကာင္းဘူးဆုိေတာ့ အစ္မတုိ႔က အခေၾကးေငြ မပါဘဲ ျပဳျပင္တ့ဲအခ်က္အလက္ေတြကုိ ေျပာျပေပးပါတယ္။

ေက်ာင္းမုန္႔ေစ်းတန္းေတြမွာ အစားအေသာက္ ေဘးအႏၲရာယ္ကင္းရွင္းဖို႔ ဘယ္လိုစစ္ေဆးမႈမ်ဳိး ေတြ လုပ္ပါသလဲ။

ေက်ာင္းဖြင့္လို႔ တစ္လေလာက္ ၾကာတာနဲ႔ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ စည္ပင္သာယာဌာနက ေက်ာင္းတုိင္းကုိ ဝင္ပါတယ္။ ႏွစ္ႀကိမ္ေလာက္ စစ္ၿပီးေတာ့မွ ခ႐ုိင္အေနနဲ႕ စစ္ ေဆးပါတယ္။ ခ႐ုိင္အဆင့္စစ္ေဆး တ့ဲအခါမွာေတာ့ ေရာင္းခ်သူေတြ က ကူးစက္ ေရာဂါကင္းရွင္းမႈ ရွိ မရိွအတြက္ ႏွာတ႔ုိရည္ေတြကုိ ယူ ၿပီးစစ္ေဆးပါတယ္။ တစ္ကုိယ္ရည္ သန္႔ရွင္းမႈ ရိွ မရိွကုိ စစ္ေဆးပါ တယ္။ ဒါ့အျပင္ ေက်ာင္းမုန္႔ေစ်း တန္းေတြမွာ လုိက္နာရမယ့္ စည္းကမ္းေတြကုိ ျပန္ထုတ္ေပးပါတယ္။ ဗီႏုိင္းေတြက ေဟာင္းသြားတာေတြ၊ စုတ္ၿပဲသြားတာေတြရွိပါတယ္။ အ ကာအျဖစ္ သုံးလုိက္တယ္ဆုိရင္လည္း အဲဒါေတြကုိ အသစ္ျပန္ ေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေစ်းသည္ေတြကုိလည္း သန္ခ်ေဆးတုိက္တာေတြ တစ္ကုိယ္ေရ သန္႔ရွင္းေရး ၾကည့္တာေတြလည္း လုပ္ေဆာင္ေပးပါတယ္။

ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္က အစားအေသာက္ ေဘးကင္းတဲ႔ ေက်ာင္းေတြကုိ ႏွစ္တိုင္း ဆုေပးတယ္ဆိုေတာ့ ဆုေပး တဲ႔ေက်ာင္းေတြကုိက်ေတာ့ အစ္မ တုိ႕ ဘယ္လိုပုံစံမ်ဳိး စစ္ေဆးပါ သလဲ။

မုန္႔ေစ်းတန္းက ေစ်းသည္ ေတြကုိ ခ႐ုိင္စည္ပင္ကေန ေဆးစစ္ပါတယ္။ စစ္ေဆးတ့ဲအခါမွာ ေတာ့ စံမီတဲ႔ေက်ာင္း၊ ဆုေပး ေလာက္ေအာင္ စည္းကမ္းလုိက္နာ ၿပီးေတာ့ ေကာင္းမြန္တ့ဲေက်ာင္းဆုိ ရင္ေတာ့ ေနာက္ဆုံးမွာစစ္ေဆးပါတယ္။ ဆုေပးေလာက္ေအာင္ ေကာင္းေနရင္ ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္ကုိ တင္ျပေပးပါတယ္။ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္တ့ဲ မုန္႔ေစ်းတန္းဆုိၿပီး ေတာ့ ဆုေပးပါတယ္။

ဒီလိုဆုေပးတဲ႔အတြက္ ေက်ာင္းက်န္းမာေရးအတြက္ ဘယ္လို အက်ဳိးေက်းဇူးေတြ ရႏိုင္ပါသလဲ။

အဲဒီလိုဆုေပးတာေတြ လုပ္ ေတာ့ ေက်ာင္းေတြက ေနာက္ပိုင္း မွာ တစ္ေက်ာင္းနဲ႔ တစ္ေက်ာင္းၿပိဳင္ၿပီး လုပ္လာၾကတယ္။ တိုးတက္လာပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးက်ရင္ ရတဲ႔ဆု ေငြေတြနဲ႔ ေက်ာင္းမုန႔္ေစ်းတန္းကုိသန္႔ရွင္းသပ္ရပ္ေအာင္ လုပ္လာၾကတယ္။ အစားအေသာက္ ေဘးကင္းေရးအတြက္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ပါတယ္။

ေက်ာင္းေတြမွာ က်န္းမာေရး ဆိုင္ရာပညာေပး လုပ္ငန္းေတြကုိက်ေတာ့ ဘယ္လိုလုပ္ပါသလဲ ခင္ဗ်။

