“ေမာင္ဘသည္ စာတစ္အုပ္ ကို ကြၽႏ္ုပ္အား ေပး၏” ဟု ေရးသင့္ပါလ်က္ “ေမာင္ဘသည္ စာတစ္အုပ္အား ကြၽႏု္ပ္ကိုေပး၏” ဟု ေရးပါမူ မွား သည္ဟု ဆိုသင့္သည္။ “ေမာင္ဘသည္ စာတစ္အုပ္အား ကြၽႏ္ုပ္အား ေပး သည္” ဟု ေရးပါမူကား မွား႐ံုသာမက (ကြၽႏ္ုပ္အဖို႔)
နားကေလာလွသည္။ သို႔ႏွင့္လည္း ‘အား’ႏွစ္လံုး ထပ္ေရးၾကသူ အေတာ္မ်ားလာ၍ “အထူးသျဖင့္ ျမန္မာအသံသည္ ကြၽႏ္ုပ္၏နားကို ခဏခဏႏွိပ္စက္တတ္ေလသည္။”
(ေရႊဥေဒါင္း၏ ခြန္အားရွိေသာစာမွ)
ဆရာႀကီးေရႊဥေဒါင္းက ဝိဘတ္ အမွားေတြႏွင့္ ဖတ္ရြတ္ထုတ္လႊင့္ခဲ့ေသာ ဟိုတုန္းက ျမန္မာ့အသံကို ‘အထူးသျဖင့္’ဟု ဝိေသသျပဳကာ ေဝဖန္ေရး သားခဲ့ပါသည္။ ‘ခဏခဏ ႏွိပ္စက္တတ္သည္’ဟု ဆိုသျဖင့္ ထိုအမွားမ်ားကို မွားမွန္းမသိဘဲ ရြတ္ဖတ္ထုတ္လႊင့္ေနျခင္းျဖစ္မည္ဟု ယူဆရပါသည္။ လူရႊင္ ေတာ္ႀကီး ဓာတ္ဆီ၊ ဓာတ္ဆံတုိ႔ဆိုလွ်င္ေတာ့ ‘နားရာဇဝတ္ သင့္လုိက္ေလကြယ္’ဟု ေျပာၾကေပလိမ့္မည္။
‘ဓာတ္ဆီ၊ ဓာတ္ဆံ’ဟူေသာ အမည္နာမမ်ားကို ယခုကာလ ကေလး မ်ားဆိုလွ်င္၊ ကေလးမ်ားသာမဟုတ္ လူငယ္၊ လူလတ္မ်ားအထိ ‘ဓာတ္စီ၊ ဓာတ္စံ’ဟု ေရးၾကလိမ့္မည္ထင္သည္။ စလံုး၊ ဆလိမ္၊ မုန္႔ႀကဳိးလိမ္ကာ စ- ဆ မပီေတာ့ေသာ (သို႔မဟုတ္) မပီတာမွန္း၊ မွားေနတာမွန္း မသိၾကေသာ ကာလ ျဖစ္ၿပီး မည္သူစၿပီးမွားခဲ့မွန္းလည္း သတိျပဳခဲ့ၾကပံုမရေခ်။ ဆရာေတြ၊ ဆရာမ ေတြ မသင္ခဲ့၍လား။ ရွစ္တန္း ျမန္မာစာသဒၵါသင္႐ိုးမွာ ေဃာသ၊ အေဃာသ၊ ဓနိတ၊ သိထိလ။ သံျပင္း၊ သံညင္း၊ သံတင္း၊ သံေပ်ာ့ စသည္ျဖင့္ ထိပ္ဆံုးမွစပါ သည္။ သံုး၊ ေလး၊ ငါးမွတ္ဖိုးသာ ေမးတတ္သျဖင့္ ဟုတ္တိပတ္တိမသင္ဘဲ မွတ္စုက်က္ခုိင္းၿပီး ေက်ာ္လႊားသြားလွ်င္ေတာ့ျဖင့္မသိ။
“ဆိတ္မရွိနဲ႔ သိုးပဲရွိ၊ စိတ္စိုး၊ ဆုိးရိမ္၊ ဗိုက္စာ..