ယူကရိန်းနှင့်ရုရှား ဂျုံတင်ပို့မှု MoU ရေးထိုးရန်ရှိ
အန်ကာရာ၊ဇူလိုင် ၂၂
ယူကရိန်းနှင့်ရုရှား တို့သည် ပိတ်ဆို့ခံထားရသည့် ပင်လယ်နက်ဂျုံတင်ပို့မှုကြောင့် ဖြစ်လာသော ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာအကျပ်အတည်းကို လျှော့ချရန်ရည်ရွယ်၍ လိပ်ခဲတဉ်းလဉ်းဖြစ်နေသောသဘောတူညီချက်တစ်ရပ်ကို သောကြာနေ့ (ဇူလိုင် ၂၂ ရက်) တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးမည်ဟုသိရသည်။
စစ်မက်ဖြစ်ပွားနေသော နှစ်နိုင်ငံအကြား ပထမဆုံးသဘောတူညီချက်ကိုရခြင်းမှာ ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် ကမ္ဘာ့အဆင်းရဲဆုံးနိုင်ငံအချို့တွင် လူများငတ်မွတ်ခေါင်းပါးမှုကိုရင်ဆိုင်နေရ၍ဖြစ်သည်။
ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ် အန်တိုနီယို ဂူတာရက်စ်သည် ဘော့စဖိုရပ်စ် ရေလက်ကြားရှိ အစ္စတန်ဘူလ်၏ခမ်းနားထည်ဝါသော Dolmabahce နန်းတော်တွင် ကျင်းပပြုလုပ်မည့်လက်မှတ်ရေးထိုးပွဲ အခမ်းအနားကိုတက်ရောက်ရန် ကြာသပတေးနေ့တွင် တူရကီနိုင်ငံသို့ရောက်ရှိမည်ဟုသိရှိရသည်။
“ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံမှုအတွက် အရေးပါ တဲ့ ဂျုံတင်ပို့မှုသဘောတူညီချက်ကို သမ္မတအာဒိုဂန်အပါအဝင် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ် မစ္စတာဂူတာရက်တို့နဲ့အတူ ယူကရိန်းနဲ့ရုရှားကိုယ်စားလှယ်ေတွက သောကြာနေ့ကျရင် အစ္စတန်ဘူလ်မှာလက်မှတ်ရေးထိုးကြမယ်” ဟု တူရကီခေါင်းဆောင်၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ အီဘရာဟင်ကာလင်ကတွစ်တာတွင်ရေးသားခဲ့သည်။
ယူကရိန်းဆိပ်ကမ်းများတွင် ဂျုံနှင့်အခြားကုန်တန်ချိန် ၂၅ သန်းအထိ ရုရှားစစ်သင်္ဘောများနှင့် ရေမြှုပ်မိုင်းများဖြင့် ပိတ်ဆို့ခံထားရပြီး ကိဗ်သည်ကြောက်မက်ဖွယ်ကောင်းသော ကုန်းလမ်းရေလမ်းနှစ်သွယ် တိုက်ခိုက်မှုကိုရှောင်ရှားရန်အတွက်မတင်ပို့နိုင်ဖြစ်ခဲ့ရသည်။
နှစ်ဦးနှစ်ဖက် ချောင်ပိတ်မိနေသော အခက်အခဲကို ဖြေရှင်းနိုင်ရေးအတွက် နှစ်ဖက်လုံးမှ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာကိုယ်စားလှယ်များနှင့်အတူ တူရကီနှင့်ကုလသမဂ္ဂအရာရှိများပါဝင်ဆွေးနွေးသည့် ပထမဆုံးတိုက်ရိုက်ဆွေးနွေးပွဲတွင် ကနဦးမူကြမ်းတစ်ရပ်ကိုသေဘာတူခဲ့ပြီး တရားဝင်လက်မှတ်ရေးထိုးနိုင်ရေးအတွက် နှစ်ဖက်စလုံးသည် ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း ထပ်မံတွေ့ဆုံရန် ရည်ရွယ်ထားကြသည်။
