အမိႈက္’ ဆုိတာ စြန္႔ပစ္ အညစ္ အေၾကးပစၥည္း ျဖစ္တာမုိ႔ လူမႈဝန္းက်င္အတြင္း က်န္းမာေရး အတြက္ ေရာ၊ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္အတြက္ ပါ ဆုိးက်ဳိးမ်ား ျဖစ္ပြားေစပါတယ္။ မုိးရာသီကာလဆုိရင္ အမႈိက္သ႐ိုက္ စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ စြန္႔ပစ္ၾကျခင္းရဲ႕ ေဘးထြက္ ဆုိးက်ဳိးအျဖစ္ ေရႀကီးေရလွ်ံ ျဖစ္ျခင္းနဲ႔ ေရေျမာင္းမ်ား ပိတ္ဆုိ႔ ျခင္းတုိ႔ ၿမိဳ႕ႀကီးျပႀကီးတုိင္းမွာ တစ္ ႏွစ္ထက္ တစ္ႏွစ္ ပိုမိုဆိုးရြားစြာ ပ်က္စီးဆံုး႐ႈံးမႈ ႀကီးမားစြာ ျဖစ္ေနသလို ပိုၿပီးေတာ့ ေဒသခံေန ျပည္သူ လူထုတုိ႔ အတိဒုကၡႀကီးစြာ ေရာက္ ေစတာ ျပည္သူေတြ အားလံုးလိုလို မ်က္ျမင္ကိုယ္ေတြ႕ ရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႕ ျမင္သိ ခံစားခဲ့ၾကရၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ‘အမိႈက္တစ္စ စြန္႔ပစ္မႈ စနစ္တက် လုပ္ေဆာင္မႈ မရိွသူမ်ားရဲ႕ အက်င့္ဆိုးလုပ္ရပ္ေတြကေန တစ္ႏိုင္ငံလံုး၊ တစ္ၿမိဳ႕ လံုး၊ တစ္ရြာလံုး၊ တစ္ကမၻာလံုး၊ လူမႈ ဝန္းက်င္တစ္ခုလံုး က်န္းမာေရး ဆုိင္ရာ ေရာဂါဘယ ထူေျပာေစျခင္း၊ ရာသီဥတု မမွန္ေဖာက္ျပန္ကာ ကပ္ ေဘး အမ်ဳိးမ်ဳိး ဆိုက္ေရာက္ေစျခင္း၊ သဘာဝဝန္းက်င္ ယိုယြင္းပ်က္စီးေစ ျခင္း၊ လူမႈဝန္းက်င္ ပ်က္စီးအဆံုး႐ႈံး မ်ားျပားေစျခင္း စတဲ့ ေဘးဒုကၡ ဆုိး က်ဳိးမ်ား ရရိွခံစားေစပါတယ္။ ဒါ ေၾကာင့္ စနစ္တက် အမႈိက္ေကာက္ ျခင္း၊ စနစ္တက် အမႈိက္စြန္႔ပစ္ျခင္း နဲ႔ စည္းကမ္းမဲ့စြာ အမႈိက္စြန္႔ပစ္ျခင္း တုိ႔ရဲ႕ ေကာင္းက်ဳိးဆုိးက်ဳိးအျပင္ ႏုိင္ ငံႀကီးသား ပီသမႈ၊ စိတ္ထားစင္ၾကယ္ မႈ ျပယုဂ္အျဖစ္ အမႈိက္ကင္းစင္ လူပတ္ဝန္းက်င္ အလွဆင္ၾကဖို႔ အႏု ပညာရွင္တုိ႔ရဲ႕ ႐ႈျမင္ခ်က္စကားသံမ်ား ေဖာ္ျပလိုက္ရပါတယ္။
ေနတုိး
လူေနမႈပံုစံေလးေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီး ေျပာင္းလဲလာ ၾကပါၿပီ။ အဓိကေတာ့ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေနရာေတြမွာ စည္းကမ္းတက် အမိႈက္စြန္႔ပစ္ဖို႔ စည္းကမ္းတက် ေနထိုင္ဖို႔ လိုေသးတာေပါ့။ တခ်ိဳ႕ ေနရာေတြကလည္း ပစ္ခ်င္လို႔ပစ္ရတာမ်ိဳးေတာ့မဟုတ္ဘူး။ သူတို႔ဆီ မွာ အဲဒီလိုပတ္ဝန္းက်င္က ခ်က္ခ်င္းေျပာင္းလဲလို႔မရေသးတဲ့ ပံုစံ မ်ိဳးျဖစ္ေနတာေပါ့။ ဒီလိုပဲ ၿမိဳ႕လယ္ေကာင္ကစၿပီးေျပာင္းလဲရင္ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳး လုပ္ရပ္ေတြကက်ယ္ျပန္႔သြား ဖို႔လို ပါတယ္။ အသိတစ္ခုရွိဖို႔ လိုတာေပါ့။ အမိႈက္စြန္႔ပစ္တဲ့ အခ်ိန္ မ်ိဳး မွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သတ္မွတ္ထား တဲ့ေနရာေတြမွာ သြားလာတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ စည္းကမ္းတက်နဲ႔ ေနထိုင္ၿပီး စည္းကမ္းတက်နဲ႔ အမိႈက္စြန္႔ပစ္ ေပးဖို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခု ကေနရာေဒသနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ စည္းကမ္း ေတြကို လိုအပ္တယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ျမင္ပါတယ္။
စည္သူေမာင္
မိုးရြာၿပီ ဆိုတာနဲ႔ ေရႀကီးလာတဲ့အခါက်ေတာ့ လူေတြလည္း အႏၲရာယ္ ရွိတယ္။ ေခ်ာင္းေပါက္ေတြဆိုအမႈိက္ေတြနဲ႔ ပိတ္သြားတဲ့ အခါက်ေတာ့ ေရႀကီးလာတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပတ္ဝန္းက်င္အတြက္ တစ္ေယာက္ခ်င္းစီ ကိုယ့္အသိစိတ္ဓာတ္နဲ႔ ကိုယ္အမႈိက္ေတြ စြန္႔ပစ္သင့္ တယ္။ မိုးတြင္းဆိုေတာ့ ယင္နားစာေတြ မစားမိေအာင္လည္း သတိထား ေစခ်င္ပါတယ္။ အမႈိက္သိမ္းဖို႔ စည္ပင္ေတြရွိေပမယ့္ သူတို႔ကေနရာ တကာ လိုက္သိမ္းႏိုင္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ လမ္းသြားရင္းနဲ႔ လည္းအမႈိက္ကို ပုံးထဲမွာပဲ စြန္႔ပစ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးကားေပၚကေနအမႈိက္ ေတြ စြန္႔ပစ္တာရွိတယ္။ အဲဒီလို မလုပ္ဖို႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
ေဘဘီေမာင္
“စည္းကမ္းသည္ လူ၏တန္ဖိုး” ပါပဲ။ ေဘဘီတို႔ ႏိုင္ငံႀကီး တိုးတက္ဖို႔အတြက္က အမိႈက္ေတြကအစ စည္းကမ္းရွိရွိ ပစ္ၾကဖို႔လိုပါတယ္။ ေဘဘီေတြ႕ျမင္ဖူးပါတယ္။ ကား အေကာင္းစားႀကီးေတြ စီးၾကၿပီး အမိႈက္ေတြ၊ ေရသန္႔ဘူးခြံေတြကို ပစ္ ၾကတယ္။ ကြမ္းတံေတြး ေတြေထြးၾကတာကိုေတြ႕ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ဘယ္လူတန္းစားမဆို စည္းကမ္းရွိ သင့္တယ္လို႔ ေဘဘီထင္တယ္။ ေဘဘီဆိုရင္ ကားထဲမွာပဲ ၾ<ြကပ္ၾ<ြကပ္အိတ္ထဲမွာ အမိႈက္ေတြစုထည့္ထားၿပီး အမိႈက္ပံုးရွိတဲ့ ေနရာ မွာပစ္တယ္။ ဒါဟာပင္ပန္းတဲ့ အလုပ္တစ္ခု မဟုတ္ဘူး လို႔ထင္တယ္။ ႏိုင္ငံျခားမွာဆိုရင္အမိႈက္ဆိုတာ လံုးဝမရွိဘူး။ ဒါေၾကာင့္ကိုယ္ ေတာင္ မုန္႔စားၿပီးလို႔ အမိႈက္ပစ္မယ္ဆိုရင္ ေတာင္ လက္ရြံ႕ေနတယ္။ ကိစၥေသး ေသး ေလးဆိုၿပီး မထားဘဲ အားလံုး ဝိုင္းဝန္းၿပီး လုပ္ၾကရင္ ေကာင္းမြန္ တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ကို ဖန္တီးႏိုင္မွာပါ။
အိမြန္ခုိင္
