ဒီမုိကရက္တစ္ ဒီဘိတ္မ်ား၏ ေပ်ာက္ဆံုးေနေသာ အႏုပညာ

ဒီမုိကရက္တစ္ ဒီဘိတ္မ်ား၏ ေပ်ာက္ဆံုးေနေသာ အႏုပညာ
June 1, 2017 Asian Fame

12:27 pm
ဒီမုိကရက္တစ္ ဒီဘိတ္မ်ား၏ ေပ်ာက္ဆံုးေနေသာ အႏုပညာ

Democracyကမၻာႀကီးမွာေရာ ကြ်န္ေတာ္ တုိ႔ ႏုိင္ငံမွာပါ အသည္းအသန္ အလုိအပ္ဆံုး အရာတစ္ခုက ႏုိင္ငံ ေရးေဆြးေႏြး ျငင္းခံုပြဲ(Political
Debate)  ေတြကို နည္းလမ္း ေကာင္းေကာင္းေတြနဲ႔ က်င္းပႏုိင္ဖုိ႔ ပါ။ ေပ်ာက္ဆံုးေနတဲ့ ဒီမုိကရက္ တစ္ ေဆြးေႏြးျငင္းခံုမႈ အႏုပညာ ကို ျပန္လည္ ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ဖုိ႔ လုိအပ္ေနပါၿပီ။ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြး ပြဲလုိ႔ေျပာလုိက္တာနဲ႔ တီဗီဖန္သား ျပင္မွာ အျပန္ အလွန္ ေအာ္ ဟစ္ေန ၾကတာ၊ ကြန္ဂရက္ထဲမွာ ဝါဒၿပိဳင္ပြဲ ေတြ ဆင္ႏႊဲေနၾကတာကိုပဲ ေျပးျမင္ မိၾကမွာပါ။

ယေန႔ ေဆြးေႏြးျငင္းခုံမႈေတြ က က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ေပးဖုိ႔ကိစၥေတြ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပႆ နာေတြ၊ ဘတ္ဂ်က္ ခြဲေဝမႈေတြ၊ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ ကြာဟမႈေတြ၊ လိင္ တူလက္ထပ္ျခင္းကို တရားဝင္ဥပ ေဒျပ႒ာန္းေရး ကိစၥေတြပါပဲ။

အျမင္အမ်ဳိးမ်ဳိးကို အေျခခံ ထားတဲ့ ျငင္းခုံမႈေတြရဲ႕ အဓိက အ ေၾကာင္းကေတာ့ ကိုယ္က်င့္တရား ႏွင့္ သက္ဆုိင္တဲ့ အေတြး အေခၚ (Moral Philosophy) ေမးခြန္းေတြ၊ တရားမွ်တမႈ (justice) နဲ႔ပတ္သက္ တဲ့ ခက္ခဲတဲ့ ေမးခြန္းေတြပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ လက္ရွိႏုိင္ငံေရးမွာ ကိုယ္ က်င့္တရားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ေမးခြန္း ေတြကို ရွင္းရွင္း လင္းလင္း ေျပာဆုိ ေဆြးေႏြၾကတာ၊ ခုခံကာကြယ္ ေျပာဆုိ ၾကတာ၊ ေထာက္ ခံေၾကာင္း သုိ႔မဟုတ္ ကန္႔ကြက္ေၾကာင္း ျပတ္ ျပတ္သားသား ေျပာဆုိ ေဆြးေႏြး ေနၾကတာ ေတြ႕ရေလ့ မရွိပါဘူး။

ပထမဆံုး တရားမွ်တမႈ၊ ကိုယ္ က်င့္တရားနဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ ေမးခြန္း ေတြအေၾကာင္း ေရးသားတဲ့ ဂရိအ ေတြးအေခၚပညာရွင္ အရစၥတုိတယ္ ရဲ႕ တရားမွ်တမႈ သီအုိရီ ( Theory of Justice) နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သင္ ၾကားပို႔ခ်မႈ တစ္ခုကို ေျပာျပခ်င္ပါ တယ္။ အရစၥတုိတယ္ ရဲ႕သင္ၾကား ပုိ႔ခ်မႈက ‘တရားမွ်တမႈ ဆုိတာ လူ ေတြ(ျပည္သူေတြ)ကုိ သူတုိ႔နဲ႔ထုိက္ တန္တဲ့အရာေတြ ေပးအပ္လိုက္တာ (Justice means giving people what they deserve) ပါပဲ’တဲ့။

