အေပးအယူ မဟာဗ်ဴဟာႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး (အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္)

အေပးအယူ မဟာဗ်ဴဟာႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး (အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္)
January 25, 2017 Asian Fame

1:51 pm
အေပးအယူ မဟာဗ်ဴဟာႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး (အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္)

ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ဘက္စံု၊ က႑စံုဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာေစရန္အတြက္ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡခ်ဳပ္ၿငိမ္းေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသည္ အေရးပါေသာအခန္းက႑မွ ပါဝင္ေန သည္။ လက္ရွိအစိုးရလက္ထက္တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အထူးအေလးေပးေဆာင္ရြက္သည့္အေနျဖင့္ ၂၁ ပင္လံုညီလာခံႀကီးကိုက်င္းပကာ အရွိန္အဟုန္ျမႇင့္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ ေသာ္လည္း လက္ရွိအခ်ိန္အထိ ေမွ်ာ္မွန္းထားသေလာက္ ခရီးမေပါက္ႏိုင္ဘဲရွိေနသည္။

ယခုလ ၂၃ ရက္ေန႔တြင္ ေနျပည္ေတာ္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဗဟိုဌာန အစည္းအေဝးခန္းမ၌က်င္းပေသာ တစ္ႏိုင္ငံလုံး ပစ္ခတ္တိုက္ ခိုက္မႈရပ္စဲေရးသေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA) လက္မွတ္ေရးထိုးထားသည့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ ဦးေဆာင္အဖြဲ႕ ေခါင္း ေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုရာတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ‘ယုံၾကည္မႈတည္ေဆာက္ေရး’တြင္ ပထမဆုံးအေနျဖင့္ မိမိကိုယ္ကိုယ္ ယုံၾကည္မႈရွိရန္ အထူးအေရးႀကီးေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အတြင္း ဝင္ေရာက္ ရန္အတြက္ မိမိကိုယ္ကိုယ္ ယုံၾကည္မႈ ရွိရန္လိုအပ္ေၾကာင္းႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမရရွိဘဲ အခ်ိန္ၾကာျမင့္ေနပါက တိုင္းျပည္ႏွင့္လူထုနစ္နာမည္ျဖစ္ေၾကာင္း တိုက္တြန္းေျပာၾကား သြားခဲ့ပါသည္။

လတ္တေလာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္းေဒသ မ်က္ႏွာစာအခ်ိဳ႕တြင္ ျဖစ္ေပၚ ေနေသာ တစ္ေက်ာ့ျပန္တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ အဆိုးဘက္သို႔ ဦးတည္မသြားေစေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းေၾကာင္းေပၚသို႔ ေရာက္ရွိလာေရးအတြက္ ပါဝင္သူအားလံုးတြင္ တာဝန္ရွိသည္မွန္ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေရးအရ ၾသဇာႀကီးမားသူတို႔၏ ေစတနာပါပါ ခ်ဥ္းကပ္မႈ၊ စိတ္ရွည္သည္းခံမႈ၊ အေျမာ္အျမင္ႀကီးမားမႈ၊ မဟာဗ်ဴဟာက်က် ထိန္းေက်ာင္းႏိုင္မႈတို႔သည္ ပိုမိုအေရးပါလ်က္ရွိသည္။

ဤေနရာတြင္ အေမရိကန္ သခ်ၤာႏွင့္ေဘာဂေဗဒပညာရွင္ ဂြၽန္နက္ရွ္ (John Forbes Nash) ၏ ဂိမ္းသီအိုရီကို အနည္းငယ္ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပလို၏။ သူသည္ ထိုဂိမ္းသီအိုရီႏွင့္ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္တြင္ ေဘာဂေဗဒဆိုင္ရာ ႏိုဘယ္ဆုကို ရရွိခဲ့သည္။ ပထမပိုင္းတြင္ ဂိမ္းသီအိုရီကို သခ်ၤာဆိုင္ရာဆင္ျခင္နည္းတစ္ခုအေနႏွင့္သာ အသံုး ျပဳခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ စီးပြားေရးနယ္ပယ္မ်ားတြင္သာမက ႏိုင္ငံေရးမ်က္ႏွာစာထိ အသုံးဝင္မႈမ်ားရွိလာကာ ယခုအခါ ကမၻာ့အင္အားႀကီးႏိုင္ငံႀကီးမ်ား၏ ထိပ္သီးေဆြးေႏြး ပဲြမ်ားအထိပင္ ဂိမ္းသီအိုရီကိုအေျခခံသည့္ မဟာဗ်ဴဟာအခင္းအက်င္းမ်ားျဖင့္ အေရးပါေသာ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကိုပင္ ခ်မွတ္ႏိုင္သည္အထိ က်ယ္ျပန္႔လာခဲ့ပါသည္။

