အခုတစ္ပတ္မွာေတာ့ ေပၚျပဴလာစာဖတ္ပရိတ္သတ္ေတြ ေန႔စဥ္အသံုးျပဳေနတဲ့ အစားအ ေသာက္ေဆးဝါးနဲ႔ အလွကုန္ပစၥည္းေတြကို ေဘးအႏၲရာယ္ကင္းရွင္းစြာ ေရြးခ်ယ္အသံုးျပဳႏိုင္ၾက ေစဖို႔အတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး ‘စားသံုးသူအတြက္အႀကံျပဳခ်က္’ဆိုတဲ႔ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ နယ္ပယ္အသီးသီးက တာဝန္ရွိသူေတြရဲ႕ အႀကံျပဳစကားသံမ်ားကို စုစည္းေဖာ္ျပေပးလိုက္ရပါတယ္။
ဦးေဆြတင့္ၾကဴ (ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး စားသံုးသူေရးရာဦးစီးဌာန)
ေဘးကင္းစိတ္ခ်ရတဲ႔ ထုတ္ကုန္ ေတြကို ေရြးခ်ယ္တဲ့ေနရာမွာေတာ့ စား သံုးသူေတြကိုယ္တိုင္က ေဘးအႏၲရာယ္ မကင္းတဲ့ပစၥည္းေတြကိုသိဖို႔ အဓိက လိုပါတယ္။ အဲဒီလိုမွမဟုတ္ရင္ ဌာနေတြ အသင္းအဖဲြ႔ေတြက ဘယ္ လိုပင္ႀကိဳးစားေစကာမူ ထင္သ ေလာက္ အရာမထင္ႏိုင္ပါဘူး။ ေနာက္တစ္ခုက ဆရာတို႔လို အစိုးရ ဌာနေတြအေနနဲ႔လည္း စားသံုးသူေတြ အတြက္ ေဘးအႏၲရာယ္မကင္းတဲ့ ကုန္ပစၥည္းေတြကို ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ ၿပီး အသိေပးရမယ္။ ေစ်းသက္သာ ၿပီးေတာ့ ကူးစက္ေရာဂါျဖစ္လို႔ ဖ်က္ ဆီးတဲ့ဟာေတြေတာင္မွ တစ္ခ်ိဳ႕က ေသခါမွေသေရာ ေစ်းေပါတုန္း စားမယ္ ဆိုၿပီးစားၾကတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီဟာ ေတြကို ေဖ်ာက္ဖို႔အဓိက ကေတာ့ ျပည္သူလူထုကိုယ္တိုင္က ဒီအစား အေသာက္ေတြကို ေဘးကင္းလံုၿခံဳမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေလ့လာၿပီးေတာ့ ေရွာင္ ရွားလိုက္နာေဆာင္ရြက္ဖို႔ အေရးႀကီး တယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
ဦးေမာင္ေမာင္ (အတြင္းေရးမွဴး ျမန္မာႏိုင္ငံစားသံုးသူမ်ားသမဂၢ)
စားသုံးသူေဘးအႏၲရာယ္ကင္းေဝးေရးဆိုတာ တစ္စုတစ္ဖြဲ႕ထဲက ေန လုပ္လို႔လုံးဝထိေရာက္ေအာင္ ျမင္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဥပေဒ စည္း ကမ္းလုပ္ထုံးလုပ္နည္းမ်ားကို ထိ ေရာက္စြာ ကိုင္တြယ္ေဖာ္ေဆာင္ရ မယ့္ အာဏာပိုင္ေတြ၊ အစိုးရဝန္ထမ္း အပိုင္းကလည္း အလြန္အေရးႀကီး ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ကြၽန္ေတာ္တို႔လို လြတ္လပ္စြာရပ္တည္လႈရွားႏိုင္တဲ႔ လူမႈေရးအရပ္ဘက္အဖြဲ႔ေတြရဲ႕ ကိုယ္ က်ိဳးစီးပြားမပါ သန္႔သန္႔ပညာေပး ေစာင့္ၾကည္႔ေပးႏိုင္ရမယ္။စားသုံးသူ ကိုယ္တိုင္ကလည္း အေမွ်ာ္အျမင္ ရိွ ရိွစားေသာက္သုံးစြဲတတ္တဲ႔ အသိ ပညာေတြရိွၿပီး တစ္းအေပၚတစ္ဦး အခ်င္းခ်င္းကာကြယ္ေပးႏိုင္ရမယ္။
ေဒါက္တာဥကၠာၿဖိဳး (လက္ေထာက္ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး FDA)
