5:38 am
လုိအပ္ခ်က္ေတြရွိေနေသးတဲ့ ျပည္သူေတြနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ
ဒီမိုကေရစီလုပ္ငန္းစဥ္ေတြတိုးတက္ေကာင္းမြန္ဖို႔ဆိုတာဟာ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးသမားေကာင္း (ဒါမွမဟုတ္)မူဝါဒေကာင္းကို ေကာင္းေကာင္းေရြးခ်ယ္ သေဘာေပါက္လက္ခံႏိုင္တဲ့အေပၚမွာ အမွီျပဳေနပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ လူ႔စိတ္သဘာဝအရ အဲသလို ေရြး ခ်ယ္ဆုံးျဖတ္ရာမွာ သာမန္ေခါင္းေဆာင္မႈနဲ႔ သာမန္ မူဝါဒေတြကိုပဲ မွားယြင္းဆုံးျဖတ္လက္ခံၾကတာကမ်ားပါတယ္လို႔ သုေတသီေတြကဆိုၾကပါသဗ်။
အေမရိကန္ ေကာ္နဲလ္တကၠသိုလ္က စိတ္ပညာရွင္ ေဒါက္တာေဒးဗစ္ ဒန္းနင္းေခါင္းေဆာင္တဲ့ သုေတသီ အဖြဲ႔က ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္အရဆိုရင္ေတာ့ ျပည္သူေတြ ဟာ သူတို႔ရဲ႕ ပင္ကိုသေဘာကိုယ္၌က တကယ္အရည္အခ်င္းရွိတဲ့သူေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕အိုင္ဒီယာအရည္ အေသြးေတြကို နားလည္ဆုံးျဖတ္ႏိုင္စြမ္း မရွိၾကဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ အခြန္ေျပာင္းလဲေကာက္ခံ မယ့္ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ေကာင္းေကာင္းနားမလည္ၾကဘူးဆိုရင္ အဲဒီကိစၥကို တကယ္ လုပ္ေပးႏိုင္မယ့္ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္ကို ေရြးခ်ယ္ရာ မွာ အင္မတန္ကို ခဲယဥ္းတဲ့သေဘာမ်ဳိးပါပဲ။ ေလးနက္ တဲ့ဆုံးျဖတ္မႈေတြလုပ္ဖို႔အတြက္ ျပည္သူေတြမွာ စိတ္ပိုင္း ဆိုင္ရာလိုအပ္ခ်က္ေတြ ႐ိုး႐ိုးသားသားရွိေနၾကတာပါပဲ။ ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုျဖစ္ရတာလဲဆိုေတာ့ကာ မဲဆႏၵ ရွင္ေတြ တိတိက်က်ေသေသခ်ာခ်ာ တန္ဖိုးျဖတ္ႏိုင္မယ့္ အခ်က္အလက္ေတြကို ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြက လုံလုံေလာက္ေလာက္မေပးႏိုင္ၾကလို႔ပါပဲ။
”အင္မတန္ေကာင္းမြန္တဲ့ မူဝါဒအိုင္ဒီယာေတြဟာ ျပည္သူေတြလက္ခံနားလည္ႏိုင္ဖို႔ ခက္ခဲတယ္ဗ်။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ကာ မူဝါဒအိုင္ဒီယာတစ္ခု ဘယ္လို ေကာင္းမြန္တယ္ဆိုတာကို သေဘာေပါက္နားလည္ႏိုင္ တဲ့ အေတြ႕အႀကံဳ ဗဟုသုတ သူတို႔ဆီမွာမရွိၾကလို႔ပဲ”လို႔ ေဒါက္တာဒန္းနင္းက ေျပာပါတယ္။ေဒါက္တာဒန္းနင္းနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ တြဲဖက္ ဂ်ပ္စတင္ က႐ူးဂါးတို႔ဟာ ျပည္သူအမ်ားစုအေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ ပင္ကိုÓဏ္ ကို အသုံးျပဳတိုင္း ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ လွည့္စားခံေနရမႈ ကို အႀကိမ္ႀကိမ္စမ္းသပ္ေလ့လာၿပီး သက္ေသျပခဲ့ ၾကပါတယ္။ ရယ္စရာဟာသေတြ ေျပာျပခိုင္းတာ၊ သဒၵါ အမွားအမွန္ေတြ စစ္ေဆးျပင္ဆင္ခိုင္းတာ၊ စစ္တုရင္ ကစားခိုင္းတာ အဲဒါေတြကိုလုပ္ခိုင္းၿပီး လူေတြရဲ႕ စြမ္း ရည္အဆင့္အတန္းကို သတ္မွတ္ဆန္းစစ္ၾကည့္တဲ့အခါ လူနည္းစုကသာ သာမန္အဆင့္ရဲ႕
အထက္သာသာမွာ ရွိေနၿပီး အမ်ားစုအေနနဲ႔ကေတာ့ သာမန္အဆင့္ေတာင္ မရွိတာကို ေတြ႕ရပါသတဲ့။