ဂိမ္းသီအိုရီတြင္ သုညဂိမ္း (Non Zero-Sum Game) ႏွင့္သုညမဟုတ္ေသာဂိမ္း (Zero-Sum Game) ဆိုသည့္ အေျခခံဂိမ္း (၂)မ်ိဳးပါရွိ၏။ သုညဂိမ္းဆိုသည္မွာ တစ္ဖက္က ႏိုင္လွ်င္ အျခားတစ္ဖက္က ႐ႈံးဆိုသည့္ အ႐ႈံးအႏိုင္အေျဖရွိေသာ ဂိမ္းအမ်ိဳးအစား ျဖစ္ပါသည္။ ႐ႈံးသူႏွင့္ႏိုင္သူတို႔၏ အႏိုင္အ႐ႈံးကို ေခ်လိုက္လွ်င္ ရလဒ္သည္ သုညျဖစ္ၿပီး ဂိမ္းတစ္ခုလုံးအေနႏွင့္ၿခံဳၾကည့္လွ်င္ တစ္ဖက္ကအ႐ႈံးျဖစ္ေနသည့္အတြက္ ပဋိပကၡအသြင္ေဆာင္သည့္ရလဒ္ျဖစ္ၿပီး အက်ိဳးမမ်ားဟု ဆိုပါသည္။ ဒုတိယဂိမ္းအမ်ဳိးအစား ျဖစ္သည့္ သုညမဟုတ္သည့္ဂိမ္း၏သေဘာမွာမူ ႏွစ္ဖက္စလံုးႏိုင္လွ်င္ႏိုင္ (win-win) သို႔တည္းမဟုတ္ ႏွစ္ဖက္စလံုး႐ႈံး (lost-lost) ဆိုသည့္ ရလဒ္မ်ိဳးထြက္သည့္ ဂိမ္းအမ်ိဳးအစားျဖစ္ပါသည္။ ေကာင္းက်ိဳး သို႔မဟုတ္ ဆိုးက်ိဳးတစ္ခုခု ရလဒ္ထြက္သည့္အတြက္ အေျဖသုညမဟုတ္ေသာေၾကာင့္ သုညမဟုတ္ေသာဂိမ္းဟု ေခၚေဝၚျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ဂိမိးသီအိုရီကို လက္ေတြ႕ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္၌ အသံုးခ်ရာတြင္ ႏွစ္ဖက္ပါဝင္ သူတို႔က တစ္ဖက္ကႏိုင္လွ်င္ တစ္ဖက္က႐ႈံးဆိုသည့္ သုညဂိမ္းပံုစံမ်ိဳးမသြားဘဲ သုည မဟုတ္ေသာဂိမ္းမွ ႏွစ္ဖက္စလံုးအႏိုင္ရမည့္ win-win အေျခအေနသို႔ ဦးတည္သြား ေစေရး ေဆာင္ရြက္သြားၾကရမည္ျဖစ္ပါသည္။ ဤေနရာတြင္ ဂြၽန္နက္ရွ္၏ မဟာဗ်ဴ ဟာတစ္ခုျဖစ္သည့္ အေပးအယူမဟာဗ်ဴဟာ (Bargaining Strategy)သည္ နာမည္ ေက်ာ္ၾကားလွပါသည္။ Bargaining သည္ႏွစ္ဖက္စလံုး မနစ္နာေစဘဲ အဆင္ေျပ ေစမည့္ သုညမဟုတ္ေသာဂိမ္းအမ်ိဳးအစားျဖစ္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္ပါေသာေၾကာင့္ ထိပ္ တိုက္ရင္ဆိုင္ေသာနည္း၊ တိုက္ပြဲပံုစံနည္း၊ ေတာင္းဆိုခ်က္နည္းမ်ားျဖင့္ ခ်ဥ္းကပ္ပါ ကေအာင္ျမင္မႈဆီ ဦးတည္မသြားႏိုင္ဘဲ၊ အျပန္အလွန္အဆိုျပဳမႈမ်ားကို အေပးအယူ မွ်မွ်ျဖင့္ ညႇိႏိႈင္းေသာနည္းျဖင့္သာ အေျဖရွာႏိုင္မည္ဟု သီအိုရီသေဘာက ဆိုပါသည္။

လက္ရွိေဆာင္ရြက္ေနေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းစဥ္တြင္ျဖစ္ေပၚေနသည့္ ပဋိပကၡ အသြင္ ေဆာင္ေသာ ပြတ္တိုက္မႈမ်ားကို ဂိမ္းငယ္ေလးမ်ားဟု ယူဆေသာ္ မ်က္ႏွာစာ အသီးသီးရွိႏွစ္ဖက္ပါဝင္သူမ်ား ဂိမ္းကိုအႏိုင္ကစားႏိုင္မႈ၊ အစိုးရတိုင္းရင္းသားလက္ နက္ကိုင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးၾသဇာႀကီးသူတို႔ က မဟာဗ်ဴဟာက်က် ထိန္းေက်ာင္းႏိုင္မႈတို႔သည္သာလွ်င္ တိုင္းျပည္၏ အနာဂတ္ျဖစ္ပါေၾကာင္း ေရးသား ေဖာ္ျပအပ္ပါသည္။

အယ္ဒီတာ

Comments (0)

Leave a reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*