Safety ဆိုတာကေတာ့အရမ္း က်ယ္ျပန္႔တယ္။ သူက Farmto Fork ပါ။ Regulator ေတြ အေနနဲ႔ လိုတဲ့ အပိုင္းရွိမယ္။ Consumer ဘက္က လိုတဲ့အပိုင္းရွိမယ္။ Business ပိုင္း က လိုတဲ့အပိုင္းရွိမယ္။ အဲဒီေတာ့ Regulator ပိုင္းကက် ထုတ္လုပ္တဲ့ အဆင့္အလိုက္မ်ားေနတဲ့ Domain ေတြကို Cordination Corporation ေပါင္းလုပ္ဖို႔႔ တစ္ခုတည္းသြားေနလို႔က ေတာ့ေတာ္ေတာ္ အခ်ိန္ၾကာလိမ့္ ပါမယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ Business ေပါ့။ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း ရွင္ေတြဘက္ကေန အလွအပပိုင္း ဆိုင္ရာကို တာဝန္ယူမႈ တာဝန္ခံမႈရွိ ဖို႔လိုတယ္။ ျပည္သူမ်ားအေနနဲ႔က လည္း အသက္ကိုဥာဏ္ေစာင့္ဆိုသ လို ကိုယ္စားမယ့္ပစၥည္းကို အနည္း ဆံုး ဘာမွမလုပ္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ေတာင္ Label ေရးထားတဲ့ ဟာေလးေတာ့ ဖတ္ၾကည့္ၾကဖို႔တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။
ဂ်ဴးဂ်ဴးသာ (စားသံုးသူ)
အရင္တုန္းကေတာ့ အလွကုန္ ေတြဝယ္တဲ့အခါ သူမ်ားကေကာင္း တယ္ေျပာရင္ ဘာမွမၾကည့္ပဲဝယ္ ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တခ်ိဳ႕ဟာေတြက် ေတာ့ လိမ္းမိရင္ မ်က္ႏွာကစပ္ လာၿပီး အဖုေတြပါထြက္လာတယ္။ အဲ့ဒါေၾကာင့္ေနာက္ပိုင္း FDA ေထာက္ခံခ်က္ပါတာေတြပဲ ၾကည့္ၿပီး ဝယ္ျဖစ္ေတာ့တယ္။ ေစ်းေတြမွာ အသားငါးေတြ ဘာေတြဝယ္ရင္ေတာ့ လတ္မလတ္ကို ေသခ်ာေလးၾကည့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ခုေနာက္ပိုင္းဂ်ာနယ္ေတြ သတင္းေတြမွာလည္း ေၾကညာၾက တယ္။ ေနာက္အြန္လိုင္းမီဒီယာ ေတြကလည္း သတိေပးတာေတြ လုပ္ တာကေန ခုလိုစစ္ေဆးတာတို႔ ဂ႐ု စိုက္ဝယ္တာတို႔ လုပ္ျဖစ္လာတယ္။
ေအးျမတ္သူ (စားသံုးသူ)
အရင္ကဆို Makeup ကစေတြ ဝယ္တဲ့အခါ ဒီအတိုင္းဝယ္လိုက္ တာပဲ။ FDA ေထာက္ခံခ်က္ပါ /မပါဆိုတာလဲ မၾကည့္ျဖစ္ပါဘူး။ ဘာလို႔ဆို ဓာတ္မတည့္တာမ်ိဳးလဲ အခုခ်ိန္ထိ တစ္ခါမွမျဖစ္ဖူးဘူးေလ။ ဒါေပမဲ့အသင့္စားအစား အေသာက္ ေတြဝယ္ရင္ေတာ့ ေထာက္ခံခ်က္ရွိမွ ဝယ္ပါတယ္။ လမ္းေဘးစာေတြလဲ တစ္ခါတေလမွ စားျဖစ္တယ္ဆိုေတာ့ သန္႔မသန္႔ကို သိပ္သတိမထားျဖစ္ ဘူး။ တအားႀကီး ယင္နားတာေတြ ဘာေတြျမင္ေနရင္ေတာ့ေရွာင္ပါ တယ္။ စားသံုးသူေတြ အတြက္ ေရြးခ်ယ္စရာအလြန္နည္းတဲ့ အေျခ အေနမွာ ေကာင္းမယ္ထင္တာေလး ေတြကိုပဲ ေရြးခ်ယ္တတ္ဖို႔ေလ့ လာ သင့္ပါတယ္လို႔ အႀကံေပးပါရေစ။
ယုယု (Assistant F&B Manager)
အစ္မက မ်ားေသာအားျဖင့္ ဆီနဲ႕ေၾကာ္ထားတာေတြဆိုရင္ မစားဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုရင္ တစ္ခ်ိဳ႕ ဆီေတြဆိုရင္ မသန္႔ၾကဘူး။ အဲ့ဒါ ေၾကာင့္ ကိုယ့္အိမ္မွာပဲေၾကာ္စားျဖစ္ တယ္။ အစားအစာေတြက ကိုယ္ တိုက္ခ်က္ျပဳတ္စားတာက က်န္း မာေရးအတြက္ အသင့္ေတာ္ဆံုးပါ။ Cosmetics ကိုေတာ့ Brand သံုးျဖစ္ေပမယ့္ FDA ေထာက္ခံခ်က္ ေတြေတာ့ၾကည့္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ ေၾကာင့္ကိုယ့္ႏိုင္ငံက FDA အသိ အမွတ္ျပဳလား ဘာေတြပါေနလဲ ၾကည့္ၿပီးမွ သံုးၾကေစခ်င္ပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ကိုယ္စားမယ့္ အစား အစာသံုးမယ့္ အလွကုန္ေတြသည္ ကိုယ္နဲ႔တည့္မတည့္သင့္ကို အၫႊန္း ဖတ္ၿပီးေသေသခ်ာခ်ာစိစစ္ ဝယ္ ၾကပါလို႔ အႀကံေပးပါရေစ။
ေအာင္ျပည့္စံု