4:14 pm
ေခတ္သစ္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ ေရွာက္မႈ သို႔မဟုတ္ ပုဂၢလိကကုသ ေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွာ ကုန္က်စရိတ္ အားလံုးကို ေနာက္ဆံုး သံုးစြဲသူ (End User) ျဖစ္တဲ့ လူနာက ခါး စည္း က်ခံရမယ္။ ေငြကုန္ေၾကးက် မခံႏိုင္ရင္ ေကာင္းမြန္ ထိေရာက္တဲ့ ေဆးဝါးကုသမႈကို မ်က္ေမြးေထာ္ လို႔ေတာင္ ေမာ္မၾကည့္ေလနဲ႔ဆို တဲ့ သေဘာမ်ိဳး ျဖစ္ေနတာ ယေန႔ ကမၻာရဲ႕ ရင္နင့္ဖြယ္ အမွန္တရား တစ္ခုပါ ပဲ။ ေငြမရွိရင္ ေရာဂါေပ်ာက္ ဖို႔ မစဥ္းစားနဲ႔လို႔ တရားလက္ လြတ္ေျပာရာေရာက္ေနပါၿပီေကာ။
WHO ရဲ႕ ၂ဝဝ၅ခုႏွစ္မွာ ထြက္ ေပၚလာတဲ့ Technical Report အရ တစ္ကမၻာလံုးရွိ အိမ္ေထာင္စု ေပါင္း ၄၄ သန္း သို႔မဟုတ္ လူ သန္းေပါင္း ၂၅ သန္း သို႔မဟုတ္ လူသားသန္း ၁ဝဝဟာ ေဆးဖိုးဝါးခ ေၾကာင့္ ေၾကြးတင္ကြၽန္ ျဖစ္ၿပီး ျပာ ပံုမတိုးရဘဲ ဆင္းရဲမြဲေတ ကုန္ၾက တယ္။ ဒီလိုျဖစ္ေနတာေတြ ကို အ ထူးျပဳေလ့လာတဲ့ သုေတသန လုပ္ ငန္းမ်ားက ဒီျဖစ္ရပ္ကို ”က်န္းမာ ေရးစရိတ္ (ေဆးဖိုးဝါးခ) ေၾကာင့္ ဒုကၡ ကပ္ဆိုက္ျခင္း (Catastrophic Health Care Payments)” လို႔ တင္စား ေခၚေဝၚခဲ့ၾကတယ္။
ေရာဂါေၾကာင့္ မြဲျပာက်ျခင္း ဆိုတဲ့ ငိုခ်င္းရွည္ႀကီးဟာ ေရာဂါ ကုသစရိတ္ ေထာင္းလို႔ ဆင္းရဲမဲြ ေတ႐ံုမက ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္ရပ္ ေတြ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ စုေဆာင္းထား သမွ်ေျပာင္တဲ့ အျပင္ စားဝတ္ေန ေရး က်ပ္တည္း၊ သားသမီးေတြ ေက်ာင္းမထားႏိုင္၊ ေၾကြးေတြပတ္ လည္ဝိုင္းၿပီး ဆင္းရဲျခင္းႏြံထဲက တစ္သက္လံုး မ႐ုန္းထြက္ႏိုင္၊ ေနာက္ ဆံုး ေရာဂါကုဖို႔လက္တြန္႔ ေရွာင္ ၾကဥ္လာၾကၿပီး က်န္တဲ့ ပိုက္ဆံေလး သပိတ္သြပ္ဖို႔ သာထားလိုက္ပါေတာ့ တို႔၊ ငါ့သားေလးကိုသာ ရွင္ျပဳ ေပးလိုက္ပါတို႔ ေဆးဝါးကုသ ဖို႔နဲ႔ က်န္ကိစၥမ်ားကို လဲလွယ္ လိုက္ရ ပါေတာ့တယ္။ ဒါတင္မကေသးပါ။ ကူးစက္ေရာဂါေတြ ကို မကုေတာ့ဖို႔ ဆံုးျဖတ္မိရင္ ေရာဂါ ျဖန္႔ျဖဴးသူ လက္သည္ ႀကီး ျဖစ္လာမယ္။ တစ္ ေယာက္က စလိုက္တာ ရာ၊ ေထာင္၊ ေသာင္း၊ သိန္း ကူးစက္ ျပန္႔ပြားၿပီး တိုင္းျပည္ရဲ႕ လူမႈစီးပြားေရး အား လံုးကို ဆုတ္ယုတ္ ေလ်ာ့ပါးသြား ေအာင္ ဝါးမ်ိဳ ပစ္လိုက္ႏိုင္တဲ့ အႏၲ ရာယ္ႀကီး ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဒါဆိုရင္ လူနာအားလံုးကို ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရက တာဝန္ယူၿပီး ျပည္သူ႕ေဆး႐ံုမ်ားမွာ အလကား ကုေပးပါလားလို႔ ေျပာစရာရွိပါ တယ္။ တစ္ေခတ္ တစ္ခါက အဲဒီ လိုလုပ္ခဲ့ၿပီးပါေကာ။ Socialized Medicine ဆိုၿပီး ရွိသမွ် အလကား Free Health Care ဆိုၿပီး လုပ္ လိုက္တာမြဲျပာက် လုနီးနီး ျဖစ္ခဲ့ပါ တယ္။ ကမၻာေပၚမွာ ဘယ္တိုင္း ျပည္မွ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း တစ္ရပ္လံုး စိတ္တိုင္းက်တဲ့ အထိ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈကို အလကားေပး ႏိုင္စြမ္း မရွိပါဘူး။ သင့္ဘာသာ သင္ေဆးလိပ္ေတြ မိုးမႊန္ေအာင္ ေသာက္လို႔ အဆုတ္ ကင္ဆာျဖစ္ လာတာကို သင့္ဘာသာ သင္အ ရက္ကို မိုးမလင္းတမ္း ေသာက္လို႔ အသည္းေျခာက္လာတာကို ႏိုင္ငံ ေတာ္က အရင္းအႏွီး မ်ားစြာပံုေအာ သံုးၿပီး အလကားပဲ တင္း ကုေပးရ မတဲ့လား။ ျဖစ္ႏိုင္စရာ မရွိပါဘူးလို႔ က်န္းမာေရး ေပၚလစီမိတ္ကာ မ်ား က အတိအလင္း ဆိုၾကပါတယ္။
ဒါျဖင့္ရင္ ဒီျဖစ္စဥ္ႀကီးကို သူ႔ အတိုင္း လႊတ္ေပးထားမွာလား။ ကိုင္ တြယ္ ေျဖရွင္းနည္းေတြ မရွိေတာ့ ဘူးလား။ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ တစ္ခု ကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္မွ တာဝန္ယူေသာ မယူူ မေနရ ျပည္သူ႕က်န္းမာေရး အာမ ခံစနစ္ (Compulsory Comm-unity Health Insurance Scheme) ကို က်င့္သံုးႏိုင္ပါသတဲ့။ ယူႏိုက္ တက္ကင္းဒမ္း ရဲ႕ အမ်ိဳးသားက်န္း မာေရး ဝန္ေဆာင္မႈစနစ္ (NHS: National Health Service) နဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႕ တက္ရွင္လက္ထက္ က က်င့္သံုးခဲ့တဲ့ အားလံုးလႊမ္းၿခံဳ က်န္းမာေရး စနစ္ (UC: Univer-sal Coverage Scheme) ေတြမွာ ဒီသေဘာမ်ိဳးကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အေမရိကန္မွာ မိႈ လိုေပါက္ေနတဲ့ Private Health Insurance ေတြ ကေတာ့ ဒီျဖစ္စဥ္ႀကီးကို မေျပလည္ ေစ႐ံုမွ်မက ပိုလို႔ေတာင္ ဆိုးေစသတဲ့။
သို႔ေသာ္လည္း အဲဒီလို Compulsory Community Health Insurance Scheme တစ္ခု တည္ ေဆာက္ဖို႔ ဆိုတာကိုက ျမင့္မိုရ္ ေတာင္ တက္ရ သေလာက္ကို ခက္ ခဲပါတယ္။ အတတ္ပညာ၊ အရင္း အႏွီး၊ အခ်ိန္၊ ေငြ၊ လူအင္အား အမ်ားႀကီး သံုးၿပီး တည္ေဆာက္ရ မယ့္ စနစ္မ်ိဳးပါ။ ဒီစနစ္ရဲ႕ အဓိက ေက်ာ႐ိုးဟာ ျပည္သူေတြထံက ေကာက္ခံတဲ့ ဝင္ေငြခြန္ (Income Tax) ရယ္၊ ေဆးလိပ္၊ အရက္၊ ဘီ ယာလို က်န္းမာေရး ထိခိုက္ေစ ႏိုင္တဲ့ ကုန္ပစၥည္းေတြ အေပၚမွာ ေကာက္ခံတဲ့ Sin Tax & Ear-marked Tax ေတြရယ္ကို က်န္းမာ ေရးအာမခံ ေငြပင္ ေငြရင္းလုပ္ၿပီး တည္ေဆာက္ရတာကိုး။
