၂ဝ၁၆ အလုပ္သမားက႑အေရြ႕ (သို႔မဟုတ္) ထူးမျခားနားပတ္ပ်ဳိး

၂ဝ၁၆ အလုပ္သမားက႑အေရြ႕ (သို႔မဟုတ္) ထူးမျခားနားပတ္ပ်ဳိး
December 21, 2016 Asian Fame

12:05 pm
၂ဝ၁၆ အလုပ္သမားက႑အေရြ႕ (သို႔မဟုတ္) ထူးမျခားနားပတ္ပ်ဳိး

labour

NLD အစုိးရႏိုင္ငံ့တာဝန္ကို စတင္တာဝန္ယူတဲ့ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တ့ဲ ျမန္မာအလုပ္သမားထုက႑ အေျပာင္းအလဲကို ၾကည့္ရင္ေတာ့ ေကာင္း ကြက္ေတြ ရွိခဲ့သလို မထင္မွတ္ထားတဲ့ျဖစ္ ရပ္ေတြ၊ ေမွ်ာ္လင့္ထားသေလာက္ ျဖစ္မ လာခဲ့တာေတြကုိမ်ားစြာေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း အလုပ္သမားအေရး ေဆာင္ရြက္သူအခ်ဳိ႕ကေတာ့ သိသာထင္ရွားတဲ့အေျပာင္းအလဲေတြ မရွိခဲ့ဘူးလို႔ ေဝဖန္ၾကပါတယ္။

ဝင္ဝင္ခ်င္း ေဆာက္နဲ႔ထြင္းလုိက္ၿပီလားလို႔ ေဝဖန္ခဲ့ၾကတဲ့ အလုပ္သမားသပိတ္ ၿဖိဳခြင္းမႈ

ပထမဦးစြာ ျပည္တြင္းအလုပ္သမား က႑ကိုၾကည့္ရင္ ႀကီးႀကီးမားမားသပိတ္ ေမွာက္မႈ ႏွစ္ခုနဲ႔ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္မႈ တစ္ခုရွိ ခဲ့ပါတယ္။ မႏၲေလးတုိင္းအတြင္းမွာ ျဖစ္ ပြားခဲ့တဲ့ စစ္ကိုင္းအထပ္သားစက္႐ံု Myan-mar Veener Plywood Pravite Co.Ltd သစ္အေခ်ာထည္စက္႐ုံ အလုပ္သမားသပိတ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလထဲမွာ EC စာခ်ဳပ္ပါအခ်က္အလက္ေတြကို အလုပ္ရွင္ က ေဖာက္ဖ်က္တယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ ျဖစ္ ပြားခဲ့တဲ့ဒီျပႆနာဟာ ေနာက္ဆံုးသပိတ္ ေမွာက္မႈျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး အလုပ္ရွင္က အလုပ္သမား ၁၆၃ ေယာက္ကို အလုပ္ထုတ္လုိက္ ရာကေန ေနျပည္ေတာ္ထိ ခ်ီတက္လမ္း ေလွ်ာက္သပိတ္ေမွာက္မႈထိ ႀကီးက်ယ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို ေနျပည္ေတာ္ကို ခ်ီတက္လမ္း ေလွ်ာက္စဥ္မွာပဲ ရဲတပ္ဖြဲ႕ရဲ႕အင္အားသံုးၿဖိဳ ခြဲမႈကို ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒီၿဖိဳခြဲခံရမႈမွာ ဖမ္း ဆီးခံရၿပီးေထာင္က်သြားတဲ့ အလုပ္သမား ေတြဟာ အခု ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာခဲ့ ၿပီျဖစ္ေပမယ့္ ပုဒ္မ ၁၈ နဲ႔ ထပ္မံတရားစြဲဆို ခံေနရပါတယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္ဟာ အစုိးရသစ္ လက္ထက္အတြင္းမွာ ပထမဦးဆံုးအေနနဲ႔ အလုပ္သမားသပိတ္စစ္ေၾကာင္းတစ္ခုကို ၿဖိဳခြဲဖမ္းဆီးခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ဒီအေပၚမွာလည္း အလုပ္သမားထုနဲ႔ အလုပ္သမားအေရး ေဆာင္ရြက္သူေတြပါ အံ့ၾသခဲ့ရပါတယ္။