ဒါက သိပ္ထင္ရွားပါတယ္လုိ႔ သင္တုိ႔ ေျပာေကာင္းေျပာၾကမွာ ပါ။ ဘယ္သူေတြက ဘာေတြနဲ႔ ထုိက္တန္ၾကတာလဲ။ ဘာေၾကာင့္ ပါလဲ ဆုိတဲ့ မွန္ကန္တဲ့ ေမးခြန္း နဲ႔ ေဆြးေႏြးျငင္းခံုမႈကို စတင္ရမွာပါ။

ပေလြဥပမာကို ေဆြးေႏြးၾကရ ေအာင္။ သင့္မွာ အေကာင္းဆံုး ပေလြ တစ္ေခ်ာင္း ရွိတယ္ဆုိပါစုိ႔။ အေကာင္းဆံုး ပေလြဂီတပညာရွင္ နဲ႔ ေတြ႕ရာလူ တစ္ေယာက္ေယာက္ အနက္ ဘယ္သူကုိ ေပးမလဲ။

အရစၥတုိတယ္က အေကာင္း ဆံုးပေလြကို အေကာင္းဆံုး ပေလြ ဂီတ ပညာရွင္ထံ ေပးအပ္လုိက္မယ္ လုိ႔ ေျဖပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ေပး လုိက္ရသလဲ ဆုိတဲ့ ေမးခြန္းကုိ ေျဖ ဆုိဖုိ႔ ပိုခက္ခဲပါတယ္။ လူတုိင္းကို အက်ိဳးမ်ားေစလုိ႔ပါ။ (လူေတြအား လံုး အေကာင္းဆံုး ေတးဂီတကို နားဆင္ႏုိင္ဖုိ႔ပါ။) တကယ္လုိ႔ အ ေကာင္းဆံုးပေလြ ဂီတပညာရွင္ လက္ထဲကို အေကာင္းဆံုး ပုေလြ ေရာက္သြား မယ္ဆုိရင္ အေျပာင္ ေျမာက္ဆံုး အံ့မခန္းေတးဂီတသံ ေတြ ထြက္ေပၚလာမွာပါ။

ခပ္ညံ့ည့ံပေလြသံ ထက္ စာ ရင္ အံ့မခန္း ေတးဂီတသံေတြ နား ေထာင္ခြင့္ရတာ ပုိေကာင္းတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အရစၥ တုိတယ္က ဒီအ ခ်က္ကို လက္မခံပါဘူး။ အရစၥတုိ တယ္မွာ အေကာင္းဆံုး ပေလြဂီတ ပညာရွင္လက္ထဲကို အေကာင္း ဆံုးပေလြ ေရာက္သြားသင့္တဲ့ တ ျခားအေၾကာင္းေတြ ရွိပါတယ္။ ပေလြတစ္ေခ်ာင္းရဲ႕ အဓိပၸာယ္က ဘာလဲ၊ ေတးဂီတသံ ေကာင္း ေကာင္း ထုတ္ေပးဖုိ႔ပါ။ ဘယ္သူကို ေပးမယ္လုိ႔ ဆံုးျဖတ္ဖုိ႔ အတြက္ အ က်ဳိးအေၾကာင္း ဆင္ျခင္ရပါမယ္။ ေဆြးေႏြးျငင္းခံုရပါမယ္။ ဒီ လုိပါပဲ ရည္ရြယ္ခ်က္ တစ္ခုအတြက္၊ လူမႈ ေရးေဆာင္ရြက္မႈ တစ္ခု အတြက္ အက်ဳိးအေၾကာင္း ဆင္ျခင္ရပါမယ္။ ေဆြးေႏြး ျငင္းခံုရပါမယ္။ အခုကိစၥ ဟာ ေတးဂီတ ေဖ်ာ္ေျဖမႈျဖစ္လုိ႔ မရွိမျဖစ္ မုခ်လုိအပ္တဲ့ သေဘာသ ဘာဝ (Essential Nature) ကဘာ လဲ၊ အေျပာင္ေျမာက္ဆံုး အံ့မခန္း ေတးဂီတသံ ဖန္တီးဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။

ေတးဂီတသံ ေကာင္းေကာင္း နားေထာင္ လုိက္ရလုိ႔ ခံစားလုိက္ ရတဲ့ေပ်ာ္ရြင္မႈ ဆုိတာ ေဘးထြက္ ပစၥည္း (By-product) ပါ။ တရား မွ်တမႈအေၾကာင္း စဥ္းစားတဲ့အခါ သက္ဆုိင္တဲ့ ကိစၥရပ္ေတြရဲ႕ မရွိမ ျဖစ္ သေဘာ သဘာဝ (Essential Nature of the Activity)ကို ေမး ခြန္းထုတ္ရမွာပါ။ ဂုဏ္ျပဳထုိက္တဲ့ အရည္အေသြးေတြ၊ အားက်ေလး စားခံထုိက္တဲ့ အရည္အေသြးေတြ၊ အသိအမွတ္ျပဳ ခံထုိက္တဲ့ အရည္ အေသြး (Qualities that are Worth Honoring and Admiring and Recognizing)  ေတြကို ေမး ခြန္းထုတ္ရမွာပါ။