စသည္ျဖင့္ သာဓက ေတြျပရလွ်င္ အမ်ားႀကီးျဖစ္သည္။ စာစီစာကံုးကဲ့သို႔ေသာ ျပ႒ာန္းစာမဟုတ္ သည့္ စာမ်ားေရးၾကလွ်င္ ပိုေတြ႕ရတတ္ပါသည္။ ျပင္ေပးလည္း ခဏပဲရ သည္။ အမွားမ်ားႏွင့္ အံေသေနေသာ ကေလးမ်ားအတြက္ နည္းလမ္း ရွာသည့္အခါ အသံမွားရာမွ စာပါလုိက္မွားေနျခင္းဟု အနီးစပ္ဆံုးေတြ႕ရပါ သည္။ အသံဆိုတာ ေလတစ္မ်ဳိးျဖစ္၍ ဘယ္သူမွလည္း ေလကိုသတ္ပံု စစ္ ၍မလြယ္ေသာအခါသည္အတိုင္းသာဆက္မွားေနၾကပါေတာ့သည္။ အထူး သျဖင့္ ႐ုပ္သံမီဒီယာမ်ားမွ အစီအစဥ္တင္ဆက္သူမ်ားပါသည္အတိုင္း လိုက္ မွားေျပာေန၊ တင္ဆက္ေနၾကပါေတာ့သည္။ ခပ္တည္တည္ပါပဲ။ သို႔ေသာ္ လည္း သူ႔ဟာႏွင့္သူေတာ့ ဟုတ္ေနၾကပါသည္။
တစ္ခါက ဆရာ ေမာင္စြမ္းရည္ ကဲ့သို႔ေသာ ကဗ်ာကဝိ၊ စာေပပညာရွိ က ‘—-မုန္းတယ္’ အမည္ျဖင့္ သတ္ပံုအမွား၊ အသံအမွားမ်ား အေၾကာင္း စီးရီးလိုက္ေရးခဲ့ဖူးသည္ ကို မွတ္မိေနပါသည္။ မည္သူေတြ တန္ဖိုးထားမွတ္သား နာယူခဲ့ၾကပါ သနည္း။ တခ်ဳိ႕မွာ သိပင္မသိလုိက္ ဟု ထင္ပါသည္။ သဒၵ- အသံ(စကား)မွ စာသို႔ေရာက္ရွိခဲ့ေလရာ ထိုအသံမွားယြင္းမႈမွာ သဒၵါကို ထိခိုက္ပါသည္။ သဒၵါမွားလွ်င္ စာမွားပါသည္။ ‘သဒၵါမတတ္ စာမတတ္’ ဟု ဆို႐ိုးစကားပင္ရွိခဲ့ပါသည္။ စလံုး၊ဆလိမ္ အမွားထက္ ပိုဆိုးၿပီး လိုက္ျပင္၍ မရႏိုင္ေတာ့ေလာက္ေသာ အမွားတစ္ခုရွိပါေသး သည္။ ၄င္းမွာ ‘ေရွ႕၊ ေနာက္ ႏွင့္ အေရွ႕၊ အေနာက္’ အသံုးပင္ျဖစ္ပါ သည္။
ေရွ႕- ေရွ႕ေမွာက္၊ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ ေနရာ၊ အရပ္ (Infront of…)
အေရွ႕- ေနထြက္ရာအရပ္မ်က္ႏွာ(East)
ေနာက္- ေနာက္ေက်ာ၊ ေက်ာဘက္ ေနရာ၊ အရပ္ (Behind)
အေနာက္- ေနဝင္ရာအရပ္မ်က္ႏွာ (West)
ဘာမွ႐ႈပ္စရာမရွိေအာင္ ရွင္းေနသည္ကို လာ႐ႈပ္ျဖစ္ေအာင္ ႐ႈပ္ေနေသး သည္။ အစက ကေလး ေတြေလာက္သာ မွားေနသည္မွတ္ခဲ့ သည္။ ေနာက္မွ ကေလးႀကီးေတြ၊ လူငယ္ႀကီးေတြ၊ လူလတ္ေတြလည္း မွားေနၾကသည္ကို သတိျပဳမိပါသည္။ ဘယ္ တုန္းေလာက္က စမွားေနခဲ့ၾကသနည္းဟု မွန္းဆရခက္ပါသည္။ ဗမာစစ္စစ္ မဟုတ္ေသာ တစ္စံုတစ္ေယာက္မွ စတင္ကူးစက္ ျပန္႔ပြားမွားယြင္း ခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္ႏုိင္သည္ဟု ဆင္ျခင္ မိပါသည္။ ေရွ႕မွာဆိုခဲ့သလို ေလ ကိုမည္သို႔ သတ္ပံုစစ္ရမည္နည္း။တခ်ဳိ႕ကေလးမ်ားဆိုလွ်င္ အေတာ္ကို