အစိုးရသစ္ကို ေခါင္းခဲေစတဲ့ ဖိုးသက္ရွည္ အလုပ္သမားသပိတ္

ေနာက္ျဖစ္ရပ္တစ္ခုကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕အလုပ္သမားသပိတ္ေမွာက္မႈမွာ အရွည္ၾကာဆံုးသပိတ္တစ္ခုလို႔ ဆိုရေတာ့ မယ့္ ပုလိပ္ၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ ပန္ဒါခ်ည္မွ်ဥ္နဲ႔အ ထည္စက္႐ံုအလုပ္သမားသပိတ္ ျဖစ္ပါ တယ္။ အရင္အစိုးရလက္ထက္အဆက္ ဆက္ ႏိုင္ငံပိုင္စက္႐ံုအျဖစ္ကေန ပုဂၢလိက ကို လႊဲေျပာင္းရာမွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္းမရွိတဲ့ ကိစၥေပၚအေျခခံ ၿပီး အလုပ္သမားအခြင့္အေရး ေတာင္းဆိုမႈ ေတြအေပၚ အေျခခံျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ စက္႐ံုေရွ႕ သပိတ္စခန္းဖြင့္ခဲ့တဲ့ ပန္ဒါစက္႐ံုအလုပ္ သမားသပိတ္ဟာဆိုရင္ ဒီကေန႔ဆိုရင္ ရက္ေပါင္း ၁၈ဝ နားကိုကပ္ေနၿပီ ျဖစ္ေပ မယ့္ ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ျခင္း မရွိေသးပါဘူး။ ဒီျပႆနာကို ၿမိဳ႕နယ္အ ဆင့္၊ တိုင္းအဆင့္၊ ခံုသမာဓိေကာင္စီစတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြအားလံုး ကိုင္တြယ္ေျဖ ရွင္းေပမယ့္ မေအာင္ျမင္တဲ့အဆံုး အလုပ္ သမားနဲ႔လဝကဝန္ႀကီးဌာန၊ စက္မႈဝန္ႀကီး ဌာန၊ မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရအဖြဲ႕ တို႔ကပါ လက္ေလွ်ာ့ခဲ့ရတဲ့ ျပႆနာတစ္ခု အျဖစ္ မွတ္တမ္းဝင္ခဲ့ပါတယ္။ ေလာေလာ ဆယ္မွာေတာ့ မႏၲေလးတုိင္းေဒသႀကီးဝန္ႀကီးအဆင့္ ေခါင္းေဆာင္ပါဝင္တဲ့ ေကာ္မ တီတစ္ရပ္ဖြဲ႕စည္းၿပီး ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔ႀကိဳးစား ေနေပမယ့္ ေလာေလာဆယ္ ေျပလည္ႏိုင္မယ့္အေနအထားမ်ိဳး မရွိေသးပါဘူး။

မၿပီးဆံုးေသးသည့္ ခံုသမာဓိေကာင္စီ ကုိယ္စားလွယ္ျပႆနာ

(၂)ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ ေရြးေကာက္တင္ ေျမႇာက္ရတဲ့ ခံုသမာဓိေကာင္စီ ေရြးခ်ယ္ပြဲဟာ ဒီႏွစ္မွာေတာ့ အလုပ္သမားထုၾကား စိတ္ဝမ္းကြဲမႈနဲ႔ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္မႈေတြ မ်ားစြာကို ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။ ယခုႏွစ္ ဇူလုိင္ ၁၂ ရက္က ကေနာင္ ခန္းမမွာျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ခံုသမာဓိေကာင္စီအလုပ္သမားကိုယ္စားလွယ္ ေရြးခ်ယ္ပြဲဟာ အလုပ္သမားအဖြဲ႕အစည္းေတြကို ဖိတ္ ၾကားမႈက႑အားနည္းခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေရြးခ်ယ္ပြဲကို အလုပ္သမားအဖြဲ႕အစည္း ေတြ အားလံုး တက္ေရာက္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းမရွိဘဲ ေနာက္ဆံုး အေျခခံအလုပ္သမားေတြ မပါ ဝင္ျခင္း၊ တရားမွ်တမႈမရွိျခင္း၊ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈ မရွိျခင္း စတဲ့ေဝဖန္သံေတြညံခဲ့ၿပီး ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပမႈေတြ မ်ားစြာျဖစ္ပြားခဲ့တာ ဒီကေန႔ထိပဲျဖစ္ပါတယ္။ ရန္ကုန္၊ မႏၲေလး စတဲ့ ၿမိဳ႕ႀကီးမွာေတြ အလုပ္သမားအဖြဲ႕အ စည္း ေခါင္းေဆာင္ေတြအပါအဝင္ အလုပ္သမားေတြ ခ်ီတက္လမ္းေလွ်ာက္သပိတ္ ေမွာက္ၿပီး ခံုသမာဓိေကာင္စီ အလုပ္သမား ကိုယ္စားလွယ္ကို ျပန္လည္ေရြးခ်ယ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။

အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာန အၿမဲတမ္း အတြင္းဝန္ဦးမ်ိဳးေအာင္နဲ႔ တာဝန္ရွိသူေတြ ဟာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ အလုပ္သမားထု ေတြ႕ ဆံုပြဲတစ္ရပ္ျပဳလုပ္ၿပီး သေဘာထားဆႏၵ ခံယူခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တိက်ေသခ်ာတဲ့ အေျဖမထြက္ခဲ့ဘဲ ေနာက္ေနာင္ခံုသမာဓိ ေကာင္စီကိုယ္စားလွယ္ေရြးခ်ယ္ရာမွာ မူ ေဘာင္တစ္ခု ေရးဆြဲျပ႒ာန္းဖို႔ လိုအပ္သြား ၿပီျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ေဆာင္ရြက္သြားမယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္းကိုသာ ေျပာၾကားႏိုင္ခဲ့ပါ တယ္။ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ အလုပ္သ မားဝန္ႀကီးဌာနက ေကာင္စီရဲ႕အလုပ္သမား ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို ျပန္လည္ေရြးခ်ယ္ ေပးဖို႔ သင့္ မသင့္ စဥ္းစားေနတယ္ဆိုတဲ့ အဆင့္မွာပဲ ရွိေနပါတယ္ ။

အခြင့္အေရးမ်ားဆုံးရူံးေနဆဲ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ံုအလုပ္သမားက႑

ယခုႏွစ္ဒီဇင္ဘာလအတြင္းမွာ အရပ္ ဘက္အလုပ္သမားအဖြဲ႕အစည္းငါးဖြဲ႕ စု ေပါင္းထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ‘အနိမ့္ဆံုးကို ျမႇင့္တင္ ေပးျခင္း ျမန္မာႏိုင္ငံအထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္း အေျခအေန အစီရင္ခံစာ’ စစ္တမ္း ထြက္ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီစစ္တမ္းဟာ အလုပ္သမားအ ျငင္းပြားမႈ အမ်ားဆံုးျဖစ္ေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္သားက႑တြင္းက လုပ္ သားေတြခံစားေနရတဲ့ အခြင့္အေရးဆုံး႐ႈံး မႈေတြကို ေဖာ္ထုတ္ထားတဲ့စစ္တမ္းတစ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္တမ္းမွာ အဓိကေဖာ္ျပထား တာကေတာ့ အလုပ္သမားေတြကို ဥပေဒေၾကာင္းအရ ထိေရာက္ေသခ်ာစြာ အကာ အကြယ္ေပးႏိုင္ဖို႔ မ်ားစြာလိုအပ္ေနေသး တယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစစ္တမ္းမွာ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္သား ေတြရဲ႕ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးဆံုး႐ႈံးမႈ ေတြကို ရာခိုင္ႏႈန္းအခ်ိဳးအစားအလိုက္ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီေတာ့ ယခင္အစိုးရလက္ထက္က တည္းက အနင္းခံ အနာခံျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ ျမန္ မာႏိုင္ငံ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ံုအလုပ္သမား ေတြရဲ႕ဘဝဟာ အစုိးရသစ္လက္ထက္ ပထမတစ္ႏွစ္တာအတြင္းမွာ သိသာထင္ရွားတဲ့ေျပာင္းလဲမႈမ်ိဳးမရရွိေသးဘူးလို႔ စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့တဲ့ ALRG အဖြဲ႕ ဒါ႐ိုက္တာ ဦးသူရိန္ေအာင္က ဆိုပါတယ္။