မိုးရာသီေရာက္ေတာ့ အမိႈက္ေတြေၾကာင့္ လမ္းပိတ္ၿပီး ေရႀကီးတာေတြကိုလည္း ေတြ႕ရတယ္။ ဒါကသဘာဝပတ္ဝန္းက်င္အတြက္ ဆိုးရြားစြာထိခိုက္ျခင္းပါပဲ။ ေန႔စဥ္ၿမဲထြက္ေနတဲ့ အမိႈက္ေတြကို ေသခ်ာေလးစြန္႔ပစ္သင့္ပါတယ္။ ညီမတို႔က ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ဘာျဖစ္ေနလဲဆိုတာကို ေလ့လာၿပီး တျခားသူေတြ သတိျပဳမိလာေအာင္ ဘယ္လို Message ေပးရမလဲ ဆိုတာကို ညီမတို႔က Miss Earth ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အဓိကသင္ၾကား ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ့္ပတ္ဝန္းက်င္မွာ လမ္းသြားရင္း အမိႈက္ေတြ႕ ရင္ေတာင္မွ ညီမမ်က္လံုးထဲမွာ သိပ္အဆင္မေျပလုိ႔ ကိုယ္ကိုယ္ တိုင္ပဲ ေကာက္ၿပီး ေသခ်ာစြန္႔ပစ္ေလ့ရွိတယ္။
ဆန္းသစ္လ
ပတ္ဝန္းက်င္ သန္႔ရွင္းဖို႔ဆိုတာက လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ စီတိုင္း မွာ တာဝန္ရွိပါတယ္။ သၾကားလံုး အခြံ၊ တစ္႐ွဴးအခြံေလးေတြ ပစ္တာကအစ ကိုယ့္ဘာသာ ဆင္ျခင္ႏိုင္ရင္ အေကာင္းဆံုးပါ။ ဝန္ထမ္းေတြကလည္း ဝန္ထမ္းေတြအေလ်ာက္တာဝန္ေက်ၾကမယ္။ ဝန္ထမ္းေတြအလုပ္လုပ္ေပမယ့္ ကိုယ္ေတြဘက္က စည္းကမ္းမရွိဘဲ ေသးေသးေလး ပါပဲဆိုၿပီး စိတ္ထဲမွာထားလု႔ိမရဘူး။ အားလံုးညီညီၫြတ္ၫြတ္နဲ႔ လုပ္ၾကရင္အေကာင္းဆံုးပါ။ ညီမလည္း ကားစီးရင္ အၿမဲအိတ္ကေလးတစ္လံုးအပိုေဆာင္ထားတယ္။ အမိႈက္ေတြကို ကိုယ့္အိတ္ထဲပဲထည့္တယ္။ အိတ္မပါရင္လြယ္အိတ္ ထဲျပန္ထည့္သြားတယ္။ အဲဒီလို အက်င့္ေလးလုပ္ထားပါတယ္။
ဆုျမတ္ႏုိးဦး
ပတ္ဝန္းက်င္သန္႔ရွင္းဖို႔အတြက္ အမႈိက္ေတြ ေကာက္ၾကတာ တအားေကာင္းပါတယ္။ ဒါကေတာ့ လူတစ္ဦး တစ္ေယာက္ခ်င္းစီနဲ႔ သက္ဆိုင္တယ္လို႔ ျမတ္ႏိုးထင္ပါတယ္။ ဘာလို႔လဲ ဆိုေတာ့ ကိုယ္ေတြ လည္း ေျပာင္းလဲတယ္ ဆိုေပမယ့္ အကုန္လံုး အတူတူ ေျပာင္းလဲတ့ဲ အခါက်ရင္ေတာ့ အမႈိက္ေတြ ကင္းစင္သြားမွာေပါ့ေနာ္။ သူမ်ား ႏိုင္ငံ ေတြမွာ က်ေတာ့ အမႈိက္ပစ္ ခ်ရင္ ဒဏ္ေငြ ေဆာင္ၾကရတယ္ေလ။ ဒီမွာ ေတာ့ရွိေတာ့ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒဏ္ေငြက ဒဏ္ေငြပဲ။ မလိုက္နာၾကဘူး။ ထိေရာက္မႈ မရွိၾကဘူး။ အဲဒီေတာ့ လူေတြ အကုန္လံုးက ကိုယ့္အသိ စိတ္ဓာတ္နဲ႔ကိုယ္ ဒါေလးေတြကို ဆင္ျခင္ၾကမယ္ဆိုရင္ ၿပိဳင္တူတြန္းရင္ ေရြ႕ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ စကားအတိုင္း ျမတ္ႏိုးတို႔ ႀကိဳးစားၿပီးေျပာင္းလဲၾက ရေအာင္ေပါ့ေနာ္။ ေျပာင္းလဲႏိုင္ဖို႔လည္းေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
ေပၚျပဴလာအဖြဲ႔