ျမန္မာ့ေျမထြက္ ေက်ာက္မ်က္ ရတနာ၊ တြင္းထြက္သတၱဳသယံ ဇာတေတြကို အနာဂတ္ႏိုင္ငံေတာ္နဲ႔ ေနာင္လာေနာင္သားေတြ အရွည္ သျဖင့္ သံုးေဆာင္ခံစားႏိုင္ေရး အဆိုတစ္ရပ္ကို ၾသဂုတ္လ ၁၈ ရက္ေန႔ကက်င္းပတဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ ေတာ္အစည္းအေဝးမွာ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးက တင္သြင္းခဲ့ ပါတယ္။ ေစတုတၱရာ မဲဆႏၵနယ္ အမတ္ ဦးေက်ာ္ေအာင္လြင္က “ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံသားမ်ား ပိုင္ဆိုင္သည့္ ေပါၾကြယ္ဝလွေသာ ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ားႏွင့္ တြင္း ထြက္သတၱဳ သယံဇာတမ်ားအား အနာဂတ္ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ ေနာင္လာ ေနာက္သားမ်ား အရွည္သျဖင့္ သုံး ေဆာင္ခံစားႏိုင္ေရးအတြက္ စနစ္ တက် တူးေဖာ္ထုတ္လုပ္ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ေပးပါရန္ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရအား တိုက္တြန္းေၾကာင္း”အဆိုကို ျပည္သူ႕လႊတ္ ေတာ္မွာ တင္သြင္းခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ေအာင္လြင္ရဲ႕အဆိုကို ဖားကန္႔ၿမိဳ႕နယ္အမတ္ ဦးတင္စိုးက ေထာက္ခံေဆြးေႏြးၿပီး ျပည္သူ႔လႊတ္ ေတာ္မွာ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးသြားဖို႔ အတည္ျပဳ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
အဆိုတင္သြင္းသူ ဦးေက်ာ္ ေအာင္လြင္က “ဒီသယံဇာတေတြကို မည္သူေတြ ခံစားသံုးေဆာင္ေနပါ သလဲ၊ အေျဖရွာရမွာပါ။ သယံဇာ တစီမံခန္႔ခြဲမႈ အစီရင္ခံစာရဲ႕သယံ ဇာတ အထြက္ဆံုး ၅၈ႏိုင္ငံမွာ အဆင့္ ၅၈ ျဖစ္ေနပါတယ္။၂ဝ၁၄ တစ္ႏွစ္ တည္း တရားဝင္ေက်ာက္စိမ္း တူးေဖာ္ထုတ္မႈ US ေဒၚလာသန္း ေထာင္ေပါင္း ၃၁ ရွိတယ္လုိ႔ ႏိုင္ငံတကာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕တစ္ခုကခန္႔မွန္းထားတာေတြ႕ရပါတယ္။
ေဟာင္ေကာင္မွာ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္က ေလလံဆြဲဝယ္ယူခဲ့တဲ့ ေက်ာက္စိမ္း ၂၇လံုးနဲ႔သီကံုးထားတဲ့ လည္ဆြဲဟာ US ေဒၚလာ သန္း ေပါင္း၂၇.၄၄ (ျမန္မာေငြသိန္း ေပါင္း သံုးသိန္းခုႏွစ္ေသာင္းေက်ာ္)နဲ႔စံခ်ိန္တင္ေရာင္းခ်ခဲ့တာကို ၾကည့္ ရင္ အဖိုးတန္ေက်ာက္စိမ္းေတြ ၇ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ ျပည္ပကို ေမွာင္ ခုိထြက္ေနတယ္ဆိုတာ ခန္႔မွန္းလုိ႔ရ ပါတယ္”လို႔ အဆိုထဲမွာ ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ မဆင္မျခင္ ေက်ာက္ မ်က္တူးေဖာ္မႈေတြနဲ႔ စြန္႔ပစ္ေျမ စာပံုေတြေၾကာင့္ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ကေန ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္အထိ ဖားကန္႔ေဒသမွာ ေျမစာပံုၿပိဳက်မႈ ၁၇ႀကိမ္ ျဖစ္ပြား ခဲ့ၿပီး ၂ဝ၁၅ခုႏွစ္ ေျမစာပုံၿပိဳက်မႈမွာ လူ ၂ဝဝ ေက်ာ္ေသဆံုးခဲ့ရေၾကာင္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ သယံဇာတႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဝန္ ႀကီးရဲ႕ေျပာၾကားခ်က္အရ ဖားကန္႔ေဒ သမွ စက္ယႏၱရား တစ္ေသာင္း ေက်ာ္မွာ ၆ဝဝဝ ေက်ာ္သာ တရား ဝင္ျဖစ္ၿပီး ၄ဝဝဝေက်ာ္ဟာ တရားမဝင္ သံုးစြဲေနေၾကာင္းသိရ တယ္လို႔ ဦးေက်ာ္ေအာင္လြင္က ထပ္ေလာင္း ေျပာဆိုသြားပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ေအာင္လြင္ရဲ႕အဆိုကို ေထာက္ခံတဲ့ ဖားကန္႔အမတ္ ဦးတင္ စိုးကလည္း ….