အခြန္လို႔ဆိုရာမွာ တရားမွ်တ ေသာ အခြန္စနစ္ (Progressive Tax System) နဲ႔ တရားမွ်တမႈ မရွိေသာ အခြန္စနစf (Regressive Tax System) ဆိုၿပီး ရွိေနျပန္ေတာ့ ကိုယ့္ တိုင္းျပည္ဟာ ဘယ္လို အခြန္စနစ္ မ်ိဳးနဲ႔ စခန္းသြားေနသလဲ ဆိုတာကို သုေတသန လုပ္ၾကည့္ဖို႔ လိုလာျပန္ တယ္။ ဝင္ေငြမ်ား သေလာက္ အ ခြန္မ်ားမ်ား ေပးရၿပီး ဝင္ေငြနည္း ရင္ အခြန္နည္းနည္း ပဲေပးရတာကို Progressive Tax၊ ဝင္ေငြနည္းသူ အခြန္မ်ားမ်ား ေပးၿပီး ဝင္ေငြမ်ားတဲ့ သူေတြက နည္းနည္းပဲ ေပးရရင္ Regressive Tax လို႔ ေခၚ ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခုက ျဖစ္လာလတၱံ႕ ေသာ အႏၲရာယ္ အေပၚ လူထုရဲ႕ သေဘာထား ဆန္းစစ္ခ်က္ဆိုတဲ့ Risk Analysis ကိုလည္း လုပ္ၾကည့္ ရေသးတယ္။ က်န္းမာေရး အာမ ခံစနစ္ ဆိုတာမ်ိဳးက အက်ိဳး သက္ေရာက္မႈ ရွိႏိုင္သမွ်ေသာ လူ ထုရဲ႕ထည့္ဝင္ေငြ (Premium) အားလံုးကို ေငြပင္ေငြရင္း လုပ္ထား ၿပီး ဒီအက်ိဳးကို ေရာဂါျဖစ္တဲ့အခါ ခံစား၊ မျဖစ္ရင္ မခံစားနဲ႔ ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ိဳး ရွိတာကိုးဗ်။ ဆိုေတာ့ လစဥ္ေၾကး မွန္မွန္ထည့္ၿပီး ကိုယ္ က က်န္းမာပကတိ၊ ခ်မ္းသာအတိ ျဖစ္ေနရင္ ကိုယ့္ေငြကို သူမ်ားေရာဂါ ကုဖို႔ အလွဴ လုပ္ေန ရ သလို ျဖစ္ေန တာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္လည္း Risk Analysis ဆိုတာကို လုပ္ကို လုပ္ရ ပါတယ္။ ဒီဆန္းစစ္ခ်က္အရ ေလာကမွာ လူသံုးမ်ိဳး သံုးစားရွိသတဲ့
၁။ ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ (ေရာဂါရႏုိင္ေျခ)ကို ရင္မဆိုင္လို ပဲ ႀကိဳတင္ေရွာင္လႊဲလိုတဲ့ လူမ်ိဳးကိုRisk Averters လို႔ ေခၚပါတယ္။
၂။ ဘာအႏၲရာယ္၊ ဘာေရာဂါ မွ မေၾကာက္ဘဲ လုပ္ခ်င္တာ လုပ္ မယ္။ ေသေျမႀကီး ရွင္ ေရႊထီးဆို တဲ့ လူမ်ိဳးေတြကို Risk Takers တဲ့။
၃။ ေၾကာက္တယ္လည္း မ ဟုတ္၊ မေၾကာက္ဘူးလည္း မဟုတ္၊ အေျခအေနေပၚ မူတည္တာပဲဆို သူမ်ားကို Risk Neutrals ေတြ လို႔ ေခၚပါတယ္။