သနားစရာေကာင္းပါ သည္။ အေရာင္တစ္မ်ဳိးျဖစ္သည့္ ‘ပန္းေရာင္’ ကို ‘အပန္း’ ဟု ေခၚေနၾက သည္။ အနီ၊ အဝါ၊ အျပာ၊ အစိမ္း ဆိုတာ ေတြက ‘အ’ ပါေနေတာ့ ပန္းေရာင္ကို အပန္းဟုေခၚ လုိက္ ျခင္းျဖစ္မည္။ ျမန္မာစာ၊ ျမန္မာစကား၌ စကား ေခ်ာေျပာမႈ (ဝါစာ သိလိ႒) သေဘာအရ၊ သဒၵါသေဘာအရ အ-ပစၥည္း ေပါင္းစပ္ေခၚဆိုရ ျခင္း ျဖစ္သည္ကို စတင္မွားယြင္းခဲ့သူ မသိခဲ့၍ဟု သာ ယူဆရပါသည္။ ခက္သည္က ထိုအမွားမ်ားက စကားအျဖစ္မွ စာအျဖစ္ျပင္မရသည့္ စာမ်က္ႏွာ ေပၚ (On Paper) သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါသည္။ ထိုမွတစ္ဆင့္ ႐ုပ္သံမီဒီယာ တခ်ဳိ႕၊ အစီအစဥ္တင္ဆက္သူ လူငယ္ကေလးမ်ားထံ ေရာက္ရွိ ထုတ္လႊင့္ေနၾကပါၿပီ။ ျမန္မာစာတန္းထိုး ဇာတ္ကားမ်ားမွာေတာ့ စာႏွင့္မွားၾကသည္ေပါ့။
အမွားၾကာ အမွန္ျဖစ္ ဆိုစကားမွာ မွန္ၿပီးရင္း မွန္ေနပါၿပီ။ ျမန္မာ စာ၊ ျမန္မာမႈဆုိင္ရာ ပညာရွိႀကီးမ်ားလည္း ေတြ႕ျမင္ၾကားသိၿပီး စိတ္ဝမ္း မခ်မ္းမသာ ရွိခဲ့ၾကလိမ့္မည္ထင္ပါသည္။ ျပင္လည္း ျပင္ခုိင္းၾက၊ ေထာက္ျပၾကလိမ့္မည္ ထင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ယခုထိမွားေနၾကဆဲ သာ ျဖစ္ပါသည္။ အသံလႊင့္မီဒီယာ၊ ႐ုပ္သံမီဒီယာမ်ားတြင္ ပညာရွိမ်ား၊ ပညာရွင္မ်ား၊ စာေပပညာရွင္မ်ား၏ ေဆြးေႏြးခန္းကဲ့သို႔ေသာ က႑ မ်ား ပါဝင္ေနပါၿပီ။ မိမိတို႔ထက္ ပညာႀကီးမားသူ၊ ေလးစားခန္႔ညား အပ္ေသာ ဆရာႀကီးမ်ားက ေျပာဆိုျပဳျပင္တည့္မတ္ေပးလွ်င္ ပိုေကာင္း ပါလိမ့္မည္။ ျပင္ေပးမည့္သူက (ဥပမာအားျဖင့္ “ကြၽန္မအေရွ႕မွာ ေျပာခဲ့သလို ဒါေတြဟာ..)ဆိုၿပီး ႏႈတ္က်ဳိးအလြဲမ်ားေျပာမိမည္ ဆိုလွ်င္ျဖင့္ ကြၽမ္းပစ္႐ံုသာ ရွိပါေတာ့သည္။ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ ‘အမွားၾကာ အမွန္ျဖစ္’ဆိုတာႀကီးကို ဘယ္ ေတာ့မွ လက္မခံခ်င္ပါ။ နားကေလာတတ္ေသာ ဆရာႀကီးေရႊဥ ေဒါင္းကိုသာ သတိရေနမိပါေတာ့သတည္။
(သူငယ္ခ်င္း စာေရးဆရာမ ခက္မာႏွင့္ ေခတၱစကားေျပာျဖစ္ခဲ့ျခင္း အမွတ္တရ)
ခင္ေအာင္ဝင့္