“ျပီးခဲ့တဲ့ ေက်ာက္စိမ္းတူး ေဖာ္ ခ်ိန္ကာလက ဖားကန္႔ေဒသမွာရွိတဲ့ ယႏၱရားေပါင္း တစ္ေသာင္းေက်ာ္ရွိ တဲ့အနက္၄ဝဝဝေက်ာ္ကို ရပ္နား ခိုင္းထားတယ္လို႔ ဝန္ႀကီးဌာနက ေၾကညာပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ လံုးခင္းဖားကန္႔တစ္နယ္လံုးမွာ ရပ္နားခိုင္းထားပါတယ္ဆိုတဲ့ ယႏၱ ရားၾကီးမ်ားေရာ ေသာင္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ယႏၱရားႀကီးမ်ားဟာ ညအခါ လူေခ် တိတ္ခ်ိန္မွာ လူေနရပ္ကြက္ေတြ ကိုျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး လံုးခင္းအုပ္စုမွာ ရွိတဲ့ မုိးပင္ကထန္ စတဲ့ေနရာေတြ ကိုေရႊ႕ၿပီး အႀကီးအက်ယ္တူးေဖာ္ လိုက္ၾကတဲ့အခါ ၈ လေလာက္အခ်ိန္ အတြင္းမွာပဲ ဧကရာေထာင္ခ်ီရွိတဲ့ လုပ္ကြက္ေတြဟာ အနက္ေပေလး ငါးရာရွိတဲ့ က်င္းႀကီးေတြအျဖစ္ကို ေရာက္ရွိသြားၾကပါတယ္။ တစ္စီးကို ေဒၚလာ ၈သိန္းေလာက္တန္တဲ့ အိမ္ေလာက္ႀကီးတဲ့ DumpTruck ကားႀကီးေတြ ၊PC 2000 လို႔ေခၚတဲ့ ေဒၚလာ ၃ သန္းေလာက္တန္တဲ့ ဧရာမ ဘတ္ဖိုးႀကီးေတြနဲ႔ အခုလက္ ရွိလုပ္ေနတဲ့ ႏႈန္းအတိုင္းသာ ဆက္ ၿပီးေတာ့ လုပ္သြားဖို႔ ခြင့္ျပဳလိုက္ရင္ ေသခ်ာပါတယ္။ ဖားကန္႔ေက်ာက္ စိမ္းရတနာနယ္ေျမဆိုတာ ႏွစ္ အနည္းငယ္အတြင္းမွာ ေပ်ာက္ကြယ္ သြားမွာပါ” လို႔ ဆိုပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေက်ာက္စိမ္း ထြက္ရွိရာေနရာေတြကေတာ့ ကခ်င္ ျပည္နယ္မွာ လံုးခင္း ၊ ဖားကန္႔ ၊ မိုးၫွင္းၿမိဳ႕နယ္က ေမာ္ဟန္ ၊ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသၾကီးက ေမာ္လူးနဲ႔ ခႏၲီး စတဲ့ေဒသေတြျဖစ္တယ္လို႔ သိ ရပါတယ္။
လံုးခင္းဖားကန္႔ရတနာနယ္ေျမအျဖစ္သတ္မွတ္ထားတဲ့ ဧရိယာဟာ ၁၇၄၄၇၅၇ ဧကရွိတယ္လို႔ သိရ ပါတယ္။ ဒီထဲမွာ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီ ၅၂၂ ခုအတြက္ ခ်ထားေပးတဲ့လုပ္ ကြက္ေပါင္း ၅ဝ၇ဝ ကြက္ အက်ယ္ အဝန္း ၅ဝ၇ဝ ဧကရွိေၾကာင္း၊ ေက်ာက္နီလုပ္ကြက္ခ်ထားေပးတဲ့ ကုမၸဏီ ၆ ခုအတြက္ ၁၇ ဧကရွိ ေၾကာင္း၊ အက်ိဳးတူကုမၸဏီ ၁၆၂ ခုနဲ႔ အက်ိဳးတူလုပ္ကြက္ ၂၂၄ ကြက္ခ် ထားေပးတဲ့ဧရိယာကေတာ့ ၈၆၇၃ ဧကျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ အခု ခ်ိန္မွာ လုပ္ကြက္သက္တမ္းေတြ လစဥ္နဲ႔အလုိက္ ကုန္ဆံုးေနတဲ့ အတြက္ ဒီေလာက္ေတာ့မရွိေလာက္ ေတာ့ဘူးလို႔ ဦးတင္စိုးက ဆိုပါတယ္။