ေဝဖန္ခံခဲ့ရတဲ့လုပ္သားအင္အားစစ္တမ္း

ထူးထူးျခားျခားေနာက္ထပ္ စစ္တမ္းတစ္ခုကေတာ့ အလုပ္သမားနဲ႔လဝက ဝန္ႀကီးဌာနက ယခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လအတြင္းမွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ‘၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ လုပ္သားအင္အား၊ ကေလးလုပ္သားႏွင့္ ေက်ာင္းအၿပီး လုပ္ငန္းခြင္ဝင္ေရာက္မႈ အ ကူးအေျပာင္းဆန္းစစ္ျခင္းစစ္တမ္း’ ျဖစ္ ပါတယ္။ ၁၉၉ဝ ခုႏွစ္ လုပ္သားအင္အား စစ္တမ္းအၿပီး ေနာက္ထပ္ ၂၅ ႏွစ္ၾကာမွ ထပ္မံေကာက္ယူႏိုင္ခဲ့တဲ့ စစ္တမ္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ကမၻာ႕အလုပ္သမားအဖြဲ႕အစည္း ILO အကူအညီအနဲ႔ ILO စံအတိုင္းေကာက္ယူခဲ့တဲ့ ဒီစစ္တမ္းအရ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အလုပ္လုပ္ႏိုင္တဲ့အသက္အရြယ္ လူဦးေရ ၃၄ သန္းေလာက္မွာ အလုပ္လက္မဲ့ တစ္သိန္း ေျခာက္ေသာင္းေက်ာ္သာရွိတယ္ဆိုၿပီး ပါ ဝင္ခဲ့ပါတယ္။ ILO စံအရ တစ္ပတ္ကို အနည္းဆံုး ၁ နာရီအလုပ္မလုပ္တဲ့သူကိုသာ အလုပ္လက္မဲ့အျဖစ္သတ္မွတ္ရမယ္လို႔ သတ္မွတ္ၿပီးေကာက္ယူခဲ့တဲ့အတြက္ အလုပ္ လက္မဲ့ႏႈန္းဟာ တစ္သိန္းေျခာက္ေသာင္းေက်ာ္သာရွိခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ အၿမဲတမ္း အတြင္းဝန္ ဦးမ်ိဳးေအာင္က ဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာ ျမန္မာလူဦးေရစုစုေပါင္းနဲ႔ ယွဥ္ရင္ စစ္တမ္းက ေဖာ္ျပတဲ့အလုပ္လက္ မဲ့ႏႈန္းထားနဲ႔ လက္ေတြ႕ဘဝမွာ ရွိေနတဲ့အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္းဟာ အဆမတန္ကြာလြန္း ေနတယ္လို႔ ျပည္သူေတြက ေဝဖန္ေထာက္ ျပခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီစစ္တမ္းရဲ႕ေနာက္ဆက္တြဲ ေရႊ႕ ေျပာင္းလုပသားအင္အား စစ္တမ္းကိုလည္း ထပ္မံျပဳစုေနၿပီး မၾကာမီမွာ အစိုးရကထုတ္ျပန္ေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

စိုးရိမ္ေရအမွတ္ေရာက္ေနေၾကာင္း သက္ေသေတြနဲ႔ ကေလးလုပ္သားက႑

အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာနက ထုတ္ ျပန္တဲ့ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ လုပ္သားအင္အားစစ္တမ္းထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကေလးလုပ္သား တစ္သန္းေက်ာ္ရွိၿပီး တစ္ဝက္ေက်ာ္ ဟာ အႏၲရာယ္ရွိတဲ့လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ လုပ္ ကိုင္ေနရတယ္လို႔ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ILO ျပ႒ာန္း ခ်က္အမွတ္ ၁၈၂ (အဆိုးရြားဆံုးပံုစံျဖင့္ကေလးလုပ္သားခိုင္းေစျခင္း) လိုက္နာၿပီး ခ်က္ခ်င္းအေရးယူေဆာင္ရြက္ရန္ ဦးစားေပးအခ်က္ကို ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္မွာ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၿပီးသားႏိုင္ငံ ျဖစ္ေနပါတယ္။