အေကာင္းဆံုး ပေလြဂီတ ပညာရွင္က အေကာင္းဆံုး ပေလြကို ရသင့္(ပိုင္ဆုိင္သင့္)တဲ့ အေၾကာင္း တစ္ခ်က္ ကေတာ့ ေတး ဂီတေဖ်ာ္ ေျဖပြဲဆုိတာ ကြၽန္ေတာ္ တုိ႔ကို ေပ်ာ္ ရႊင္မႈေတြ ေပးႏုိင္႐ုံ သာမက အ ေကာင္းဆံုး ဂီတပညာရွင္ကို ဂုဏ္ ျပဳဖုိ႔၊ ဂီတပညာရွင္ရဲ႕ ထူးခြၽန္မႈကို အသိအမွတ္ျပဳဖုိ႔ပါ။

ပေလြဥပမာက အေရးမပါတဲ့ ေသးႏုပ္တဲ့ သာဓကလုိ႔ ထင္ၾက မွာပါ။ တရားမွ်တမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျငင္းခုံေနၾကတဲ့ ယေန႔ေခတ္ ဥပမာ တစ္ခုကို ဆက္ေဆြးေႏြးၾကရေအာင္။ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ အနည္းငယ္က အလြန္ ေတာ္တဲ့ မသန္မစြမ္း ေဂါက္သီး အားကစားသမား ေကဆီမာတင္ (Casey Martin) အေၾကာင္းပါ။

သူ႔ေျခေထာက္ တစ္ဖက္က ေသြးစီးဆင္းမႈ မေကာင္းလုိ႔ လမ္း ေလွ်ာက္တဲ့အခါ အလြန္္ နာက်င္စြာ ခံစားရပါတယ္။ လမ္းမ်ားမ်ား ေလွ်ာက္ရင္ ဒဏ္ျဖစ္သြားႏုိင္ပါ တယ္။ သူေဂါက္႐ုိက္ရင္ တစ္က်င္း ကေန ေနာက္တစ္က်င္းကို သြားဖုိ႔ ေဂါက္ကြင္းသံုး ကားငယ္ေလး (Golf Cart) ကို စီးခြင့္ျပဳဖုိ႔ ပေရာ္ ဖက္ရွင္နယ္ ေဂါက္သီး အားကစား သမားမ်ားအသင္း (Professional Golfer’s  Association) ထံမွာ ေတာင္းဆုိခဲ့ပါတယ္။ အသင္းက  ‘မညီမွ်တဲ့ အသာစီးရမႈ  (Unfair Advantage)  ေပးလုိက္သလုိ ျဖစ္ ေစတယ္’ လုိ႔ အေၾကာင္းျပၿပီး ခြင့္ မျပဳခဲ့ပါဘူး။ ဗဟုိတရား႐ုံး ေရာက္ တဲ့အထိ တရားစြဲဆုိပါတယ္။ လုပ္ ကိုင္ေဆာင္ရြက္မႈတစ္ခုရဲ႕ မရွိမ ျဖစ္တဲ့ သေဘာ သဘာဝ (The Essential Nature of the Acti-vity)  ကို မေျပာင္းလဲေစဘူးဆုိရင္ မသန္စြမ္းသူေတြ အတြက္ လုိအပ္ တာေတြ ျဖည့္ဆည္း ေပးရမယ္လုိ႔ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းထားပါတယ္။ ဒါ ေၾကာင့္ ေကဆီမာတင္က ”ကြၽန္ ေတာ္ဟာ ေဂါက္သီး အားကစား သမား တစ္ေယာက္ပါ။ ၿပိဳင္ပြဲမွာ ယွဥ္ၿပိဳင္ခ်င္ပါတယ္။ တစ္က်င္းက ေန ေနာက္တစ္က်င္းကို သြားဖုိ႔ ေဂါက္ကားေလး လုိအပ္ပါတယ္ လုိ႔” တင္ျပခဲ့ပါတယ္။