တခ်ဳိ႕က ေက်ာင္းမွာရိွတ့ဲ မုန္႔ ေစ်းတန္းေတြကုိ ပညာေပးေစခ်င္ ပါတယ္။ မုန္႔ေစ်းတန္းနဲ႔ ပတ္သက္ ၿပီးေတာ့ ပညာေပးဖုိ႔အတြက္ ဖိတ္ တာေတြရိွပါတယ္။ အဲဒီအခါက် ရင္ သြားေရာက္ၿပီးေတာ့ ကေလး ေတြကုိ မူလတန္းအဆင့္ အလယ္ တန္းအဆင့္ကေလးေတြကုိပဲ ေဟာ ေျပာေပးပါတယ္။ တစ္ခါတေလ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဟာေျပာေပးပါတယ္။ ဝမ္းပ်က္ ဝမ္းေလွ်ာအေၾကာင္းေတြပါ ေဟာ ေျပာေပးပါတယ္။ အစားအေသာက္ နဲ႔ဆုိရင္ေတာ့ ဆုိးေဆးသုံးတာေတြ မစားမေသာက္ဖုိ႔၊ သူမ်ားႏုိင္ငံက လာတ့ဲမုန္႔ေတြ၊ FDA အသိအမွတ္ မျပဳထားတ့ဲ မုန္႔မ်ဳိးေတြကုိ မစားေသာက္ဖို႔၊ ခြင့္မျပဳဆုိးေဆးေတြကုိပါ ေျပာျပတယ္။ ဘယ္ဟာကေတာ့ စားသင့္တယ္။ ဘယ္ဟာက ေတာ့ မစားသင့္ဘူးဆုိတာကုိ ေျပာျပေပးပါတယ္။

ေက်ာင္းသားေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လိုအစားအစာမ်ိဳးကုိ စားသင့္ၿပီး၊ ဘယ္လိုအစားအစာမ်ဳိးကုိ ေရွာင္သင့္သလဲ ဆုိတာလည္း ေျပာျပ ေပးပါခင္ဗ်။

ကြၽန္မတို႔ ပညာေပးလုပ္တဲ႔ အခါမွာလည္း ဒါေတြကုိ ေျပာပါ တယ္။ ေက်ာင္းျပင္ပမွာ ေရာင္းခ်တ့ဲ တုတ္ထုိးအမ်ဳိးမ်ဳိး၊ ဥပမာေျပာရရင္ေတာ့ အဖုံးအကာေတြ မရိွတ့ဲ ဝက္သားတုတ္ထုိးေတြကုိ မစားသင့္ပါဘူး။ ဘာမွန္းမသိတ့ဲ အခ်ဥ္ေတြ အေရာင္နဲ႔ ေရာစပ္ ထားတ့ဲဟာေတြ၊ ေရာင္စုံေဝဖာ ေတြ၊ ဂ်ယ္လီမွာပါတ့ဲ မစ္ရိွတ္ ေတြက်ေတာ့ ကြၽန္မတုိ႔အေနနဲ႔ အာမခံခ်က္ မေပးႏုိင္ဘူး။ သူတုိ႔ကုိ ေျပာတ့ဲအထဲမွာလည္း အဝလြန္တ့ဲအစားအစာေတြကုိ မစား ေသာက္ဖုိ႔၊ တာရွည္ခံေအာင္ ျပဳ လုပ္ထားတ႔ဲ အခ်ဳိရည္၊ အစား အစာေတြ မစားဖုိ႔ ေျပာပါတယ္။အထူးသျဖင့္ အားျဖည့္အခ်ဳိရည္က ေသာက္ဖုိ႔ မေကာင္းပါဘူး။ အၿမဲေသာက္ရင္ ပုိၿပီးေတာ့ ဆုိးက်ဳိး ေတြကုိ ျဖစ္လာႏုိင္ေစပါတယ္။ ဒါ ေၾကာင့္
ကေလးေတြအတြက္ အ က်ဳိးျဖစ္ေစမယ့္ ေခါက္ဆြဲေၾကာ္၊ ထမင္းေၾကာ္၊ ထမင္းေပါင္း၊ ျမန္ မာမုန္႔ေတြကုိ ကေလးတတ္ႏုိင္မယ့္ သင့္ေတာ္တ့ဲ ေစ်းႏႈန္းေလးေတြနဲ႔ ျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ရာသီစာ သီးႏွံျဖစ္တ့ဲ ေျပာင္းဖူး ျပဳတ္၊ ကန္စြန္းဥေတြအျပင္ သာကူ တုိ႔ကုိ ေရာင္းခ်ဖုိ႔အတြက္ ပုိၿပီး ေတာ့ အားေပးပါတယ္။ အခုျဖစ္ ေနတာက ႏုိင္ငံျခားမုန္႔ေတြကုိပဲ အစားအစာလုိ႔ ထင္ၾကၿပီးေတာ့ ဗမာမုန္႔ကုိ စားရေကာင္းမွန္းမသိ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဘုိစာေတြ၊ တ႐ုတ္ စာေတြ၊ ကုိရီးယားအစားအစာ ေတြပဲ ျဖစ္ေနပါတယ္။ အခက္အခဲကေတာ့ ေစ်းသည္ေတြ က်န္းမာေရး ဗဟုသုတ မရွိၾကတာေပါ့။ ။