၁၉၅၁ အလုပ္႐ံု အက္ဥပေဒနဲ႔ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္ ဆိုင္မ်ားႏွင့္ အလုပ္ဌာနမ်ားဥပေဒထဲမွာသာ ကေလးလုပ္သားေတြ အလုပ္ လုပ္ခြင့္ရွိတဲ့ အသက္အရြယ္အပိုင္းအျခားကို သတ္မွတ္ျပ႒ာန္းထားေပမယ့္ ဒီဥပ ေဒေတြဟာ စနစ္တက်ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ စီး ပြားေရးလုပ္ငန္းေတြအတြက္ပဲ အက်ံဳးဝင္ ၿပီးေတာ့ ကေလးသူငယ္အမ်ားစု အလုပ္လုပ္ေနၾကတဲ့ လယ္ယာက႑နဲ႔ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္၊ အေရာင္းဆိုင္၊ စတိုးဆိုင္၊ ထမင္း ဆိုင္ စတဲ့လုပ္ငန္းမ်ိဳးေတြအတြက္ အက်ံဳး မဝင္ပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ ‘ကေလးလုပ္သားေတြ ကို ဥပေဒနဲ႔တင္းက်ပ္ၿပီး အလုပ္လုပ္ခြင့္ ပိတ္လိုက္ရင္ ကာယကံရွင္မိသားစုေတြရဲ႕ စားဝတ္ေနေရးအရ ပိုမိုဆိုးဝါးတဲ့လုပ္ငန္း ခြင္၊ လိင္လုပ္ငန္းခြင္ေတြကို ေရာက္သြား ရင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ၊ ဒါကို စဥ္းစားေနရပါ တယ္’ လို႔ဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးၫြန္႔ဝင္းက ဆိုပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ကေလးလုပ္သားပေပ်ာက္ေရး အထူးစီမံခ်က္အေနနဲ႔ ဝန္ႀကီးဌာနနဲ႔ ILO တို႔ပူးေပါင္းၿပီး National Plan တစ္ခုကို ေရးဆြဲေနတာ အခ်က္အလက္စုေဆာင္းတဲ့အဆင့္မွာပဲရွိေနပါေသးတယ္လို႔ သိရပါ တယ္။

၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ အိမ္ အကူေတြ ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းခံရမႈ သတင္းေတြ လူမႈကြန္ရက္ေတြေပၚမွာ မ်ားစြာထြက္ ေပၚခဲ့ၿပီး ရဲတပ္ဖြဲ႕က လိုက္လံအေရးယူခဲ့ ရပါတယ္။ ဒီျပႆနာေတြ ျဖစ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းအလုပ္ရွင္အလုပ္သမားသေဘာတူစာခ်ဳပ္မွာ အိမ္အကူေတြ အက်ံဳးဝင္ ေအာင္ ထည့္သြင္းေပးဖုိ႔ အလုပ္သမား အေရးေဆာင္ရြက္သူေတြက ဝန္ႀကီးဌာန ကိုေတာင္းဆိုခဲ့ေပမယ့္ လက္ရွိအခ်ိန္ထိေတာ့ အိမ္အကူလုပ္သား အေရးဟာလည္း ထူးျခားမႈမရွိေသးတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

အလုပ္သမားက႑က အျခားျပႆနာေတြ

တျခားအေရးကိစၥေတြထဲက ထူးျခားျဖစ္စဥ္ေတြကိုထုတ္ႏုတ္ျပသရရင္ အနည္းဆံုးအခေၾကးေငြ ၃၆ဝဝ ကေန ၅၂ဝဝ ထိတိုးျမႇင့္ေပးဖို႔ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္မႈေတြလည္း မ်ားစြာေပၚေပါက္ခဲ့ပါတယ္။ အနည္းဆံုးအခေၾကးေငြ ဥပေဒအရ ၃၆ဝဝ သတ္မွတ္မႈဟာ ၂ ႏွစ္သက္တမ္းသာ ရွိတဲ့အတြက္ မၾကာခင္မွာဆိုရင္ အနည္းဆံုး အခေၾကးေငြကို အစိုးရအေနနဲ႔ ထပ္ မံျပင္ဆင္သတ္မွတ္ေပးရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ထူးျခားမႈကေတာ့ ယခင္ အစိုးရလက္ထက္ကတည္းက မၿပီးဆံုးေသးတဲ့ အလုပ္ရွင္ အလုပ္သမားသေဘာ တူစာခ်ဳပ္ EC ျပႆနာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကိစၥအတြက္ သံုးပြင့္ဆိုင္ေဆြးေႏြးပြဲ ေတြကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကေပမယ့္ အဓိက အလုပ္ရွင္နဲ႔ အလုပ္သမားေတြၾကား ယေန႔ ခ်ိန္ထိ ညႇိႏႈိင္းလို႔ မရရွိေသးပါဘူး။