“လက္ကြက္ေတြကို လက္တစ္ ဆုပ္စာ လူတစ္စုနဲ႔ကုမၸဏီႀကီး မ်ားကသာ ရယူပိုင္ဆိုင္ထားၾကပါ တယ္။ လုပ္ကြက္ရွိသူလူမ်ားထံက လုပ္ကြက္တစ္ကြက္ကို သိန္းေပါင္း ၂ဝဝဝ / ၃ဝဝဝ ကေန သိန္းေပါင္း ေသာင္ခ်ီထိေပးဝယ္ၿပီး လုပ္ေနၾကသူ ေတြရွိသလို လုပ္ကြက္ရွင္ကိုအစု သံုးစု တစ္စုေပးၿပီးလုပ္ကိုင္ေနတာ ေတြလည္းရွိပါတယ္။ ဒါဟာ ဥပေဒနဲ႔ ကိုက္ညီမႈမရွိေပမယ့္ ေျမျပင္မွာဒီအတုိင္းပဲျဖစ္ေနပါတယ္။လုပ္ကြက္ ရွင္ကိုလည္းအစုေပးရ ၊ ႏိုင္ငံေတာ္ ကိုလည္း အက်ိဳးတူအတြက္ ရွင္းရဦး မယ္၊ စက္ယႏၱယားေတြလည္းစိုက္၊ ထုတ္လုပ္မႈကုန္က်စရိတ္ေတြလည္းစိုက္ရေတာ့ သူတို႔အတြက္အက်ိဳး အျမတ္ရွိေအာင္ ထြက္လာတဲ့ ေက်ာက္ေကာင္းေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္ ကို မအပ္ေတာ့ဘဲ နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ခိုး ထုတ္ၾကပါေတာ့တယ္။ လုပ္ငန္းရွင္ တခ်ိဳ႕ရဲ႕ေျပာစကားအရ မခိုးခ်င္ ေပမယ့္လည္း ကိုက္ေအာင္ေတာ့ ခိုးၾကရတယ္လို႔ သိရပါတယ္” ဖားကန္႔အမတ္ ဦးတင္စိုးက ေျပာပါတယ္။
ဒီေနာက္မွာေတာ့ ထြက္လာတဲ့ ေက်ာက္စိမ္း ၇ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ ဟာ တ႐ုတ္ျပည္ကို နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ ေရာက္ရွိသြားပါေတာ့တယ္လို႔ သူက ထပ္ေလာင္းဆိုပါတယ္။
“ျမန္မာျပည္မွာ ေက်ာက္မ်က္ ရတနာျပပြဲကို တစ္ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ပဲလုပ္ ႏိုင္ေပမယ့္တ႐ုတ္မွာ လတိုင္း လုပ္ ႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ ျပထားတဲ့ ေက်ာက္ေတြ အားလံုးဟာ ျမန္မာ ျပည္က ေက်ာက္ေတြပဲ ဆိုတာလည္း အားလံုးသိပါတယ္။ တစ္ခါမွမျမင္ဖူး တဲ့ အင္မတန္မွ အရည္အေသြး ေကာင္းတဲ့ ေက်ာက္ေတြလည္း ပါဝင္ေနပါတယ္”လို႔ ဖားကန္႔အမတ္ ဦးတင္စိုးက ဆိုျပန္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဥပေဒကို ဟာကြက္ မရွိေအာင္ ေသခ်ာေရးဆြဲသင့္ ေၾကာင္း၊ ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြ ဟာ တူးေဖာ္ပံု၊ တူးေဖာ္နည္းေတြ သေဘာသဘာဝမတူညီၾကတဲ့ အတြက္ ဒါေတြကို အားလံုးၿခံဳၿပီး ဥပေဒေရးဆြဲလုိက္တဲ့အခါမွာ ဥပေဒမွာ ဟာကြက္ေတြေပၚလာ ေတာ့ေၾကာင္း၊ ယင္းေၾကာင့္ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္း ဥပေဒကို သီးသန္႔ ျပ႒ာန္းသင့္ပါ ေၾကာင္းကိုလည္း ဖားကန္႔အမတ္ ဦးတင္စိုးက ထပ္ေလာင္းအႀကံျပဳ ေဆြးေႏြးသြားခဲ႔ ပါတယ္။
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ ဆက္ လက္ေဆြးေႏြးဖို႔ အတည္ျပဳလိုက္တဲ့ ဒီအဆိုနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြး လိုၾကတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေတြဟာလာမယ့္ ၾသဂုတ္လ ၂၁ ရက္ေန႔ ညေန ေနာက္ဆံုးထားၿပီး အမည္စာရင္းေပးသြင္းရမွာျဖစ္ ေၾကာင္း သိရပါတယ္။
ရဲလြင္