ကြၽန္ေတာ္တို႔ဟာ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ အရည္အေသြး မမီသလို တျခားသူေတြရဲ႕ အရည္အေသြးေတြကိုလည္း မသိျမင္ၾကတာပါပဲ။ ”ခင္ဗ်ားကိုယ္တိုင္ အရည္အခ်င္း မမီဘူးဆိုမွေတာ့ တျခားသူတစ္ေယာက္ အရည္အခ်င္း မမီတာကိုလည္း အဆုံးအျဖတ္ေပးဖို႔ခက္မွာပဲ”လို႔ ေဒါက္တာဒန္းနင္းက ေျပာပါတယ္။သဒၵါအမွားအမွန္ရွာခိုင္းၿပီး စမ္းသပ္တဲ့အခါမွာ အဲဒီအခ်က္ကို ထင္ထင္ရွားရွားေတြ႕ခဲ့ၾကပါတယ္။ ”သဒၵါ အမွားအမွန္ကို ကိုယ္ကိုယ္တိုင္အေျဖေပးဖို႔ခက္ေနတဲ့ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ဟာ တျခားသူတစ္ေယာက္ ေျဖထားတာကို အဆင့္အတန္းသတ္မွတ္ဖို႔ ပိုခက္ေနတာ ေတြ႕ရတယ္ဗ်”လို႔ ေဒါက္တာဒန္းနင္းက သူ႔အေတြ႕အ ႀကံဳကိုေျပာျပပါတယ္။ ”အဓိကအက်ဆုံးကေတာ့ သူ ေတြ႕ေနတာဟာ အမွန္လား အမွားလားဆိုတာကို မသိတာပဲဗ်”လို႔လည္း သူကေျပာပါေသးတယ္။
”ကိုယ္နဲ႔သက္ဆိုင္ေနတဲ့ က႑နယ္ပယ္တစ္ခုနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ခင္ဗ်ားမွာ အၾကားအျမင္ဗဟုသုတမရွိဘူး ဆိုမွေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ဘာလိုအပ္ေနတယ္ဆိုတာကို အကဲမျဖတ္ႏိုင္ေတာ့သလို တျခားတစ္ေယာက္ကို အကဲ ျဖတ္ဖို႔ဆိုတာလည္း ခက္ေနမွာပါပဲ”လို႔ ေဒါက္တာဒန္း နင္းက ေျပာပါတယ္။ စမ္းသပ္ခ်က္ေတြလုပ္ၾကည့္ေတာ့ လည္း အဲဒီအတိုင္းပဲေတြ႕ရပါတယ္။ အဲဒီျပႆနာဟာ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြ ေရြး ခ်ယ္ရာမွာ တကယ္ကိုႀကံဳရေတာ့တာပါပဲ။ အၾကားအျမင္ ဗဟုသုတနည္းပါးၿပီး ေလ့လာမႈလည္း မရွိတဲ့ျပည္သူေတြ ဟာ ကိုယ္ေရြးေပးရမယ့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းနဲ႔ မူဝါဒ
ေတြကို ေရြးခ်ယ္ရာမွာ ေတာ္ေတာ္ကိုခက္ခဲလိမ့္မယ္လို႔ ေဒါက္တာ ဒန္းနင္းကေျပာပါတယ္။ အဲသလို မွားယြင္း ေရြးခ်ယ္မိတာဟာ ကိုယ္ေဖာ္တဲ့ေဆးကိုယ္ျပန္စားရတဲ့ အျဖစ္မ်ဳိးနဲ႔တူၿပီး မသက္မသာခံစားရတာေတြကို ရင္ ဆိုင္ရမွာပါလို႔လည္း သူကေျပာပါေသးတယ္။
ဂ်ာမနီႏိုင္ငံက လူမႈသိပၸံပညာရွင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ မာတိုနာဂယ္လ္ ကေတာ့ ေဒါက္တာ ဒန္းနင္းနဲ႔ က႐ူး ဂါးတို႔ရဲ႕ အရည္အခ်င္းမျပည့္မီမႈ သီအိုရီဆိုင္ရာအခ်က္ အလက္ေတြကို ကြန္ပ်ဴတာပ႐ိုဂရမ္ေရးၿပီး ဒီမိုကေရစီေရြးေကာက္ပြဲနမူနာတစ္ခုကို ကြန္ပ်ဴတာထဲမွာ ပုံေဖာ္ ၾကည့္ခဲ့ပါတယ္။ သူရဲ႕ ကြန္ပ်ဴတာပ႐ိုဂရမ္နမူနာ ေမာ္ ဒယ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာလည္း မဲဆႏၵရွင္ေတြဟာ ကိုယ္စား လွယ္ေလာင္းေတြရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္မႈအရည္ အေသြးကို သိရွိႏိုင္စြမ္းမရွိၾကတာကိုေတြ႕ရ ၿပီး အၿမဲမဲႏိုင္ေနက် အဆင့္အတန္းထက္ မဆိုစ ေလာက္ကေလးပဲ အရည္အခ်င္းသာတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ ေတြကိုပဲ ဆုံးျဖတ္ေရြးခ်ယ္ခဲ့ ၾကတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
ဒီမိုကေရစီစနစ္နဲ႔ အေကာင္းဆုံးေခါင္းေဆာင္ေတြ ကို ေရြးခ်ယ္ဖို႔ဆိုရာမွာ လုံးဝမျဖစ္ႏိုင္(ဒါမွမဟုတ္) အင္ မတန္ျဖစ္ႏိုင္ခဲပါတယ္လို႔ မာတိုနာဂယ္လ္က မွတ္ခ်က္ ခ်ပါတယ္။ အာဏာရွင္စနစ္(ဒါမွမဟုတ္)တျခားအုပ္ ခ်ဳပ္ပုံစနစ္ေတြထက္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ႕ အားသာခ်က္ ကေတာ့ သာမန္အဆင့္ထက္နိမ့္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ဟာ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ျဖစ္လာေရးကို ထိထိေရာက္ ေရာက္ ကာကြယ္ႏိုင္ျခင္းေလာက္ပဲျဖစ္တယ္လို႔လည္း မာတိုနာဂယ္လ္က ေျပာပါတယ္။
ဟက္ကာ
ref: People Aren’t Smart Enough for Democracy to Flourish, Scientists Say