ကြၽမ္းက်င္လုပ္သားရွားပါးမႈျပႆနာ

ျပည္တြင္းလုပ္သားေစ်းကြက္မွာ ကြၽမ္း က်င္လုပ္သားရွာေဖြခန္႔အပ္မႈနဲ႔့ ကြၽမ္းက်င္ လုပ္သားရွားပါးမႈျပႆနာကို ျမန္မာတို႔ စတင္ခံစားလာရၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏိုဝင္ဘာလအတြင္းက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္း ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းခြင္တစ္ခုမွာ ႏိုင္ငံျခားကလာတဲ့ ဗီယက္နမ္လူမ်ိဳး အလုပ္သမားေတြရဲ႕ ကြၽမ္းက်င္မႈကို ျမန္မာလုပ္ သားေတြ မမီတဲ့အတြက္ အလုပ္မရဘူးဆိုတဲ့ ျပႆနာျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ အြန္လိုင္း အလုပ္အကိုင္ရွာေဖြေရး ဝက္ဘ္ဆိုက္ Work.com.mm ရဲ႕စစ္တမ္း ေတြအရ ကြၽမ္းက်င္လုပ္သားကိုသာအလုပ္ခန္႔မႈဟာ ၂၄ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာနနဲ႔ ကြၽမ္းက်င္မႈစံသတ္မွတ္ေရးအဖြဲ႕ NSSA တို႔အေနနဲ႔ ကြၽမ္းက်င္လုပ္သား လိုအပ္ခ်က္အတြက္ သင္တန္းေက်ာင္းေတြ ဖြင့္လွစ္ အသိအမွတ္ျပဳလက္မွတ္ေတြထုတ္ေပးေနေပမယ့္ အားနည္းေနဆဲျဖစ္တယ္လို႔ NSSA ရဲ႕ တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာ အလုပ္သမားအလုပ္႐ံုစစ္ေဆး ေရးဦးစီးဌာန တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးကေတာ့ ”အခု ကြၽမ္းက်င္လုပ္သား ရွားပါးမႈက တျဖည္းျဖည္း စိန္ေခၚမႈျဖစ္လာၿပီ။ ဒီျပႆနာကို အေရးတႀကီး မေျဖရွင္းရင္ ေနာင္ႏွစ္ေတြမွာ ျမန္မာလုပ္သားေတြ ေနာက္ေကာက္က်က်န္ခဲ့ေတာ့မယ္။ အခု ထိ အစိုးရဘက္က ဒီကိစၥမွာေဆာင္ရြက္မႈ အားနည္းေနတုန္းပဲ” လို႔ဆိုပါတယ္။

အေျပာင္းအလဲမ်ားနဲ႔ ျပည္ပလုပ္သားက႑

ျပည္ပအလုပ္သမားက႑နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ ႏိုင္ငံျခားကို အလုပ္သြားေရာက္လုပ္ကိုင္မယ့္သူေတြ အားလုံးကို အလုပ္သမားပတ္ပို႔စ္ (JP) နဲ႔ သာထြက္ခြာဖို႔ ဒီဇင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔က စၿပီးသတ္မွတ္လိုက္ပါတယ္။ ျပည္ပကို ထြက္ခြာအလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသားစာရင္း အတိအက်ကို သိရွိရမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ့ ဒီကိစၥမွာ JP ေလွ်ာက္ထားမႈကိစၥရပ္ေတြကို တိတိက်က် ကိုင္တြယ္ျခင္းမရွိရင္ေတာ့ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈေတြ ရွိလာႏိုင္တယ္လို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမား အခြင့္အေရးကြန္ရက္ (MWRN) ရဲ႕ ဥကၠ႒ ဦးစိန္ေဌးက မွတ္ ခ်က္ျပဳပါတယ္။