သို့သော် ရုရှားသမ္မတပူတင်က ၎င်းနိုင်ငံအတွက်ပိတ်ဆို့ထားသော ဂျုံတင်ပို့မှုအတွက်လည်း သဘောတူညီချက်တစ်စုံတစ်ရာရရှိရန် မျှော်လင့်ကြောင်း၊ ထိုသို့ဖြစ်မလာပါက ဆွေးနွေးပွဲနှောင့်နှေးလိမ့်မည်ဟု အင်္ဂါနေ့ကဆိုခဲ့သည်။
တူရကီနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Mevlut Cavusoglu က၎င်းအနေဖြင့် ပူတင်၏စိုးရိမ်မှုများကို အသိအမှတ်ပြုကြောင်း ကြာသပတေးနေ့ကဆိုသည်။ထိုကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ ၎င်းက “ဒီပြဿနာကို ဖြေရှင်းတဲ့အခါမှာ ယူကရိန်းရဲ့ ဂျုံနဲ့နေကြာဆီ တင်ပို့မှုလမ်းကြောင်းကိုသာ ဖွင့်ပေးတာမဟုတ်ပဲ ရုရှားကထွက်ကုန်တွေအတွက်ပါ ပွင့်လာမှာပါ” ဟုဆိုသည်။
“ဒီရုရှားထုတ်ကုန်တွေကို ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုမရှိဘူးဆိုရင်တောင် ရေကြောင်းပို့ဆောင်ရေး၊ အာမခံနဲ့ဘဏ်စနစ် စတာတွေနဲ့ပတ်သက်တဲ့ပိတ်ဆို့မှုတွေကရှိနေပါတယ်” ဟု ၎င်းကထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့ပြီး အမေရိကန်နဲ့အီးယူကလည်း ဒါတွေကို ရုပ်သိမ်းဖို့ ကတိပေးထားပါတယ်” ဟုဆိုသည်။
နေတိုးအဖွဲ့ဝင် တူရကီသည် ပဋိပက္ခကာလတစ်လျှောက် မော်စကိုနှင့်သာမက ကိဗ် နှင့်ပါ ကောင်းမွန်သောဆက်ဆံရေးရှိခဲ့သည်။ဆွေးနွေးပွဲ၏ယူကရိန်းကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦးကမူ ကုန်ပစ္စည်းပို့ဆောင်မည့် သင်္ဘောများကိုယူကရိန်း၏ထိန်းချုပ်မှုအောက်မှပင် ဆိပ်ကမ်းသုံးခုမှပြန်လည်စတင်နိုင်တော့မည်ဖြစ်ကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။
ယခုစစချင်းအချိန်တွင် Odessa ၊ Pivdennyi နှင့် Chornomorsk စသည့်ဆိပ်ကမ်း ၃ ခုဖြင့် စတင်နိုင်မည်ဖြစ်ကာ နောက်ပိုင်းတွင်ထပ်မံတိုးချဲ့နိုင်မည်ဟုမျှော်လင့်ကြောင်း ယူကရိန်းအမတ် Rustem Umerov က သတင်းထောက်များအားပြောကြားခဲ့သည်။အစ္စတန်ဘူလ်အခြေစိုက် ကုလသမဂ္ဂစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့မှ သင်္ဘောများ၏ဘေးကင်းရေးကို ကြီးကြပ်မည်ဖြစ်ကြောင်းလည်း ၎င်းကပြောကြားခဲ့သည်။
သဘောတူညီချက်၏ တောင်းဆိုချက်တစ်ရပ်အနေဖြင့် ရုရှားသင်္ဘောများကို ယူကရိန်းရေပိုင်နက်အတွင်းသို့ ဝင်ခွင့်မပြုသင့်ကြောင်းလည်း Umerov က ပြောကြားခဲ့သည်။
“အကြောင်းကတော့ ကုလနဲ့သဘောတူလက်မှတ် ရေးထိုးထားရင်တောင်မှ ကျွန်တော်တို့က သူတို့ကိုမယုံပါဘူး။သူတို့က ရန်လိုတတ်တဲ့နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်နေလို့ပါပဲ” ဟု၎င်းကဆိုသည်။
Source – AFP/ec