ကေလးေတြ ျမန္မာမုန္႔ကုိ စိတ္ဝင္စားၿပီး စားခ်င္လာေအာင္ ဘယ္လုိလုပ္ေဆာင္သင့္ပါသလဲ။

ေစ်းသည္ေတြ အေနနဲ႔ အ ျမတ္အစြန္းနည္းေနမယ္၊ မေရာင္း ခ်ႏုိင္ဘူးဆုိရင္လည္း ေက်ာင္း ဆရာ၊ ဆရာမေတြထဲကေန ၿပီး ေတာ့ ႐ံႈးခ်င္ ႐ံႈးမယ္၊ ျမတ္ခ်င္ ျမတ္မယ္။ ေက်ာင္းအက်ဳိးေတာ္ ေဆာင္ေတြ မိဘဆရာအသင္းေတြကေန ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ ျမန္မာမုန္႔ စားတ့ဲအက်င့္ေတြကုိ ျပန္ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးသင့္တယ္။ဥပမာ တစ္ပတ္တစ္ခါ ျဖစ္ေစ၊ ႏွစ္ခါျဖစ္ေစ ဒါမ်ဳိးျပန္လုပ္ေပးလို႔ ရွိရင္ ကေလးေတြက ျမန္မာမုန္႔စားတဲ့ အေလ့အက်င့္ ျဖစ္သြား မွာပါ။

ေက်ာင္းမုန္႔ေစ်းတန္း ေစ်းသည္ေတြအေနနဲ႔ သူတို႔ေရာင္းဖို႔မုန္႔ေတြ ဝယ္တဲ႔အခါမွာ ေဘးအႏၲရာယ္ကင္းေအာင္ ဘယ္လိုဆင္ျခင္ၿပီး ဝယ္ယူသင့္တယ္ဆုိတာလည္း အႀကံျပဳေပးပါဦးခင္ဗ်။

မုန္႔ဟင္းခါး၊ ေခါက္ဆြဲတုိ႔ကုိ ဝယ္တ့ဲအခါမွာ ဘယ္ဒုိင္က ဘယ္ လုိ ယူလဲ၊ ေဖာ္မလင္တုိ႔ သုံးထားတ့ဲ ဒိုင္ကယူတာလား။ ကုိယ္ဝယ္ တ့ဲဒိုင္ကုိမွတ္ထားဖုိ႔။ ဒီဆုိင္မေကာင္းရင္ ဒီက မဝယ္ဖုိ႔ လိုပါ တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ မုန္႔ေစ်း တန္းေစ်းသည္ေတြကုိ ေတာင္းဆုိ ပါတယ္။ လာပုိ႔တ့ဲမုန္႔ေတြ မမက္ ပါနဲ႔။ ကုိယ့္ဖာသာ သြားၿပီးေတာ့ ဝယ္ယူေစခ်င္ပါတယ္။ လူေတြက အလြယ္သုံးတယ္။ လာပုိ႔တ့ဲဟာက်ေတာ့ ေရာင္းတယ္။ မကုန္ရင္ ျပန္ေပးတယ္။ အဲဒီလုိမ်ဳိးက်ေတာ့ မေကာင္းဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ မုန္႔ေတြမွာ ဖုန္းနံပါတ္တစ္ခုစီပဲ ပါၾကပါတယ္။ ထုတ္လုပ္တ့ဲလိပ္စာ ေတြ မပါဘူး။ သက္တမ္းကုန္ဆုံး ရက္ေတြလည္း မပါဘူး။ ဒါေတြ စိတ္မခ်ရပါဘူး။ ဖုန္းနံပါတ္ေတြ ကလည္း ေျပာင္းလု႔ိ ရပါတယ္။ အကယ္၍ ျပႆနာတစ္ခုခုျဖစ္ လာရင္ ဒီမုန္႔ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ ၿပီးေတာ့ ဘယ္ကုိ လုိက္လံ စစ္ ေဆးရမွန္း မသိဘူး။ အဲဒီလုိမုန္႔ မ်ဳိးကုိ မေရာင္းခ်ဘဲန႔ဲ လိပ္စာ၊ ဖုန္းနံပါတ္၊ သက္တမ္းကုန္ဆုံးရက္ အသိအမွတ္ျပဳတ့ဲ မုန္႔ေတြကုိ ေရာင္းခ်ေစခ်င္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေရသန္႔ဆုိရင္လည္း ေျပာရပါတယ္။ FDA က ေထာက္ခံခ်က္ ေပးတ့ဲေရကုိ ေရာင္းသင့္ပါတယ္။ထိန္းေက်ာင္းဖုိ႔ အတြက္ကလည္း ေက်ာင္းေကာ္မတီကေန ထိန္း သိမ္းေဆာင္ရြက္ခုိင္းပါတယ္။

လင္းဟိန္းႏွင့္ေဝ႐ိႈင္းေက်ာ္
ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းသည္။

Comments (0)

Leave a reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*