ထိုင္းေရာက္ အလုပ္သမားအေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ NLD အစိုးရ အာဏာလႊဲေျပာင္းရယူၿပီး ဇြန္လအတြင္းမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံကို ၃ ရက္ၾကာ ခရီးသြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီခရီးစဥ္မွာ ထိုင္းေရာက္ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားေတြရဲ႕ျပႆနာကို ႏွစ္ႏိုင္ငံ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔အတြက္ အေရးပါတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာ-ထိုင္း ႏွစ္ႏုိင္ငံ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ေရးဆုိင္ ရာ သေဘာတူညီခ်က္ အပါအဝင္ အလုပ္သမား အလုပ္ခန္႔ထားေရးဆုိင္ရာသေဘာ တူညီခ်က္နဲ႔ အလုပ္သမားေရးရာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရးဆုိင္ရာ နားလည္မႈစာခြၽန္ လႊာေတြကို လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ”ဒီႏွစ္အတြင္းမွာေတာ့ ထုိင္းေရႊ႕ေျပာင္း လုပ္သားက႑က တိုးတက္ခဲ့တယ္။ သူ (ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ )ထိုင္းကိုသြားၿပီး အစုိးရခ်င္းညႇိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့တယ္။ အဲ့ ဒီအတြက္ထိုင္းမွာ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားကူညီေရးစင္တာလိုမ်ိဳးေတြ ဖြင့္ခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ ၾကားပြဲစားေတြကို ထိုင္းဘက္က ထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြ လုပ္ခဲ့တယ္”လို႔ (MWRN) ဥကၠ႒ ဦးစိန္ေဌးက ဆိုပါတယ္။

ေနာက္ထပ္ အမႈတြဲေဟာင္းတစ္ခု ျဖစ္တဲ့ လိပ္ကြၽန္းလူသတ္မႈက ‘ဝင္းႏွင့္ ေဇာ္’အေရးကေတာ့ အားရစရာအေနအထားကို မေရာက္ရွိေသးသလို အမႈဟာလည္း မၿပီးျပတ္ေသးပါဘူး။ အယူခံတရား႐ံုး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေစာင့္ေနတဲ့ကာလ ျဖစ္ပါတယ္။ ထုိင္းဘုရင္သစ္အျဖစ္ နန္းတက္တဲ့ ေလာင္ကြန္းဘုရင္က ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ အ က်ဥ္းသားေတြကို လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေပးခဲ့ေပမယ့္ ျမန္မာလုပ္သားႏွစ္ဦးက ေတာ့ မပါဝင္ခဲ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာ့တပ္ မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴး ႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္ကေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏိုဝင္ဘာ ၂၂ ရက္ေန႔က ထိုင္းကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္အသစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဆူရာေပါင္ ဆုရဖုံ ဆုဝမ္နအပ္နဲ႔ေတြ႕ဆံုစဥ္ လိပ္ကြၽန္းအမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေမတၱာရပ္ခံမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားအေရး နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရွိေနေသးတဲ့အားနည္းခ်က္ ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဦးစိန္ေဌးက ”အားနည္းခ်က္ကေတာ့ ထုိင္းႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ သံ႐ံုးေတြကို ေသခ်ာမႀကီးၾကပ္ႏိုင္ေသးတာပဲ။ သံ ႐ံုးကတာဝန္ရွိသူေတြဟာ အလုပ္သမား ေတြအေပၚ ေခါင္းပံုျဖတ္မႈေတြ ရွိေနတုန္း ပဲ။ ဒါေၾကာင့္ အက်င့္ပ်က္ဝန္ထမ္းေတြကို ထိေရာက္စြာကိုင္တြယ္ဖို႔ လိုအပ္ေနတုန္းပါပဲ”လို႔ မွတ္ခ်က္ျပဳပါတယ္။