သင္ဟာ တရားသူႀကီး ဆုိရင္ ဒီအမႈကို ဘယ္လုိ ဆံုးျဖတ္မလဲ။ ေကဆီမာတင္ကုိ ေဂါက္ကားေလး စီးဖုိ႔ အခြင့္အေရး ေပးသင့္ပါသ လား၊ ေဂါက္ကားေလး စီးခြင့္ မျပဳ ဘူး ဆုိရင္ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ၊ စီးခြင့္ ျပဳမယ္ဆုိရင္ မညီမွ်တဲ့ အသာစီး ရမႈ ေပးလုိက္သလုိ ျဖစ္ေစေသာ ေၾကာင့္ စီးခြင့္ မျပဳသင့္ပါ။ ေဂါက္ ကားေလးက ၿပိဳင္ပြဲရဲ႕ အစိတ္အ ပိုင္းတစ္ခု မဟုတ္လုိ႔ပါ။ ေဂါက္ ကြင္းထဲမွာ က်င္းတစ္က်င္း ကေန ေနာက္တစ္က်င္းကို လမ္းေလွ်ာက္ ရတာ ၿပိဳင္ပြဲရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းတစ္ ခု မဟုတ္လုိ႔ပါစတဲ့ အေၾကာင္းျပ ခ်က္မ်ားစြာကို စဥ္းစားရမွာပါ။

ေအာက္တရား႐ုံးက ဒီအမႈကို ၾကားနာဖုိ႔ ဂ်က္နစ္ကလပ္စ္ (Jack Nicklaus) ႏွင့္ အာႏုိးပါးမား (Arnold Palmer) စတဲ့ ေဂါက္သီး သမား အေက်ာ္အေမာ္ေတြကို သက္ ေသအျဖစ္ ေခၚယူၿပီး ‘လမ္းေလွ်ာက္ ျခင္းဟာ ၿပိဳင္ပြဲမွာ မျဖစ္မေန ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ အလုပ္ဟုတ္ပါ သလားဆုိတဲ့ ေမးခြန္းကို ေျဖဆုိေစ ခဲ့ပါတယ္။ အားလံုးက ဟုတ္ပါ တယ္လုိ႔ ထြက္ဆုိ ခဲ့ၾကပါတယ္။

ယွဥ္ၿပိဳင္ေနစဥ္ လမ္းေလွ်ာက္ ျခင္းဟာ အားသြန္ခြန္စိုက္ လုပ္ရတဲ့ ပင္ပန္းေစတဲ့ ခႏၶာကိုယ္ လႈပ္ရွားမႈ ပါလုိ႔ အားလံုးက ေျဖဆုိခဲ့ၾကပါ တယ္။ လမ္းေလွ်ာက္လုိ႔ ျဖစ္ေပၚ တဲ့ ပင္ပန္းႏြမ္းလ်မႈက ေဂါက္သီး အားကစားပြဲမွာ ပါတဲ့ အခ်က္ လည္း ျဖစ္ပါတယ္လို႔ ေျဖဆုိခဲ့ ၾကပါတယ္။ သူ႔ကုိ ေဂါက္ကား စီး ခြင့္ျပဳလုိက္မယ္ ဆုိရင္ ေဂါက္သီး အားကစားၿပိဳင္ပြဲရဲ႕ အေျခခံက်တဲ့ သေဘာသဘာဝ (Fundamental Nature of the Game) ေျပာင္းလဲ သြားပါလိမ့္မယ္။

ဗဟုိတရား႐ုံးရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ကို အရင္ေျပာပါရေစ။ ဗဟုိတရား ႐ုံးက ေကဆီမာတင္ကို ေဂါက္ကား ေလး စီးနင္းခြင့္ျပဳတယ္လုိ႔ ဆံုး ျဖတ္ အမိန္႔ခ်ခဲ့ပါတယ္။ ဆံုးျဖတ္ ခ်က္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သင္ဘာ ေျပာ မလဲ။ ဗဟုိတရား႐ုံးက ဆံုးျဖတ္ ခ်က္ခ်ဖုိ႔ ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ပံုေတြ ထဲမွာ ေတာ္ေတာ္ စိတ္ဝင္စားဖုိ႔ ေကာင္းတဲ့ အခ်က္ေတြက ေဂါက္ သီးကစားသမားရဲ႕ ရပိုင္ခြင့္ လုပ္ ပိုင္ခြင့္ (Right)၊ တရားမွ်တမႈ (Justice) ေတြ အားလံုးက ေဂါက္ သီးကစားျခင္းရဲ႕ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ တဲ့ သေဘာသဘာဝ (Essential Nature of Golf) ရဲ႕ အဓိပၸာယ္ အေပၚမွာ မီွခုိေနပါတယ္။

ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္

ေကာင္းထက္ညြန္႔

Comments (0)

Leave a reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*