Compulsory Community Health Insurance Scheme တစ္ ခု က်င့္သံုးေတာ့မယ့္ အခါ ဒီတိုင္း ျပည္၊ ဒီလူမႈ အဖြဲ႕အစည္းမွာ ဘယ္ လို လူမ်ိဳးေတြ မ်ားေနသလဲဆိုတာ ကို ဆန္းစစ္တာကို Risk Analysis လို႔ေခၚတာပါ။ အကယ္၍ Risk Averters ကအမ်ားစု ဆိုရင္ ေနာင္ တစ္ခ်ိန္ မက်န္းမာမယ့္ ေရာဂါျဖစ္ ႏိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ကို ႀကိဳတင္ေရွာင္ လႊဲလိုစိတ္ မ်ားၾကလို႔ ဒီစနစ္က ေအာင္ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။ Risk Taker ေတြ မ်ားရင္ေတာ့ ကိုယ္ ေရာဂါရမွာ ကိုလည္း မပူ၊ သူမ်ား အတြက္ေတာ့ ေဝလာေဝးမို႔ က်န္း မာေရးအတြက္ Income Tax က သံုးမယ္ဆိုတာကို၊ လစဥ္ႏွစ္စဥ္ Premium ေၾကး မွန္မွန္ထည့္ရမွာ ကို အလြန္ ဝန္ေလး ၾကလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီစနစ္ ဘယ္ေတာ့မွ မ ေအာင္ျမင္ဘူး တဲ့။ Risk Neutral သမားမ်ားမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ေလ ယူရာတိမ္း၊ ယိမ္းတတ္ သူမ်ားမို႔ အခ်ိန္ေပး နားခ်၊ စည္း႐ံုးမႈ အေပၚ မူတည္ၿပီး ျဖစ္လာႏိုင္ဖြယ္ ရွိပါသတဲ့။
ဘယ္လိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဒီစနစ္မ်ိဳး က Shock Absorber အျဖစ္နဲ႔ ေရာဂါေၾကာင့္ မြဲျပာက်တာေတြ၊ ေငြမရွိလို႔ ေဆးမကု ႏိုင္တာေတြ၊ အတြင္း လိႈက္စားေရာဂါ ပ်ံ႕ႏွံ႕မႈေတြ ကို ခုသာခံသာ လုပ္ေပးႏိုင္တယ္ ပဲဆိုဦးေတာ့ ျပႆနာေပါင္း လံုးဝ ကင္းစင္ သြားတာေတာ့ မဟုတ္ပါ။ က်န္းမာေရး ဝန္ေဆာင္မႈ ကြာလ တီညံ့ဖ်င္းတာ၊ အၾကာႀကီး တေမ့ တေမာ ေစာင့္ရတာ၊ ဟိုစာရြက္မွာ ဟိုဟာျဖည့္ၿပီး ဟိုကိုသြား၊ ဒီစာ ရြက္မွာ ဒီဟာျဖည့္ၿပီး ဒီကိုလာ စ တဲ့ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီ ႀကိဳးနီေတာင္ႀကီး ကို မေက်ာ္လႊားႏိုင္တာ၊ ေဆး႐ံုနဲ႔ ဆရာဝန္မ်ား အတြက္ Provider Payment System ွမွာ အားနည္း ခ်က္ေတြရွိတာစသည္ျဖင့္ ထုိင္းရဲ႕ UC ေရာ၊ ၿဗိတိန္ရဲ႕ NHS ေရာမွာ အားနည္း ခ်က္ ေပါင္းေသာင္း ေျခာက္ေထာင္ နဲ႔ ျပႆနာေတြ တေလွႀကီးပါ။
ဒါေၾကာင့္ ေစာင့္ဆိုင္းစရာမ လိုတဲ့ ေငြရွိရင္ အခ်ိန္မေရြးျပလို႔ရ တဲ့ ႀကိဳက္သေလာက္ သံုး က်သ ေလာက္ေပး က်န္းမာေရး ဝန္ေဆာင္ မႈေတြက ရွိေနဦးမွာ။ လူေတြက လည္း ေရာဂါရေနဦးမွာ။ ရွင္သူ ရွင္ၿပီး ေသသူ ေသေနၾကဦးမွာ၊ ျဖစ္လိုက္၊ တည္လိုက္၊ ပ်က္လိုက္၊ ဒါကိုပဲ ေလာကရဲ႕ သံသရာ လို႔ ေခၚၾကၿပီး မွန္မွန္ႀကီး လည္ပတ္ တတ္တဲ့ သေဘာလည္း ရွိေန တယ္ မဟုတ္လား…။
JUN