ဒီႏွစ္မွာ မေလးရွား ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္ သားအေရးဟာလည္း ထူးျခားခဲ့ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းက ဘဂၤါလီ အေရးကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မေလးရွားႏိုင္ငံ တြင္းမွာရွိတဲ့ ျမန္မာေတြအတြက္ အႏၲရာယ္ရွိလာႏိုင္တဲ့အေနအထားေတြေၾကာင့္ ဒီဇင္ဘာ၆ ရက္ေန႔မွာ ျမန္မာကေန မေလးရွားကို အလုပ္သမားပို႔ခြင့္ ေခတၱပိတ္လိုက္ ပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာ ျမန္မာျပည္ပအလုပ္အကိုင္ဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းရွင္မ်ား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (MOEAF) တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး (၂) ဦးျမတ္သူက ”ေအဂ်င္စီေတြေတာ့ ေတာ္ ေတာ္ေလးအက်ပ္႐ိုက္သြားတယ္။ ေခၚစာက်ၿပီးသားေတြလည္း မသြားရေတာ့ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီလိုမလုပ္လို႔ကလည္း မျဖစ္ဘူး ေလ”လို႔ မွတ္ခ်က္ျပဳပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မေလးေရာက္ျမန္မာေတြ လံုၿခံဳေရးအတြက္ သံ႐ံုးေတြကေန သတိ ေပးစာေတြထုတ္ျပန္ခဲ့ရပါေသးတယ္။ မေလးရွားကို လုပ္သားပို႔ခြင့္ပိတ္ထား မႈကို အေျခအေနတည္ၿငိမ္မွ ျပန္ဖြင့္ေပး မယ္လို႔ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးဦးသိန္းေဆြက ေျပာၾကားထားေပမယ့္ လက္ရွိ ရခိုင္ျပည္ နယ္အတြင္းက ဘဂၤါလီအေရးေတြ တည္ၿငိမ္မႈမရွိေသးတဲ့အတြက္ မေလးရွားကိုလုပ္သားပို႔ခြင့္ ျပန္လည္ခြင့္ျပဳေရးကေတာ့ အနည္းငယ္ၾကာရွည္ဦးမယ္လို႔ အလုပ္အ ကိုင္ေအဂ်င္စီေတြက ခန္႔မွန္းၾကပါတယ္။

၂ဝ၁၆ အလုပ္သမားက႑ နိဂုံး

ႏိုင္ငံေတာ္ အာဏာကို စတင္လႊဲ ေျပာင္းယူလိုက္တဲ့ အခ်ိန္အခါျဖစ္တာနဲ႔အ ညီလက္ရွိ တိုင္းျပည္စီးပြားေရးအေပၚ မွီတည္ျဖစ္ပ်က္လာတဲ့ စားဝတ္ေနေရးအရ အလုပ္သမားထုရဲ႕ ေတာင္းဆိုသံ၊ အရင္ အစဥ္အဆက္ အားနည္းခဲ့တဲ့ ဥပေဒပိုင္း ဆုိင္ရာ အားနည္းခ်က္ေတြေအာက္မွာ အနည္းဆံုးအခေၾကးေငြကိစၥ၊ ခံုသမာဓိ ေကာင္စီကိစၥ၊ အိမ္ေဖာ္ျပႆနာ၊ ေရႊ႕ ေျပာင္းလုပ္သားအေရး စတဲ့ကိစၥေတြဟာ အစိုးရသစ္အတြက္ အဓိကစိန္ေခၚမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္ ။ဒ့ါအျပင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အဓိကအ သားေပးလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ တုိင္းျပည္ျဖစ္ တာနဲ႔အညီ အျခားက႑ေတြမွာ ထူူးျခားတဲ့ေျပာင္းလဲမႈမရွိခဲ့တာကိုလည္း ေတြ႕ရ တယ္လို႔ ေဝဖန္မႈေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအလုပ္သမားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ AFFM ရဲ႕ အေထြေထြအတြင္း ေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးဇာနည္ေသြးက ”ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးမရရင္ ဘာမွလုပ္လို႔မရဘူးဆိုတာ မွန္ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကခ်က္ ျခင္းမၿပီးႏိုင္ဘူး။ တန္းတူညီမွ်မႈရွိေအာင္ အက်ိဳးစီးပြား ေဆာင္ရြက္ၿပီးမွ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးလုပ္ရမွာ။ ျပည္တြင္းအလုပ္သမားေရး နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး NLD က ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေသးျခင္းမရွိတာကို ေတြ႕ရတယ္။ အလုပ္အကိုင္ဖန္တီးေပးမႈ ေတာ္ေတာ္အားနည္းတယ္။ ကြၽမ္းက်င္လုပ္သားေတြျဖစ္ဖို႔ အခြင့္အေရး နည္းေနတုန္းပဲ။ အစိုးရကလည္း ခုထိကူညီေပးျခင္းမရွိေသးဘူး။ ဒီလိုအ ေျခအေနမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုပဲ လုပ္ေနမယ္ တျခားကိစၥေတြ အာ႐ံုမစိုက္ဘူးဆိုရင္ တိုင္းျပည္အေျခအေနက စိုးရိမ္စရာျဖစ္သြားႏိုင္တယ္”လို႔ မွတ္ခ်က္ျပဳပါတယ္။

ရဲလြင္

Comments (0)

Leave a reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*